Το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας 2019 είναι η πρόληψη των αυτοκτονιών. Κάθε χρόνο, οι αυτοκτονίες κατατάσσονται μεταξύ των 20 κύριων αιτιών θανάτου παγκοσμίως, για ανθρώπους όλων των ηλικιών. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά πως οι αυτοκτονίες ευθύνονται για περισσότερους από 800.000 θανάτους το χρόνο, αριθμός που αναλογεί σε μια αυτοκτονία κάθε 40 δευτερόλεπτα 1. Η αυτοκτονία συμβαίνει σε όλα τα ηλικιακά στάδια και είναι η δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτου μεταξύ των νέων ηλικίας 15-29 ετών. Ένα υψηλό ποσοστό (79%) όλων των αυτοκτονιών συμβαίνουν εντός χωρών χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, εκεί όπου βρίσκεται η πλειονότητα του παγκόσμιου πληθυσμού 2,3.
Παρόλο που η σχέση μεταξύ της αυτοκτονίας και των ψυχικών διαταραχών (ιδιαίτερα, της κατάθλιψης και των διαταραχών χρήσης αλκοόλ) είναι τεκμηριωμένη, πολλές αυτοκτονίες συμβαίνουν αυθόρμητα σε στιγμές κρίσης. Περαιτέρω παράγοντες κινδύνου αποτελούν το βίωμα μιας απώλειας, η μοναξιά, οι διακρίσεις, το τέλος μιας σχέσης, τα οικονομικά προβλήματα, ο χρόνιος πόνος και η ασθένεια, η βία, η κακοποίηση, οι συγκρούσεις ή άλλες καταστάσεις ανθρωπιστικών κρίσεων. Ο ισχυρότερος παράγοντας κινδύνου για αυτοκτονία είναι μια προηγούμενη απόπειρα.
Flyer 40 seconds
Δείτε επίσης: Αυτοκτονίες: Ένας άνθρωπος πεθαίνει κάθε 40 δευτερόλεπτα
Η έρευνα υποδεικνύει πως για κάθε άτομο που χάνει τη ζωή του από αυτοκτονία, μπορεί να υπάρχουν πάνω από 20 άλλα άτομα που πραγματοποιούν απόπειρα να τερματίσουν τη ζωή τους.1 Επιπλέον, για κάθε αυτοκτονία, περίπου 135 άνθρωποι βασανίζονται από έντονη θλίψη ή επηρεάζονται βαθιά με άλλους τρόπους. Αυτό ισοδυναμεί με 108 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο που πλήττονται σημαντικά από την αυτοκτονική συμπεριφορά.
Οι αυτοκτονίες και οι απόπειρες αυτοκτονίας έχουν παράπλευρες επιδράσεις με αντίκτυπο στις οικογένειες, τους φίλους, τους συναδέλφους, τις κοινότητες και τις κοινωνίες.
Όλοι μπορούν να συνεισφέρουν στην πρόληψη της αυτοκτονίας. Η αυτοκτονία έχει παγκόσμιο χαρακτήρα και δεν γνωρίζει σύνορα, επομένως επηρεάζει τους πάντες. Τα εκατομμύρια ανθρώπων που επηρεάζονται κάθε χρόνο από την αυτοκτονική συμπεριφορά έχουν μοναδική διορατικότητα και χαρακτηριστικές φωνές. Οι εμπειρίες τους είναι ανεκτίμητες όσον αφορά την πληροφόρηση για μέτρα πρόληψης της αυτοκτονίας και την επιρροή στην παροχή υποστήριξης σε ανθρώπους που εκδηλώνουν αυτοκτονική συμπεριφορά και σε εκείνους που βρίσκονται κοντά τους. Η συμμετοχή των ανθρώπων που έχουν βιώσει την εμπειρία της αυτοκτονίας, στην έρευνα, την αξιολόγηση και την παρέμβαση θεωρείται αποτελεσματική και θα πρέπει να προωθείται στις δράσεις κάθε οργανισμού που αντιμετωπίζει την αυτοκτονική συμπεριφορά4.
Οι αυτοκτονίες μπορούν να προληφθούν. Πολλά μπορούν να γίνουν για την πρόληψη τόσο σε ατομικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο κοινότητας και σε εθνικό επίπεδο.
Οι εθνικές στρατηγικές πρόληψης της αυτοκτονίας είναι απαραίτητες για την παγκόσμια προσπάθεια προς τον τελικό στόχο της μείωσης των αυτοκτονιών. Παγκοσμίως, 38 χώρες έχουν καταγεγραμμένες υφιστάμενες εθνικές στρατηγικές πρόληψης της αυτοκτονίας.5
Μια εθνική στρατηγική πρόληψης είναι απαραίτητη γιατί υποδεικνύει την καθαρή δέσμευση μιας κυβέρνησης στην προτεραιότητα και αντιμετώπιση της αυτοκτονίας, ενώ παρέχει την ηγεσία και την καθοδήγηση στις παρεμβάσεις για την πρόληψη της αυτοκτονίας, που βασίζονται σε ερευνητική τεκμηρίωση6. Οι χώρες παροτρύνονται να συνεχίσουν το έργο τους εκεί όπου συμβαίνει ήδη, να ενδυναμώσουν τις προσπάθειες για την πρόληψη και να θέσουν την πρόληψη της αυτοκτονίας ψηλά στην πολιτική ατζέντα, ανεξάρτητα με το που κατατάσσεται επί του παρόντος μια χώρα σε σχέση με τα ποσοστά αυτοκτονιών ή τις προσπάθειες πρόληψης τους. Τα κράτη-μέλη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας έχουν δεσμευτεί όσον αφορά την υποστήριξη τους στο Πρόγραμμα Δράσης 2013-2020 για την Ψυχική Υγεία, να επιδιώξουν τον παγκόσμιο στόχο μείωσης του ποσοστού των αυτοκτονιών στις χώρες κατά 10% έως το 20203. Αυτό το ποσοστό μείωσης των αυτοκτονιών, συμπεριλαμβάνει επίσης έναν δείκτη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ για το 2030, για τον οποίο έχουν δεσμευτεί να εργαστούν όλες οι χώρες του ΟΗΕ 7.
Δείτε επίσης: 10 Σεπτεμβρίου – Παγκόσμια Ημέρα για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας | Αυτοκτονίες στην Ελλάδα
Η ψυχική υγεία και η αυτοκτονία είναι ακόμα έντονα στιγματισμένες, και αυτά τα στίγματα παραμένουν σημαντικά εμπόδια για τις προσπάθειες πρόληψης της αυτοκτονίας. Εκείνοι που μένουν πίσω ή εκείνοι που πραγματοποίησαν απόπειρα αυτοκτονίας συχνά αντιμετωπίζουν ένα μεγάλο στίγμα εντός των κοινοτήτων τους, το οποίο μπορεί να εμποδίσει σημαντικά την αναζήτηση βοήθειας. Ως αποτέλεσμα, το στίγμα μπορεί να μετατραπεί σε εμπόδιο για την πρόσβαση σε υπηρεσίες πρόληψης. Αυτό το ζήτημα είναι άκρως ανησυχητικό σε εκείνες τις χώρες όπου οι αυτοκτονικές πράξεις συνεχίσουν να κατατάσσονται ως ποινικά αδικήματα. Ενώ η αυτοκτονία έχει αποποινικοποιηθεί σε πολλές δυτικές χώρες, παραμένει παράνομη σε περίπου 25 χώρες, και 20 χώρες επιπλέον ακολουθούν το Ισλάμ ή τον Ισλαμικό νόμο Σαρία σύμφωνα με τα οποία όσοι διαπράττουν απόπειρα αυτοκτονίας μπορεί να τιμωρούνται με ποινές φυλάκισης 8. Επιπρόσθετα, το στίγμα μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την καταγραφή και αναφορά των αυτοκτονικών πράξεων. Η διεθνής αποποινικοποίηση μπορεί να βοηθήσει στην μείωση του στιγματισμού, οδηγώντας σε υψηλότερα ποσοστά αναζήτησης βοήθειας/υποστήριξης, βελτίωση της επιτήρησης και επικαιροποίηση της ορθής κατανομής των πόρων.
References:
1. World Health Organization. World health statistics 2016: monitoring health for the SDGs sustainable development goals. World Health Organization; 2016 Jun 8.
2. Boahen-Boaten BB, White RG, O’Connor RC. Suicide in Low-and Middle-Income Countries. InThe Palgrave Handbook of Sociocultural Perspectives on Global Mental Health 2017 (pp. 351-382). Palgrave Macmillan, London.
3. World Health Organization. National suicide prevention strategies: progress, examples and indicators. World Health Organisation; 2018
4. Begley M, Quayle E. The lived experience of adults bereaved by suicide: A phenomenological study. Crisis. 2007 Jan;28(1):26-34.
5. World Health Organization. WHO MinDbank: More Inclusiveness Needed in Disability and Development. www.mindbank.info (accessed 7 June 2019).
6. World Health Organization. Preventing suicide: A global imperative. World Health Organization; 2014.
7. World Health Organization. World health statistics 2018: monitoring health for the SDGs, sustainable development goals.
8. Mishara BL, Weisstub DN. The legal status of suicide: A global review. International Journal of Law and Psychiatry. 2016 Jan 1;44:54-74
Πηγές: wfmh.global, who.int
Απόδοση / Επιμέλεια: Τομπέα Ελένη
socialpolicy.gr
