Διεθνής Ημέρα Οικογένειας 2020: Οικογένειες σε Ανάπτυξη | Διακήρυξη της Κοπεγχάγης και Πεκίνο +25

Ο φετινός εορτασμός της Διεθνούς Ημέρας Οικογένειας 2020, που είναι αφιερωμένος στις “Οικογένειες σε Ανάπτυξη” συμπίπτει με την 25η επέτειο της Διακήρυξης της Κοπεγχάγης, δηλαδή το κείμενο της Διακήρυξης (δηλωμένοι στόχοι) και το σχετικό Πρόγραμμα Δράσης (μέσα υλοποίησης) για την Κοινωνική Ανάπτυξη του 1995, όπως και με την αντίστοιχη επέτειο της Πλατφόρμα Δράσης του Πεκίνου + 25.

Η τρέχουσα συγκυρία της πανδημίας covid-19 φέρνει στο προσκήνιο τη σημασία των κοινωνικών πολιτικών για την υποστήριξη των πλέον ευάλωτων ανθρώπων αλλά και οικογενειών. Οι οικογένειες είναι αυτές που αναλαμβάνουν, για μία ακόμη φορά, το μεγαλύτερο μερίδιο του φορτίου παροχής κοινωνικής φροντίδας για τα μέλη τους ενώ παράλληλα αγωνίζονται για να διατηρήσουν την συνοχή τους.

Η κρίση που διαφαίνεται ως αποτέλεσμα της πανδημίας, αναμένεται να επηρεάσει την οικονομική κατάσταση των οικογενειών και να βαθύνει την κατάσταση φτώχειας και αποκλεισμού για νοικοκυριά και οικογένειες. Για αυτό το λόγο απαιτείται μία διαφορετική στρατηγική, που να δίνει προβάδισμα στην συλλογική έναντι της ατομικής ευθύνης για την κοινωνική ευημερία με αποτελεσματικότερη αναδιανομή προς τους ασθενέστερους και ειδικότερα προς τις πλέον ευάλωτες οικογένειες.

Σε αυτό το σημείο δεν πρέπει να αμελείται και η διάσταση του φύλου καθώς οι γυναίκες αποτελούν την πλειονότητα των αρχηγών μονογονεϊκών οικογενειών, αναλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της ανεπίσημης φροντίδας και της μη-αμειβόμενης εργασίας εντός του νοικοκυριού, και έχουν να ανταποκριθούν σε πολλαπλούς ρόλους, στοιχεία που επιβαρύνουν τόσο την οικονομική τους κατάσταση και την κοινωνική τους θέση όσο και την ψυχική τους υγεία, καθιστώντας εξαιρετικά δυσχερή την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ εργασίας και οικογενειακής ζωής.

Τάσεις – μεταβολές στις οικογένειες (δομή)

Οι οικογένειες και η δομή τους μεταβάλλονται σε ολόκληρο τον κόσμο, καθώς πολλές εξ’ αυτών μειώνονται σε μέγεθος, καθώς αυξάνεται ο αριθμός των μονογονεϊκών νοικοκυριών. Πλέον, το 65% όλων των οικογενειών απαρτίζονται είτε από ζευγάρια που διαβιούν με παιδιά οποιασδήποτε ηλικίας, είτε από ζευγάρια που ζουν τόσο με παιδιά όσο και με μέλη της ευρύτερης οικογένειας, όπως παππούδες και γιαγιάδες. 

Ο μειούμενος αριθμός των εκτεταμένων οικογενειών όπως και ο αυξανόμενος αριθμός των μονογονεϊκών οικογενειών θέτουν ως προτεραιότητα το ζήτημα της κοινωνικής προστασίας.

Τα μονογονεϊκά νοικοκυριά συνιστούν το 8 τοις εκατό επί του συνόλου και αποτελούνται κατά συντριπτική πλειονότητα από γυναίκες με παιδιά (84 τοις εκατό).

Η άτυπη κοινωνική προστασία ή τα άτυπα δίκτυα κοινωνικής προστασίας παρέχονταν παραδοσιακά εντός των εκτεταμένων οικογενειακών σχηματισμών μέσω αμοιβαίων ή διαμοιραζόμενων μοτίβων φροντίδας. Μέσω της αλλαγής στις οικογενειακές δομές, τέτοιες ρυθμίσεις ή μοτίβα δεν μπορούν πλέον να είναι βιώσιμα – έτσι αυξάνεται η σημασία των συστημάτων τυπικής κοινωνικής προστασίας και της ανάγκης για μέτρα ευαίσθητα ως προς τη διάσταση του φύλου.

Επιμέλεια άρθρου: Ντούνης Ανδρέας

Πηγές

un.org | International Day of Families – 15 May | Families in Development: Copenhagen & Beijing + 25

United Nations | General Assembly Economic and Social Council | Implementation of the objectives of the International Year of the Family and its follow-up processes – Report of the Secretary-General.

socialpolicy.gr