Τηλεδιάλεξη «Γλωσσική ποικιλότητα, γλωσσική επαφή, κοινωνική διγλωσσία: Η ελληνική γλώσσα στην Κύπρο σήμερα»

Την Τρίτη 19 Μαΐου 2020 στις 20:00 στον κύκλο τηλεδιαλέξεων με τίτλο «Γλώσσα, Λογοτεχνία, Γραμματισμοί», που διοργανώνει το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών «Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία» του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΑΠΚΥ), η Σταυρούλα Τσιπλάκου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια και Ακαδημαϊκή Υπεύθυνη του εν λόγω Προγράμματος, πραγματεύεται το θέμα «Γλωσσική ποικιλότητα, γλωσσική επαφή, κοινωνική διγλωσσία: Η ελληνική γλώσσα στην Κύπρο σήμερα». Η τηλεδιάλεξη θα μεταδίδεται μέσω των εργαλείων τηλεκπαίδευσης του ΑΠΚΥ στον σύνδεσμο https://bit.ly/2RVESNl.

Εστιάζοντας στη διαδικασία της γλωσσικής επαφής και αλλαγής στην Κύπρο, η Δρ. Τσιπλάκου υποστηρίζει ότι η κυπριακή ελληνική ανθίσταται ακόμα στον πλήρη αποδιαλεκτισμό, σε αντίθεση με άλλες γεωγραφικές ποικιλίες της Ελληνικής, που έχουν υποστεί ή υφίστανται ισοπέδωση (levelling). Αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι η κοινωνική διγλωσσία (diglossia) στην Κύπρο εξακολουθεί να υφίσταται, με την υπερκείμενη ποικιλία, την Κοινή Νέα Ελληνική, να επηρεάζει με διάφορους τρόπους τη διάλεκτο. Η επιρροή αυτή, σε συνδυασμό με ένα σύνολο ιστορικών, κοινωνικοπολιτικών, οικονομικών και δημογραφικών παραγόντων, έχει πυροδοτήσει τη διαδικασία ισοπέδωσης των τοπικών ποικιλιών και την ανάδυση μιας παγκύπριας κοινής (koine) ποικιλίας, η οποία δέχεται επιδράσεις από την Κοινή Νέα Ελληνική τόσο σε λεξιλογικό, όσο και σε δομικό επίπεδο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν οι λόγοι για τους οποίους ορισμένα τοπικά στοιχεία της διαλέκτου ανθίστανται στη διαλεκτική ισοπέδωση και οι λόγοι για τους οποίους η κοινή κυπριακή δεν παρουσιάζει απόλυτη σύγκλιση με την Κοινή Νέα Ελληνική. Τα δεδομένα από την κοινή κυπριακή επομένως φωτίζουν τόσο την έννοια του διδιαλεκτισμού, όσο και την περιπλοκότητα της σχέσης γλώσσας, ταυτότητας και κοινωνίας σε συνθήκες κοινωνικής διγλωσσίας.

Η Δρ. Σταυρούλα Τσιπλάκου σπούδασε Φιλολογία στην Αθήνα και Θεωρητική Γλωσσολογία στα Πανεπιστήμια του Cambridge και του Λονδίνου. Έχει διδάξει σε πανεπιστήμια του εξωτερικού και  στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Tα ερευνητικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στη σύνταξη, την πραγματολογία, την κειμενογλωσσολογία και την κοινωνιογλωσσολογία, αλλά και στην εκπαιδευτική γλωσσολογία. Έχει περισσότερες από 100 δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά και πάνω από 150 εργασίες σε διεθνή συνέδρια. Συμμετείχε στην εκπόνηση Προγραμμάτων Σπουδών για τη Γλώσσα στη Δημοτική και Μέση Εκπαίδευση στην Κύπρο και στην Ελλάδα και έχει εκπονήσει ψηφιακά προγράμματα για τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας. Συμμετέχει στην εκδοτική ομάδα του περιοδικού Πολύδρομο, και έχει διευθύνει δύο ερευνητικά έργα (Mapping the Linguistic Landscape of Cyprus και From Diglossia to Diaglossia).

Ο κύκλος τηλεδιαλέξεων «Γλώσσα, Λογοτεχνία, Γραμματισμοί» του ΜΠΣ «Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία» επιδιώκει να φέρει το ευρύ κοινό σε επαφή με θέματα που άπτονται της ελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας και να προαγάγει τη δια βίου μάθηση. Οι διαλέξεις θα μεταδίδονται κάθε Τρίτη από τις 28 Απριλίου έως τις 9 Ιουνίου 2020.