Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση παρακολούθησης της παγκόσμιας εκπαίδευσης της UNESCO – Global Education Monitoring Report (GEMR), Inclusion and education – All means all, το 14% των ενηλίκων παγκοσμίως στερούνται βασικών δεξιοτήτων ανάγνωσης και γραφής. Οι λόγοι για αυτό ποικίλλουν, με τα χαμένα πρώτα σχολικά χρόνια, τον αντίκτυπο των συγκρούσεων και της αστάθειας, των μεταναστευτικών οδών και της απρόσιτης ποιοτικής εκπαίδευσης στη μητρική γλώσσα να είναι μεταξύ αυτών. Η έκθεση αποκαλύπτει ότι εκείνοι που αποκλείονται από το εκπαιδευτικό σύστημα σε νεαρή ηλικία συχνά παραμένουν σε μειονεκτική θέση για το υπόλοιπο της ζωής τους. Επιπλέον, λιγότερες από το 10% των χωρών παγκοσμίως έχουν νόμους που διασφαλίζουν την πλήρη ένταξη στην εκπαίδευση.
Η έκθεση GEMR εξετάζει την πρόοδο πάνω από 200 χωρών στην επίτευξη των εκπαιδευτικών στόχων που έχουν υιοθετηθεί από τα κράτη μέλη του ΟΗΕ στην Ατζέντα του 2030 για την βιώσιμη ανάπτυξη. Παρέχει σε βάθος ανάλυση των βασικών παραγόντων που προκαλούν τον αποκλεισμό των μαθητών από τα εκπαιδευτικά συστήματα, όπως το φύλο, η ηλικία, η τοποθεσία, η φτώχεια, η αναπηρία, η εθνικότητα, η αυτοχθονία, η γλώσσα, η θρησκεία, η κατάσταση μετανάστευσης ή εκτοπισμός, ο σεξουαλικός προσανατολισμός ή η έκφραση ταυτότητας φύλου, η φυλάκιση, οι πεποιθήσεις και οι στάσεις.
Παρόλο που η έκθεση αναγνωρίζει κάποια πρόοδο στις βασικές δεξιότητες γραμματισμού, διαπίστωσε ότι οι γυναίκες εξακολουθούν να έχουν χαμηλότερη επάρκεια σε σχέση με τους άνδρες. Επιπλέον, οι τρέχουσες προβλέψεις δείχνουν ότι ο αριθμός των ενηλίκων που δεν έχουν ολοκληρώσει το δημοτικό σχολείο μπορεί να παραμείνει πάνω από το 10% στην Αφρική έως τη δεκαετία του 2050, ακόμη και αν η ολοκλήρωση της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης επιτευχθεί καθολικά έως το 2030. Αυτά τα δεδομένα περιλαμβάνουν νέες εκτιμήσεις για 72 χώρες, συμπεριλαμβανομένων 21 χωρών των οποίων τα προηγούμενα εθνικά ποσοστά αλφαβητισμού ήταν από 2010 ή παλαιότερα.
Επιπλέον, τα αποτελέσματα της μελέτης του Προγράμματος του ΟΟΣΑ για Διεθνή Αποτίμηση των Ικανοτήτων των Ενηλίκων (PIAAC) δείχνουν ότι η καθολική ολοκλήρωση της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης δεν αποτελεί επαρκή προϋπόθεση για την επίτευξη καθολικής παιδείας. Σύμφωνα με στοιχεία από το 2017, περίπου το 51% των ενηλίκων στο Μεξικό, το 71% στο Περού και το 72% στον Ισημερινό δεν μπορούσαν να εκτελέσουν βασικά καθήκοντα γραμματισμού.
| Η Διεθνής Ημέρα Αλφαβητισμού για το 2020, επικεντρώνεται στη διδασκαλία και τη μάθηση του Αλφαβητισμού εν μέσω κρίσης COVID-19 και έπειτα, με έμφαση στο ρόλο των εκπαιδευτικών και των μεταβαλλόμενων παιδαγωγικών. Το θέμα επισημαίνει τη μάθηση του γραμματισμού με την οπτική της διά βίου μάθησης και ως εκ τούτου επικεντρώνεται κυρίως σε νέους και ενήλικες. Η πρόσφατη κρίση του Covid 19 υπήρξε μια έντονη υπενθύμιση του υφιστάμενου χάσματος μεταξύ του πολιτικού λόγου και της πραγματικότητας: ένα κενό που υπήρχε ήδη στην εποχή πριν από το Covid-19 και επηρεάζει αρνητικά τη μάθηση των νέων και των ενηλίκων που δεν έχουν καθόλου ή έχουν χαμηλές δεξιότητες γραμματισμού και ως εκ τούτου τείνουν να αντιμετωπίζουν πολλαπλά μειονεκτήματα. Κατά τη διάρκεια του Covid-19, σε πολλές χώρες, τα προγράμματα εκπαίδευσης ενηλίκων απουσίαζαν από τα αρχικά σχέδια ανταπόκρισης στον τομέα της εκπαίδευσης, οπότε η πλειονότητα των προγραμμάτων εκπαίδευσης ενηλίκων που υπήρχαν αναστάλθηκαν, με μερικά μόνο μαθήματα να συνεχίζονται ουσιαστικά, μέσω τηλεόρασης και ραδιοφώνου ή σε υπαίθριους χώρους . |
Η έκθεση GEMR δείχνει ξεκάθαρα ότι η επίτευξη καθολικού αλφαβητισμού για τους ενήλικες παραμένει μια πρόκληση. Συνεπώς απαιτείται συνεχής επένδυση για να διασφαλιστεί ότι ο καθένας έχει την ικανότητα να διαβάζει και να γράφει. Αυτό ισχύει ακόμη περισσότερο για ενήλικες με αναπηρία: σε 25 χώρες με σχετικά δεδομένα, το ποσοστό αλφαβητισμού ενηλίκων για άτομα με οποιοδήποτε είδος αναπηρίας είναι χαμηλότερο από ό, τι για τον γενικό ενήλικο πληθυσμό, με το χάσμα να κυμαίνεται από 5% στο Μάλι έως 41% στην Ινδονησία.
Το Ινστιτούτο Δια Βίου Μάθησης της UNESCO – Institute for Lifelong Learning (UIL) υποστηρίζει τα κράτη μέλη της UNESCO για να αναπτύξουν τις ικανότητές τους στην ανάπτυξη πολιτικής, στην εφαρμογή προγραμμάτων και στην αξιολόγηση του γραμματισμού. Αυτό το επιτυγχάνει συντονίζοντας το έργο της Παγκόσμιας Συμμαχίας για τον Αλφαβητισμό στο Πλαίσιο της Δια Βίου Μάθησης (GAL), παρέχοντας τεχνική υποστήριξη σε επίπεδο χωρών, παρακολουθώντας την πρόοδο στην ανάπτυξη του αλφαβητισμού, από κοινού προεδρεύοντας της Παγκόσμιας Συμμαχίας για την Παρακολούθηση της Μάθησης και παρέχοντας γνώσεις σχετικά με τη μέτρηση και αξιολόγηση του αλφαβητισμού παγκοσμίως.
Πηγές: uil.unesco.org, en.unesco.org
Απόδοση/Επιμέλεια: Τομπέα Ελένη
socialpolicy.gr
