Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας 2020: Η ψυχική υγεία ως θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και σοφή επένδυση για το μέλλον

Σε κάλεσμα που σηματοδοτεί την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας στις 10 Οκτωβρίου 2020, η Mental Health Europe προτρέπει τις κυβερνήσεις να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την προαγωγή της ψυχικής υγείας εκατομμυρίων Ευρωπαίων. Η ΕΕ θα πρέπει να ηγηθεί και να ενσωματώσει την ψυχική υγεία στα μακροχρόνια σχέδια ανάκαμψης, στις πολιτικές και τις χρηματοδοτήσεις.

Η θεματική για τον φετινό εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας εστιάζει στην επείγουσα ανάγκη να αντιμετωπιστεί η επίμονη έλλειψη επαρκών επενδύσεων για την ψυχική υγεία. Τουλάχιστον ένας στους έξι ανθρώπους (84 εκατομμύρια) σε ολόκληρη την ΕΕ αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας. Παρά ταύτα, κατά μέσο όρο, οι χώρες δαπανούν λιγότερο από το 2% του εθνικού προϋπολογισμού τους για την υγεία στον τομέα της ψυχικής υγείας. Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα προβλήματα ψυχικής υγείας αποτελούν τις κύριες αιτίες αναπηρίας . Η απώλεια σε όρους παραγωγικότητας από την κακή ψυχική υγεία κοστίζει στην ΕΕ το 4% του ΑΕΠ της ετησίως.

Η πανδημία του COVID-19 έχει παρεμποδίσει την πρόσβαση σε σημαντικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας στο 93% των χωρών του κόσμου. Το χάσμα μεταξύ ζήτησης για υπηρεσίες ψυχικής υγείας και προσφοράς αυξάνεται. Η κοινωνική απομόνωση, η θλίψη και η ανεργία ως αποτέλεσμα της πανδημίας αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων ψυχικής υγείας. Το στίγμα και οι διακρίσεις έναντι ανθρώπων με προβλήματα ψυχικής υγείας περιπλέκουν περισσότερο το πρόβλημα και αποτρέπουν τους ανθρώπους από την αναζήτηση βοήθειας.

Έρευνα που διεξήχθη μεταξύ Ιουνίου και Αυγούστου 2020 σε 130 χώρες στις έξι περιφέρειες του ΠΟΥ αξιολόγησε τους τρόπους με τους οποίους η παροχή ψυχολογικών υπηρεσιών, νευρολογικών υπηρεσιών και υπηρεσιών για την κατάχρηση ουσιών έχουν μεταβληθεί εξαιτίας της πανδημίας COVID-19, οι μορφές υπηρεσιών που έχουν επηρεαστεί, και τους τρόπους με τους οποίους οι χώρες προσαρμόζονται για να υπερβούν αυτές τις προκλήσεις.

Οι χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα ανέφεραν εκτεταμένη δυσλειτουργία παροχής πολλών κρίσιμων υπηρεσιών ψυχικής υγείας:

• Ποσοστό μεγαλύτερο του 60% των αναφερόμενων σοβαρών προβλημάτων στην παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας αφορούσαν υπηρεσίες για ευάλωτους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων παιδιών και εφήβων (72%), ενηλίκων μεγαλύτερης ηλικίας (70%), και γυναικών που είχαν ανάγκη προγεννητικών ή μεταγεννητικών υπηρεσιών (61%).
• 67% ανέφεραν παρεμπόδιση παροχής υπηρεσιών συμβουλευτικής και ψυχοθεραπείας ·  65% για κρίσιμες υπηρεσίες μείωσης της βλάβης · και 45% παρεμπόδιση παροχής υπηρεσιών συντήρησης μέσω αγωνιστών οπιοειδών για εξαρτήσεις από οπιούχες ουσίες.
• Περισσότερο από το ένα τρίτο (35%) των προβλημάτων αφορούσαν την παρεμπόδιση παροχής υπηρεσιών για επείγουσες παρεμβάσεις, περιλαμβανομένων υπηρεσιών προς ανθρώπους που βιώνουν παρατεταμένες επιληπτικές κρίσεις – μείζονα συμπτώματα απόσυρσης από χρήση ουσιών, και ντελίριο που συχνά αποτελεί ένδειξη μίας μείζονος υποκείμενης ιατρικής πάθησης.
• 30% των δυσχερειών αφορούσαν την πρόσβαση σε φαρμακευτική αγωγή για ψυχικές, νευρολογικές διαταραχές και διαταραχές χρήσης ουσιών.
• Περίπου τα τρία-τέταρτα ανέφεραν τουλάχιστον μερική παρεμπόδιση στην παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας σε σχολικό επίπεδο και στους χώρους εργασίας (78% και 75% αντίστοιχα).

Μετάφραση/Απόδοση: Ντούνης Ανδρέας

Πηγές: who.int, Mental Health Europe

socialpolicy.gr