Του Rajat Khosla, Ανώτατου Διευθυντή Έρευνας, Συνηγορίας και Πολιτικής της Διεθνούς Αμνηστίας
Από τις 15 Δεκεμβρίου, τουλάχιστον 71 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν μολυνθεί με τον COVID-19 και πάνω από 1,6 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν πεθάνει. Πολλοί/ές άλλοι/ες έχουν στερηθεί την υγεία τους, τα μέσα διαβίωσης και τα βασικά μέσα ύπαρξής τους.
Αυτός ο περιττός πόνος δεν προκλήθηκε μόνο από τον ιό. Έχει επιδεινωθεί από ηγέτες (κυρίως άντρες) σε όλο τον κόσμο, οι οποίοι εκμεταλλεύτηκαν την πανδημία για να προωθήσουν περαιτέρω τις πολιτικές τους ατζέντες.
Υπάρχουν αμέτρητα παραδείγματα κυβερνήσεων που δεν προστατεύουν τους πληθυσμούς τους – η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου στέλνει χιλιάδες ασθενείς που δεν έχουν κάνει τεστ από νοσοκομεία σε κέντρα φροντίδας ∙ οι ρωσικές και αιγυπτιακές αρχές συλλαμβάνουν γιατρούς που εξέφρασαν προβλήματα ασφάλειας ∙ ο Πρόεδρος Τραμπ υποτιμά τη σοβαρότητα της πανδημίας εδώ και μήνες.
Άλλοι ηγέτες έχουν χρησιμοποιήσει την κρίση ως πρόσχημα για περαιτέρω καταστολή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συλλαμβάνοντας δημοσιογράφους και ακτιβιστές/ριες ή εισάγοντας πιο δρακόντειους νόμους για «ψεύτικες ειδήσεις».
Ανθρώπινα Δικαιώματα στο προσκήνιο της δημόσιας συζήτησης
Όλα αυτά είναι ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στην πραγματικότητα, το 2020 έφερε τα ανθρώπινα δικαιώματα στο προσκήνιο της δημόσιας συζήτησης. Αυτό περιλαμβάνει όχι μόνο το δικαίωμά μας στην υγεία, αλλά και το δικαίωμα να είμαστε ασφαλείς στην εργασία, να εκφράζουμε ειρηνικά τις απόψεις μας, να ζούμε χωρίς διακρίσεις.
Η αστυνομική βία υπήρξε επίσης καθοριστικό χαρακτηριστικό αυτού του έτους. Από τη δολοφονία του George Floyd στις ΗΠΑ, μέχρι τις δολοφονικές επιθέσεις των Νιγηριανών δυνάμεων ασφαλείας εναντίον ειρηνικών διαδηλωτών/ριών, η κατάχρηση αστυνομικών εξουσιών υπήρξε παγκόσμιο σημείο συζήτησης το 2020. Το κράτος υποτίθεται ότι είναι ο απόλυτος προστάτης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά σε πάρα πολλές περιπτώσεις, τα κράτη είναι οι μεγαλύτεροι κακομεταχειριστές.
Ακόμα χειρότερα, πολλοί από τους ανθρώπους που καταγράφουν και κάνουν εκστρατεία ενάντια σε αυτές τις παραβιάσεις δέχονται οι ίδιοι/ες επίθεση. Σε κάθε ήπειρο, ο χώρος της κοινωνίας των πολιτών συνθλίβεται και η διαφωνία αποσιωπείται αδίστακτα. Για να δώσω μερικά παραδείγματα, φέτος η Διεθνής Αμνηστία αναγκάστηκε να κλείσει τα γραφεία της στην Ινδία, οι ηγέτες των διαδηλώσεων στο Χονγκ Κονγκ καταδικάστηκαν σε φυλάκιση, ο Ρώσος ηγέτης της αντιπολίτευσης Alexei Navalny δηλητηριάστηκε, και η ηγεσία της Αιγυπτιακής Πρωτοβουλίας για τα Προσωπικά Δικαιώματα συνελήφθη.
Δεν υπάρχει αμφιβολία για τις ατζέντες των κυβερνήσεων που ξεκίνησαν αυτές τις επιθέσεις, ακόμη και όταν η καταστολή τους παρουσιάζεται υπό το πρόσχημα μιας εθνικιστικής ρητορικής. Πρόκειται για το στυλ ηγεσίας «εμείς εναντίον τους» που έχει επίσης οδηγήσει σε βία εναντίον μουσουλμάνων στο Δελχί και τη συνεχιζόμενη δίωξη των Ουιγούρων στην Κίνα.
Είναι πιο ξεκάθαρο από ποτέ ότι ο απομονωτισμός και η ανισότητα δεν μας κρατούν ασφαλείς και ότι τα σύνορα δεν προσφέρουν προστασία από τον ιό. Οι παγκόσμιες διαδηλώσεις του κινήματος Black Lives Matter που ξέσπασαν μετά τον θάνατο του George Floyd δείχνουν πώς μπορεί να μοιάζει η αλληλεγγύη στην πράξη – η εξαιρετική διεθνής προσπάθεια για την ανάπτυξη εμβολίου είναι ένα ακόμα παράδειγμα.
Ανάγκη επαναφοράς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην ατζέντα
Οι ανακαλύψεις των εμβολίων μπορεί να μας δείξουν το φως στο τέλος του τούνελ για την πανδημία, αλλά για να προστατευθούμε πραγματικά από μελλοντικές κρίσεις, πρέπει να επικεντρωθούμε στην επαναφορά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην ατζέντα. Για να συνεχίσουμε, πρέπει να απαιτήσουμε τα εμβόλια για τον COVID-19 να είναι διαθέσιμα σε όλους – ανεξάρτητα από το πού ζουν, ποιοι/ες είναι ή τι μπορούν να αντέξουν οικονομικά. Και, πρέπει να προσφέρουμε την αλληλεγγύη και την υποστήριξή μας στους ακτιβιστές και τις ακτιβίστριες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο, οι οποίοι/ες βγαίνουν μπροστά για να καλύψουν τα κενά που άφησαν οι κυβερνήσεις τους.
Φέτος, διαδηλωτές και διαδηλώτριες όλων των ηλικιών βγήκαν στους δρόμους των ΗΠΑ, της Λευκορωσίας, της Πολωνίας, της Νιγηρίας, της Ταϊλάνδης, της Χιλής, του Λιβάνου και του Χονγκ Κονγκ για να σταθούν ενάντια στην αδικία. Διαδηλώτριες της απεργίας των γυναικών που γεμίζουν τους δρόμους της Βαρσοβίας, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι που υψώνουν το ανάστημά τους στη Λευκορωσία για να διαμαρτυρηθούν για εκλογικές παραβιάσεις, αυτόχθονες γυναίκες στον Ισημερινό που διαμαρτύρονται ενάντια στη λεηλασία της γης τους από εταιρείες – αυτά τα κινήματα είναι η μεγαλύτερη ελπίδα που έχουμε για να αντιμετωπίσουμε την καταστολή και τις διακρίσεις, που ήταν το status quo για πολύ καιρό. Είναι ο μόνος τρόπος να οχυρωθούμε ενάντια στην αδικία και την κλιματική καταστροφή, να χτίσουμε κοινωνίες χωρίς αποκλεισμούς που προσφέρουν ίση προστασία σε όλους και όλες.
Η ανθεκτικότητα αυτών των κινημάτων είναι απίστευτη. Μετά την καταδίκη σε φυλάκιση του ακτιβιστή του Χονγκ Κονγκ Joshua Wong την περασμένη εβδομάδα, ο ίδιος φώναξε «κρατάμε γερά!». Αυτό είναι ένα μήνυμα για την εποχή μας – στο τέλος μιας εξαιρετικής επώδυνης χρονιάς, είναι πιο σημαντικό από ποτέ να μείνουμε σταθεροί/ες και να υπερασπιστούμε τις αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Πηγή: amnesty.gr
