Για ένα Δημοκρατικό Πανεπιστήμιο: Ναι στη Φύλαξη, Όχι στην Αστυνόμευση

ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΩΝ

ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΩΝ – Ομάδα εργασίας για τον νόμο σε απάντηση στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Παιδείας που τέθηκε σε διαβούλευση, ως προς τα μέρη που τιτλοφορούνται «Προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας και αναβάθμιση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος» και «Πειθαρχικό Δίκαιο»

Έχοντας υπόψη ότι:

Κύριος καταστατικός στόχος των Πανεπιστημίων είναι η ελεύθερη και δημοκρατική διεξαγωγή της διδασκαλίας και της έρευνας, η παραγωγή γνώσης και η διαμόρφωση πολιτών.
Το Σύνταγμα κατοχυρώνει «πλήρη αυτοδιοίκηση» στα Πανεπιστήμια (άρ. 16.5 Σ), κατοχύρωση που συνεπάγεται πλήρεις αρμοδιότητες των πρυτανικών αρχών στον πανεπιστημιακό χώρο.
Το πανεπιστημιακό άσυλο, προστατεύοντας όλα τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας, συνέχεται άρρηκτα τόσο με την ελευθερία της επιστημονικής έρευνας και διδασκαλίας όσο και με την «πλήρη αυτοδιοίκηση» των ΑΕΙ και συνεπώς εμπεριέχεται ουσιαστικά στην κατοχύρωση της ακαδημαϊκής ελευθερίας (Αριστόβουλος Μάνεσης).
Το ασφαλές περιβάλλον για όλους/ες αποτελεί προϋπόθεση για την υλοποίηση του καταστατικού στόχου των Πανεπιστημίων και την απρόσκοπτη λειτουργία της ακαδημαϊκής κοινότητας.
O ποινικός κώδικας έχει πλήρη ισχύ παντού στην επικράτεια και άρα και στον χώρο των Πανεπιστημίων. Η ισχύς του δεν εξαρτάται από την τυχόν επέμβαση της αστυνομίας ή τον τρόπο φύλαξης.
Τα Πανεπιστήμια χρειάζονται αποτελεσματική φύλαξη, προστασία των υποδομών τους, των εργαζόμενων σε αυτά και των φοιτητών/ριών από κάθε φυσικό ή λειτουργικό κίνδυνο ή βλάβη. Η φύλαξη οφείλει να επιτελείται σύμφωνα τις καταστατικές αρχές των Πανεπιστημίων.
Όπως δείχνουν έρευνες, η εγκληματικότητα δεν αποτελεί συνηθισμένο φαινόμενο στα Πανεπιστήμια και δεν χαρακτηρίζει τη ζωή σε αυτά. Έχει κατά κανόνα σποραδικό και ήπιο χαρακτήρα με εξαίρεση ορισμένα περιστατικά που δημιουργούν σοβαρά προβλήματα.
Η μόνιμη παρουσία της αστυνομίας εντός των Πανεπιστημίων, εκτός από αντισυνταγματική, μόνο προβλήματα θα δημιουργήσει, καθώς ποτέ η επίταση της αστυνόμευσης δεν έλυσε προβλήματα εγκληματικότητας. Αντίθετα, συχνά δημιούργησε περαιτέρω προβλήματα στις σχέσεις πολιτών και αστυνομίας.
Η πλέον αποτελεσματική προστασία του Πανεπιστημίου επιτυγχάνεται μέσα από την ανάπτυξη αισθήματος του ανήκειν και την οικειοποίηση του χώρου από τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας.

Προτείνουμε:

Τη δημιουργία σώματος φύλαξης στα πανεπιστήμια και την ανάπτυξη προτύπων φύλαξης των ΑΕΙ, ανάλογα με τα χωροταξικά χαρακτηριστικά του κάθε ιδρύματος. Το προσωπικό φύλαξης ανήκει στο προσωπικό των πανεπιστημίων και εκπαιδεύεται από το Υπουργείο Παιδείας σε συνεργασία με τα πανεπιστήμια. Το σώμα φύλαξης και η εκπαίδευσή του χρηματοδοτείται από τον τακτικό προϋπολογισμό.
Την ανάπτυξη μέτρων πρόληψης και αποτροπής εγκλημάτων στα ΑΕΙ μέσω αξιοποίησης συμβατικών και εξελιγμένων τεχνολογιών ή στοχευμένων μέτρων (κατάλληλος φωτισμός, συστήματα ιχνηλασίας και καταγραφής εξοπλισμού, απομάκρυνση ΑΤΜ κ.ά.).
Τη συστηματική κατάρτιση της διοίκησης των ΑΕΙ στη διαχείριση κρίσεων και τη δημιουργία Μόνιμης Επιτροπής Διαπραγμάτευσης σε κάθε ΑΕΙ.
Την παρέμβαση της αστυνομίας (ειδικά εκπαιδευμένου προσωπικού) σε πανεπιστημιακό χώρο, μόνον ύστερα από πρόσκληση των πρυτανικών αρχών ή αυτεπάγγελτα όταν απαιτείται.
Τη συνδρομή της αστυνομίας στην αποδιάρθρωση της αγοράς ναρκωτικών γύρω από τα ΑΕΙ.
Τη λογοδοσία της αστυνομίας (μέσω εκθέσεων, για παράδειγμα) σχετικά με τους λόγους επέμβασης και μη επέμβασης σε χώρους των πανεπιστημίων.
Την ανάπτυξη δράσεων για την κοινωνική συμπερίληψη των φοιτητών/τριών στην ακαδημαϊκή κοινότητα και την καλλιέργεια αντίληψης κοινού οφέλους που αφορά το Πανεπιστήμιο και τις λειτουργίες του. Ενεργοποίηση φοιτητών/τριών και διδακτικού και διοικητικού προσωπικού στο πεδίο της δημιουργικής παρέμβασης του δημόσιου χώρου και της ψυχαγωγίας με στόχο τη συνεχή, κατά το δυνατόν, λειτουργία των πανεπιστημιακών χώρων.
Την επανεξέταση του θεσμικού πλαισίου χρήσεων και προστασίας της περιουσίας των ΑΕΙ. Τη διάκρισή της σε περιουσία/χώρους για ακαδημαϊκές και διδακτικές λειτουργίες και για μη ακαδημαϊκές λειτουργίες με περαιτέρω διαφοροποιημένο καθεστώς φύλαξης.
Το Πανεπιστήμιο θεσπίζει διατάξεις πειθαρχικού χαρακτήρα, σύμφωνα με το αυτοδιοίκητο. Εξάλλου, ήδη προβλέπονται διατάξεις πειθαρχικού χαρακτήρα στους κανονισμούς των πανεπιστημιακών οργάνων.
Κάθε Πανεπιστήμιο μπορεί να ελέγχει την είσοδο σε συγκεκριμένους χώρους, εφόσον το αποφασίσει, στα όρια της αποκλειστικής αρμοδιότητας που διαθέτει.