Σύμφωνα με μια νέα πρωτοποριακή έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας: Children and Digital Dumpsites, απαιτείται επειγόντως αποτελεσματική και δεσμευτική δράση για την προστασία εκατομμυρίων παιδιών, εφήβων και μελλοντικών μητέρων παγκοσμίως, των οποίων η υγεία διακυβεύεται από την άτυπη επεξεργασία των ηλεκτρονικών απορριμμάτων, ηλεκτρικών ή ηλεκτρονικών συσκευών.
Περίπου 12,9 εκατομμύρια γυναίκες εργάζονται στον ανεπίσημο τομέα των αποβλήτων, γεγονός που τις εκθέτει σε τοξικά ηλεκτρονικά απόβλητα και θέτει σε κίνδυνο αυτές και τα αγέννητα παιδιά τους.
Παράλληλα, περισσότερα από 18 εκατομμύρια παιδιά και έφηβοι, μερικά έως και 5 ετών, ασχολούνται ενεργά με τον άτυπο βιομηχανικό τομέα, του οποίου είναι υποτομέας η επεξεργασία αποβλήτων. Τα παιδιά συχνά εμπλέκονται από γονείς ή φροντιστές στην ανακύκλωση των ηλεκτρονικών αποβλήτων, επειδή τα μικρά τους χέρια είναι πιο επιδέξια από αυτά των ενηλίκων. Άλλα παιδιά ζουν, πηγαίνουν σχολείο και παίζουν κοντά σε κέντρα ανακύκλωσης ηλεκτρονικών αποβλήτων όπου υψηλά επίπεδα τοξικών χημικών ουσιών, κυρίως μόλυβδος και υδράργυρος, μπορούν να βλάψουν την πνευματική τους ικανότητα.
Τα παιδιά που εκτίθενται στα ηλεκτρονικά απόβλητα είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στις τοξικές χημικές ουσίες που περιέχουν λόγω του μικρότερου μεγέθους τους, των λιγότερο ανεπτυγμένων οργάνων και του γρήγορου ρυθμού ανάπτυξης τους. Απορροφούν περισσότερους ρύπους σε σχέση με το μέγεθός τους και είναι λιγότερο ικανά να μεταβολίσουν ή να εξαλείψουν τοξικές ουσίες από το σώμα τους.
Οι επιπτώσεις των ηλεκτρονικών αποβλήτων στην υγεία
Οι εργαζόμενοι, με στόχο την ανάκτηση πολύτιμων υλικών όπως ο χαλκός και ο χρυσός, κινδυνεύουν να εκτεθούν σε περισσότερες από 1.000 επιβλαβείς ουσίες, συμπεριλαμβανομένου του μολύβδου, του υδραργύρου, του νικελίου, των βρωμιούχων επιβραδυντικών φλόγας και των πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων (PAH).
Για μια μέλλουσα μητέρα, η έκθεση σε τοξικά απόβλητα μπορεί να επηρεάσει την υγεία και την ανάπτυξη του αγέννητου παιδιού της για το υπόλοιπο της ζωής του. Οι πιθανές δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία περιλαμβάνουν αρνητικές εκβάσεις κατά τον τοκετό, όπως θνησιγένεια και πρόωρους τοκετούς, καθώς και χαμηλό βάρος και μέγεθος. Η έκθεση σε μόλυβδο από δραστηριότητες ανακύκλωσης ηλεκτρονικών αποβλήτων έχει συσχετιστεί με σημαντικά μειωμένα αποτελέσματα νεογνικής νευρολογικής συμπεριφοράς, αυξημένα ποσοστά διαταραχής ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), προβλήματα συμπεριφοράς, αλλαγές στην ιδιοσυγκρασία του παιδιού, δυσκολίες αισθητηριακής ολοκλήρωσης και μειωμένα γνωστικά και γλωσσικά αποτελέσματα.
Άλλες αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία των παιδιών που συνδέονται με τα ηλεκτρονικά απόβλητα, περιλαμβάνουν αλλαγές στην λειτουργία των πνευμόνων και αναπνευστικές επιπτώσεις, βλάβη στο DNA, διαταραχή της λειτουργίας του θυρεοειδούς και αυξημένος κίνδυνος για ορισμένες χρόνιες ασθένειες αργότερα στη ζωή, όπως καρκίνος και καρδιαγγειακές παθήσεις.
Ένα κλιμακούμενο πρόβλημα
Ο όγκος των ηλεκτρονικών αποβλήτων αυξάνεται παγκοσμίως. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Σύμπραξη Συλλογής Στατιστικών Στοιχείων για τα ηλεκτρονικά απόβλητα (GESP), αυξήθηκαν κατά 21% την πενταετία έως το 2019, όταν δημιουργήθηκαν 53,6 εκατομμύρια μετρικοί τόνοι ηλεκτρονικών αποβλήτων. Για αντίληψη του όγκου των αποβλήτων, τα περσινά ηλεκτρονικά απόβλητα ζύγιζαν περίπου όσο 350 κρουαζιερόπλοια τοποθετημένα από άκρη σε άκρη σχηματίζοντας μια γραμμή μήκους 125 χιλιομέτρων. Αυτή η αύξηση αναμένεται να συνεχιστεί καθώς η χρήση υπολογιστών, κινητών τηλεφώνων και άλλων ηλεκτρονικών συσκευών συνεχίζει να επεκτείνεται, παράλληλα με την ταχεία απαξίωση (παλαίωση) τους.
Μόνο το 17,4% των ηλεκτρονικών αποβλήτων που παράχθηκαν το 2019 έφτασαν σε επίσημες εγκαταστάσεις διαχείρισης ή ανακύκλωσης, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις η GESP, τα υπόλοιπα απορρίφθηκαν παράνομα, συντριπτικά σε χώρες χαμηλού ή μεσαίου εισοδήματος, όπου ανακυκλώνονται από άτυπους εργαζόμενους.
Ένα σημαντικό ποσοστό των ηλεκτρονικών αποβλήτων που παράγονται κάθε χρόνο εξάγονται από χώρες υψηλού εισοδήματος σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, όπου ενδέχεται να υπάρχει έλλειψη κανονισμών ή όπου δεν υπάρχουν κανονισμοί και ενδέχεται να μην εφαρμόζονται σωστά. Στις χώρες αυτές, τα απόβλητα αποσυναρμολογούνται, ανακυκλώνονται και ανακατασκευάζονται σε περιβάλλοντα όπου η υποδομή, η κατάρτιση και οι περιβαλλοντικές και υγειονομικές διασφαλίσεις μπορεί να μην υπάρχουν ή να τηρούνται ελάχιστα. Αυτό θέτει τους εργαζομένους, τις οικογένειές τους και τις κοινότητές τους σε μεγαλύτερο κίνδυνο για δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία τους. |
Η κατάλληλη συλλογή και ανακύκλωση ηλεκτρονικών αποβλήτων είναι το κλειδί για την προστασία του περιβάλλοντος και τη μείωση των κλιματικών εκπομπών. Το 2019, η GESP διαπίστωσε ότι το 17,4% των ηλεκτρονικών αποβλήτων που συλλέχθηκαν και ανακυκλώθηκαν κατάλληλα εμπόδισε έως και 15 εκατομμύρια τόνους ισοδυνάμων διοξειδίου του άνθρακα να απελευθερωθούν στο περιβάλλον.
Η έκθεση του ΠΟΥ, “Children and Digital Dumpsites”, ζητά αποτελεσματική και δεσμευτική δράση από τους εξαγωγείς, τους εισαγωγείς και τις κυβερνήσεις για τη διασφάλιση της περιβαλλοντικά ορθής απόρριψης των ηλεκτρονικών αποβλήτων και της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, των οικογενειών και των κοινοτήτων τους. Ζητά την παρακολούθηση της έκθεσης σε ηλεκτρονικά απόβλητα και τα αποτελέσματα της στην υγεία, την διευκόλυνση καλύτερης επαναχρησιμοποίησης υλικών και ενθαρρύνει την κατασκευή πιο ανθεκτικών ηλεκτρονικών και ηλεκτρικών συσκευών.
Καλεί επίσης την υγειονομική κοινότητα να αναλάβει δράση για τη μείωση των δυσμενών επιπτώσεων στην υγεία από τα ηλεκτρονικά απόβλητα, δημιουργώντας την ικανότητα του τομέα της υγείας για τη διάγνωση, την παρακολούθηση και την πρόληψη της τοξικής έκθεσης σε παιδιά και γυναίκες, ευαισθητοποιώντας για τα πιθανά κοινά οφέλη από μια πιο υπεύθυνη ανακύκλωση, σε συνεργασία με πληγείσες κοινότητες και υποστηρίζοντας την συγκέντρωση καλύτερων δεδομένων και καλύτερης έρευνας υγείας σχετικά με τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι άτυποι εργαζόμενοι στα ηλεκτρονικά απόβλητα.
Πηγή: who.int
Απόδοση/Επιμέλεια: Τομπέα Ελένη
socialpolicy.gr