Το θέμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αφορά την «Ισότητα» και το άρθρο 1 της Οικουμενικής Διακήρυξης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (UDHR) – «Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα».
Οι αρχές της ισότητας και της απαγόρευσης των διακρίσεων βρίσκονται στο επίκεντρο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η ισότητα ευθυγραμμίζεται με την Ατζέντα του 2030 και με την προσέγγιση του ΟΗΕ που ορίζεται στο έγγραφο “Shared Framework on Leaving No One Behind: Equality and Non-Discrimination at the Heart of Sustainable Development”. Σε αυτό περιλαμβάνεται η αντιμετώπιση και η εξεύρεση λύσεων για βαθιά ριζωμένες μορφές διακρίσεων που έχουν επηρεάσει τα πιο ευάλωτα άτομα στις κοινωνίες, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών και των κοριτσιών, των αυτοχθόνων λαών, των ανθρώπων Αφρικανικής καταγωγής, τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, τους μετανάστες και τα άτομα με αναπηρίες, μεταξύ άλλων.
Η ισότητα, η ένταξη και η απαγόρευση των διακρίσεων, με άλλα λόγια μια προσέγγιση της ανάπτυξης που βασίζεται στα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ο καλύτερος τρόπος για να μειώσουμε τις ανισότητες και να συνεχίσουμε την πορεία προς την υλοποίηση της Ατζέντας για το 2030.
| ΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΒΑΣΙΣΜΕΝΗ ΣΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΙΑΡΡΗΞΕΙ ΤΟΥΣ ΚΥΚΛΟΥΣ ΤΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ
Η ανεξέλεγκτη φτώχεια, οι διάχυτες ανισότητες και οι δομικές διακρίσεις αποτελούν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μεταξύ των μεγαλύτερων παγκόσμιων προκλήσεων της εποχής μας. Η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους απαιτεί μέτρα που βασίζονται στα ανθρώπινα δικαιώματα, ανανεωμένη πολιτική δέσμευση και συμμετοχή όλων, ιδιαίτερα εκείνων που πλήττονται περισσότερο. Χρειαζόμαστε ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο που να μοιράζει πιο δίκαια την εξουσία, τους πόρους και τις ευκαιρίες και να θέτει τα θεμέλια μιας βιώσιμης οικονομίας βασισμένης στα ανθρώπινα δικαιώματα. |
| ΟΙΚΟΔΟΜΩΝΤΑΣ ΠΙΟ ΔΙΚΑΙΑ: ΕΝΑ ΝΕΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ
Τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων, καθώς και το δικαίωμα στην ανάπτυξη και το δικαίωμα σε ένα ασφαλές, καθαρό, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον, είναι βασικά για την οικοδόμηση μιας νέας οικονομίας βασισμένης στα ανθρώπινα δικαιώματα που υποστηρίζει καλύτερες, δικαιότερες και πιο βιώσιμες κοινωνίες για τις σημερινές και τις μελλοντικές γενιές. Μια οικονομία βασισμένη στα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει να είναι το θεμέλιο ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου. |
| ΙΣΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ
Διαδοχικές οικονομικές κρίσεις και κρίσεις υγείας είχαν μακροχρόνιες και πολυδιάστατες επιπτώσεις σε εκατομμύρια νέους. Εάν δεν προστατεύονται τα δικαιώματά τους, μεταξύ άλλων μέσω αξιοπρεπών θέσεων εργασίας και κοινωνικής προστασίας, η «γενιά του COVID» διατρέχει τον κίνδυνο να πέσει θύμα των επιζήμιων συνεπειών της αυξανόμενης ανισότητας και της φτώχειας. |
| ΑΝΑΣΤΡΕΦΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΔΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΙΣΗ ΚΑΤΟΝΟΜΗ ΤΩΝ ΕΜΒΟΛΙΩΝ
Η άδικη διανομή και συσσώρευση εμβολίων αντιβαίνει τους διεθνείς νομικούς κανόνες και τα ανθρώπινα δικαιώματα και το πνεύμα της παγκόσμιας αλληλεγγύης. Η έκκληση για μια κοινή ατζέντα και ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο μεταξύ των κυβερνήσεων και των λαών τους είναι άμεση ανάγκη, προκειμένου να οικοδομηθεί εκ νέου η εμπιστοσύνη και να εξασφαλιστεί μια αξιοπρεπής ζωή για όλους. |
| ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΕΝΑ ΥΓΙΕΙΝΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΓΙΑ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ
Η υποβάθμιση του περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένης της κλιματικής αλλαγής, της ρύπανσης και της απώλειας του φυσικού περιβάλλοντος, επηρεάζει δυσανάλογα άτομα, ομάδες και λαούς σε ευάλωτες καταστάσεις. Αυτές οι επιπτώσεις επιδεινώνουν τις υφιστάμενες ανισότητες και επηρεάζουν αρνητικά τα ανθρώπινα δικαιώματα των σημερινών και των μελλοντικών γενεών. Σε συνέχεια της αναγνώρισης από το Συμβούλιο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRC) του ανθρώπινου δικαιώματος σε ένα καθαρό, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον, πρέπει να ληφθούν επείγοντα μέτρα για τον σεβασμό, την προστασία και την εκπλήρωση αυτού του δικαιώματος. Μια τέτοια δράση θα πρέπει είναι ο ακρογωνιαίος λίθος μιας νέας οικονομίας βασισμένης στα ανθρώπινα δικαιώματα που θα παράγει μια πράσινη ανάκαμψη από τον COVID 19 και μια δίκαιη μετάβαση. |
| ΠΡΟΛΗΨΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ, ΤΗΣ ΕΝΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
Τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν τη δύναμη να αντιμετωπίσουν τις βαθύτερες αιτίες των συγκρούσεων και των κρίσεων, αντιμετωπίζοντας εντάσεις, εξαλείφοντας τις ανισότητες και τον αποκλεισμό και επιτρέποντας στους ανθρώπους να συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων που επηρεάζουν τη ζωή τους. Οι κοινωνίες που προστατεύουν και προάγουν τα ανθρώπινα δικαιώματα για όλους/όλες είναι πιο ανθεκτικές κοινωνίες, καλύτερα εξοπλισμένες μέσω των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για να αντιμετωπίσουν απροσδόκητες κρίσεις όπως πανδημίες και επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Η ισότητα και η μη-διάκριση είναι το κλειδί για την πρόληψη: όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα για όλους διασφαλίζουν ότι όλοι έχουν πρόσβαση στα προληπτικά οφέλη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όμως, όταν ορισμένα άτομα ή ομάδες αποκλείονται ή αντιμετωπίζουν διακρίσεις, η ανισότητα θα δημιουργήσει τον κύκλο της σύγκρουσης και της κρίσης. |
Οι ανισότητες έχουν τροφοδοτήσει την πανδημία και συνεχίζουν να το κάνουν. Με τη σειρά της, η πανδημία έχει τροφοδοτήσει μια τρομακτική αύξηση των ανισοτήτων, οδηγώντας σε δυσανάλογα ποσοστά μετάδοσης και θανάτων στις πιο περιθωριοποιημένες κοινότητες, καθώς και συμβάλλοντας στην άνοδο των επιπέδων φτώχειας, στην αύξηση της πείνας και στην κατακόρυφη πτώση του βιοτικού επιπέδου. Αυτά με τη σειρά τους κινδυνεύουν να τροφοδοτήσουν εντάσεις, κοινωνικές αναταραχές – ακόμη και εκτεταμένες συγκρούσεις.
Οι γυναίκες, οι χαμηλού εισοδήματος και άτυποι εργαζόμενοι, νεότερα και ηλικιωμένα άτομα, άτομα με αναπηρίες, καθώς και μέλη εθνικών, φυλετικών και θρησκευτικών μειονοτήτων και αυτόχθονων πληθυσμών είναι μεταξύ εκείνων που πλήττονται περισσότερο, δημιουργώντας ακόμη μεγαλύτερες ηλικιακές, έμφυλες και φυλετικές ανισότητες.
Οι ανισότητες έχουν διευρυνθεί τόσο εντός όσο και μεταξύ των χωρών, με τις περισσότερες ανεπτυγμένες οικονομίες να προβλέπουν ανάπτυξη το 2022, ενώ οι χώρες χαμηλότερου εισοδήματος προβλέπεται να υπομείνουν συνεχιζόμενη ύφεση, ωθώντας τους ανθρώπους τους ακόμα πιο πίσω.
Αυτή η απόκλιση έχει επιδεινωθεί από την σοκαριστικά άνιση εμβολιαστική κάλυψη – την 1η Δεκεμβρίου, μόλις το 8% των ενηλίκων είχε λάβει μία δόση εμβολίου σε οικογένειες χαμηλού εισοδήματος, σε σύγκριση με το 65% στις χώρες υψηλού εισοδήματος – και από τα χάσματα στην κοινωνική προστασία, που στον ανεπτυγμένο κόσμο προστάτεψε πολλούς ανθρώπους κατά τους χειρότερους μήνες της κρίσης.
Η περιβαλλοντική κρίση επιδεινώνει περαιτέρω τις διακρίσεις, την περιθωριοποίηση και την ανισότητα. Συνολικά καταγράφηκαν 389 καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα το 2020 – με αποτέλεσμα τον θάνατο περισσότερων από 15.000 ανθρώπων, επηρεάζοντας 98 εκατομμύρια άλλους και προκαλώντας οικονομική ζημιά 171 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η μετανάστευση που σχετίζεται με τις κλιματικές αλλαγές είναι επίσης σε άνοδο. Οι ενέργειες για την αντιμετώπιση αυτών των κρίσεων δεν επαρκούν για να αποτραπούν αυτές οι καταστροφικές συνέπειες για τα ανθρώπινα δικαιώματα, με τις πληγείσες κοινότητες συχνά να αποκλείονται από τις διαδικασίες λήψης περιβαλλοντικών αποφάσεων όπου η συμβολή τους είναι απαραίτητη.
Οι προϋπολογισμοί λιτότητας συχνά στοχεύουν στην υγεία, την εκπαίδευση, τις επενδύσεις σε υποδομές και τις προσπάθειες μείωσης της φτώχειας. Επηρεάζουν δυσανάλογα τους ανθρώπους σε ευάλωτες καταστάσεις – αυξάνοντας τις ανισότητες που ήταν ήδη έντονες. Αυτή είναι μια κρίσιμη περίοδος για τα παγκόσμια ζητήματα. Η ανθρωπότητα κλονίζεται από τα προβλήματα που πυροδότησε ο COVID 19 και αγωνίζεται να κάνει τις ριζικές αλλαγές που είναι απαραίτητες για να αποτρέψει μια περαιτέρω περιβαλλοντική καταστροφή. UN High Commissioner for Human Rights Michelle Bachelet
Πηγές: un.org, ohchr.org
Απόδοση/Επιμέλεια: Τομπέα Ελένη
[irp]
Discover more from socialpolicy.gr
Subscribe to get the latest posts sent to your email.
