• Αρχική
  • Φορείς Κοινωνικής Πολιτικής
  • Αρθρογραφία-Μελέτες
  • Blog View
  • Συνεργασίες
  • ENGLISH edition
Τετάρτη, 18 Μαΐου, 2022
socialpolicy.gr
  • Επίκαιρα
    • All
    • Διεθνή
    • Ημερίδες-Συνέδρια
    • Θέσεις Εργασίας
    • Μεταπτυχιακά
    • Προπτυχιακά
    • Σεμινάρια
    • Υποτροφίες
    Πρώτο Ετήσιο Ελληνόφωνο Συνέδριο Εργαστηρίων Επικοινωνίας

    Πρώτο Ετήσιο Ελληνόφωνο Συνέδριο Εργαστηρίων Επικοινωνίας

    Ψυχολόγος στην Εταιρεία Ψυχικής Υγείας & Κοινωνικής Αποκατάστασης Ασθενών

    Ψυχολόγος στο Δήμο Βοΐου

    Reception Assistant – UAM Mentor @ Konnekt

    Reception Experts @ Konnekt

    Reception Assistant – UAM Mentor @ Konnekt

    Reception Assistant – UAM Mentor @ Konnekt

    Job Interview Challenge: Είσαι πραγματικά έτοιμος για την συνέντευξη;

    Θέση στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων

    Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Φύλο, Κοινωνία, Πολιτική» 2022-2023

    Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Φύλο, Κοινωνία, Πολιτική» 2022-2023

    Συνέδριο | «Παγκόσμια Ημέρα Οικογένειας ΟΗΕ και Ευρωπαϊκή Εγγύηση για το Παιδί»

    Συνέδριο | «Παγκόσμια Ημέρα Οικογένειας ΟΗΕ και Ευρωπαϊκή Εγγύηση για το Παιδί»

    Education Cultural Mediator (Farsi) @ Danish Refugee Council

    ICT Skills Development Officer @ DRC Greece

    Child Friendly and Women’s Safe Space Team Leader – National Contract @ Danish Refugee Council

    Employability Support Officer – National Contract @ DRC Greece

    Προγράμματα Μάστερ 2022-23 | Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου

    Προγράμματα Μάστερ 2022-23 | Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου

    • Διεθνή
    • Θέσεις Εργασίας
    • Ημερίδες-Συνέδρια
    • Σεμινάρια
    • Προπτυχιακά
    • Μεταπτυχιακά
    • Υποτροφίες
  • Κοινωνική Πολιτική
    • All
    • Αρθρογραφία
    • Εργασία και Πολιτικές Απασχόλησης
    • Κοινωνική Προστασία
    • Κοινωνική Στέγαση
    • Κοινωνική Συνοχή
    • Προγράμματα
    • Σύλλογος Επιστημόνων Κοινωνικής Πολιτικής
    Νομική κινητοποίηση για δικαιώματα μειονοτήτων στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη

    Νομική κινητοποίηση για δικαιώματα μειονοτήτων στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη

    «Όλες ασφαλείς» : Δωρεάν νομική βοήθεια στα θύματα ενδοοικογενειακής βίας από τον Δήμο Αθηναίων σε συνεργασία με το Κέντρο Διοτίμα

    Εργαλείο Εκτίμησης Κινδύνου Ενδοοικογενειακής/ Έμφυλης Βίας στην Ελλάδα

    Ενίσχυση των κινητών ομάδων άμεσης παρέμβασης (street work) από το Δήμο Αθηναίων

    Ενίσχυση των κινητών ομάδων άμεσης παρέμβασης (street work) από το Δήμο Αθηναίων

    Διαφορετικότητα και συμπερίληψη στους χώρους εργασίας

    Διαφορετικότητα και συμπερίληψη στους χώρους εργασίας

    Νεολαία στις εξόχως απόκεντρες περιοχές: 1 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των νέων στις εξόχως απόκεντρες περιοχές

    Νεολαία στις εξόχως απόκεντρες περιοχές: 1 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των νέων στις εξόχως απόκεντρες περιοχές

    Πρόγραμμα Κινητικότητας Νέων Ελλάδας – Αυστραλίας

    Πρόγραμμα Κινητικότητας Νέων Ελλάδας – Αυστραλίας

    Οικογένεια και σχολείο: τι σημαίνει να είναι κανείς μορφωμένος

    Ξεκινάει η «ελληνική PISA»

    Το Δικαίωμα στον Προσωπικό Βοηθό για τα Άτομα με Αναπηρία

    Άνοιξε η πλατφόρμα των αιτήσεων για τον Προσωπικό Βοηθό

    Εκκίνηση δημόσιας διαβούλευσης σχετικά με τις νομικές πτυχές της διασυνοριακής προστασίας των ευάλωτων ενηλίκων

    Καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών

    31ο Ενημερωτικό Σημείωμα Γ.Γ.Δ.Ο.Π.Ι.Φ.

    31ο Ενημερωτικό Σημείωμα Γ.Γ.Δ.Ο.Π.Ι.Φ.

    • Προγράμματα
    • Αρθρογραφία
    • Εργασία και Πολιτικές Απασχόλησης
    • Κοινωνική Προστασία
    • Κοινωνική Συνοχή
    • Κοινωνική Στέγαση
    • Σύλλογος Επιστημόνων Κοινωνικής Πολιτικής
  • Κοινωνική Θεωρία
  • Κοινωνική Αλληλεγγύη
  • Απόψεις
  • Υγεία
    • All
    • Επιστήμη
    • Ψυχολογία
    Εναλλακτική Επαυξητική Επικοινωνία

    Εναλλακτική Επαυξητική Επικοινωνία

    Ψυχική Υγεία-Διαχείριση του άγχους στην περίοδο της πανδημίας

    Διάταξη νόμου για τη μεταφορά στην ακούσια νοσηλεία ψυχικά ασθενών

    Ετήσιο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στη Συστημική Συμβουλευτική

    Ετήσιο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στη Συστημική Συμβουλευτική

    Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στην Κλινική Συμβουλευτική Ψυχικής Υγείας (online)

    Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στην Κλινική Συμβουλευτική Ψυχικής Υγείας (online)

    Εκπαίδευση στη Συστημική Ψυχοθεραπεία από το Κε.Σ.Με.Θ. Θεσσαλονίκης

    Εκπαίδευση στη Συστημική Ψυχοθεραπεία από το Κε.Σ.Με.Θ. Θεσσαλονίκης

    Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στη Δικαστική Ψυχολογία και Εγκληματολογία (Online)

    Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στη Δικαστική Ψυχολογία και Εγκληματολογία (Online)

    Εκπαίδευση στη Συστημική Ψυχοθεραπεία από το Κε.Σ.Με.Θ. Αθήνας

    Εκπαίδευση στη Συστημική Ψυχοθεραπεία από το Κε.Σ.Με.Θ. Αθήνας

    Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας: Ένας ευρωπαϊκός χώρος δεδομένων για την υγεία στην υπηρεσία των ανθρώπων και της επιστήμης

    4ετής εκπαίδευση στη Συστημική Ψυχοθεραπεία και Συμβουλευτική

    4ετής εκπαίδευση στη Συστημική Ψυχοθεραπεία και Συμβουλευτική

    Παγκόσμια Ημέρα για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία 2022

    Παγκόσμια Ημέρα για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία 2022

    • Επιστήμη
    • Ψυχολογία
  • Βιβλία
No Result
View All Result
  • Επίκαιρα
    • All
    • Διεθνή
    • Ημερίδες-Συνέδρια
    • Θέσεις Εργασίας
    • Μεταπτυχιακά
    • Προπτυχιακά
    • Σεμινάρια
    • Υποτροφίες
    Πρώτο Ετήσιο Ελληνόφωνο Συνέδριο Εργαστηρίων Επικοινωνίας

    Πρώτο Ετήσιο Ελληνόφωνο Συνέδριο Εργαστηρίων Επικοινωνίας

    Ψυχολόγος στην Εταιρεία Ψυχικής Υγείας & Κοινωνικής Αποκατάστασης Ασθενών

    Ψυχολόγος στο Δήμο Βοΐου

    Reception Assistant – UAM Mentor @ Konnekt

    Reception Experts @ Konnekt

    Reception Assistant – UAM Mentor @ Konnekt

    Reception Assistant – UAM Mentor @ Konnekt

    Job Interview Challenge: Είσαι πραγματικά έτοιμος για την συνέντευξη;

    Θέση στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων

    Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Φύλο, Κοινωνία, Πολιτική» 2022-2023

    Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Φύλο, Κοινωνία, Πολιτική» 2022-2023

    Συνέδριο | «Παγκόσμια Ημέρα Οικογένειας ΟΗΕ και Ευρωπαϊκή Εγγύηση για το Παιδί»

    Συνέδριο | «Παγκόσμια Ημέρα Οικογένειας ΟΗΕ και Ευρωπαϊκή Εγγύηση για το Παιδί»

    Education Cultural Mediator (Farsi) @ Danish Refugee Council

    ICT Skills Development Officer @ DRC Greece

    Child Friendly and Women’s Safe Space Team Leader – National Contract @ Danish Refugee Council

    Employability Support Officer – National Contract @ DRC Greece

    Προγράμματα Μάστερ 2022-23 | Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου

    Προγράμματα Μάστερ 2022-23 | Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου

    • Διεθνή
    • Θέσεις Εργασίας
    • Ημερίδες-Συνέδρια
    • Σεμινάρια
    • Προπτυχιακά
    • Μεταπτυχιακά
    • Υποτροφίες
  • Κοινωνική Πολιτική
    • All
    • Αρθρογραφία
    • Εργασία και Πολιτικές Απασχόλησης
    • Κοινωνική Προστασία
    • Κοινωνική Στέγαση
    • Κοινωνική Συνοχή
    • Προγράμματα
    • Σύλλογος Επιστημόνων Κοινωνικής Πολιτικής
    Νομική κινητοποίηση για δικαιώματα μειονοτήτων στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη

    Νομική κινητοποίηση για δικαιώματα μειονοτήτων στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη

    «Όλες ασφαλείς» : Δωρεάν νομική βοήθεια στα θύματα ενδοοικογενειακής βίας από τον Δήμο Αθηναίων σε συνεργασία με το Κέντρο Διοτίμα

    Εργαλείο Εκτίμησης Κινδύνου Ενδοοικογενειακής/ Έμφυλης Βίας στην Ελλάδα

    Ενίσχυση των κινητών ομάδων άμεσης παρέμβασης (street work) από το Δήμο Αθηναίων

    Ενίσχυση των κινητών ομάδων άμεσης παρέμβασης (street work) από το Δήμο Αθηναίων

    Διαφορετικότητα και συμπερίληψη στους χώρους εργασίας

    Διαφορετικότητα και συμπερίληψη στους χώρους εργασίας

    Νεολαία στις εξόχως απόκεντρες περιοχές: 1 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των νέων στις εξόχως απόκεντρες περιοχές

    Νεολαία στις εξόχως απόκεντρες περιοχές: 1 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των νέων στις εξόχως απόκεντρες περιοχές

    Πρόγραμμα Κινητικότητας Νέων Ελλάδας – Αυστραλίας

    Πρόγραμμα Κινητικότητας Νέων Ελλάδας – Αυστραλίας

    Οικογένεια και σχολείο: τι σημαίνει να είναι κανείς μορφωμένος

    Ξεκινάει η «ελληνική PISA»

    Το Δικαίωμα στον Προσωπικό Βοηθό για τα Άτομα με Αναπηρία

    Άνοιξε η πλατφόρμα των αιτήσεων για τον Προσωπικό Βοηθό

    Εκκίνηση δημόσιας διαβούλευσης σχετικά με τις νομικές πτυχές της διασυνοριακής προστασίας των ευάλωτων ενηλίκων

    Καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών

    31ο Ενημερωτικό Σημείωμα Γ.Γ.Δ.Ο.Π.Ι.Φ.

    31ο Ενημερωτικό Σημείωμα Γ.Γ.Δ.Ο.Π.Ι.Φ.

    • Προγράμματα
    • Αρθρογραφία
    • Εργασία και Πολιτικές Απασχόλησης
    • Κοινωνική Προστασία
    • Κοινωνική Συνοχή
    • Κοινωνική Στέγαση
    • Σύλλογος Επιστημόνων Κοινωνικής Πολιτικής
  • Κοινωνική Θεωρία
  • Κοινωνική Αλληλεγγύη
  • Απόψεις
  • Υγεία
    • All
    • Επιστήμη
    • Ψυχολογία
    Εναλλακτική Επαυξητική Επικοινωνία

    Εναλλακτική Επαυξητική Επικοινωνία

    Ψυχική Υγεία-Διαχείριση του άγχους στην περίοδο της πανδημίας

    Διάταξη νόμου για τη μεταφορά στην ακούσια νοσηλεία ψυχικά ασθενών

    Ετήσιο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στη Συστημική Συμβουλευτική

    Ετήσιο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στη Συστημική Συμβουλευτική

    Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στην Κλινική Συμβουλευτική Ψυχικής Υγείας (online)

    Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στην Κλινική Συμβουλευτική Ψυχικής Υγείας (online)

    Εκπαίδευση στη Συστημική Ψυχοθεραπεία από το Κε.Σ.Με.Θ. Θεσσαλονίκης

    Εκπαίδευση στη Συστημική Ψυχοθεραπεία από το Κε.Σ.Με.Θ. Θεσσαλονίκης

    Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στη Δικαστική Ψυχολογία και Εγκληματολογία (Online)

    Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στη Δικαστική Ψυχολογία και Εγκληματολογία (Online)

    Εκπαίδευση στη Συστημική Ψυχοθεραπεία από το Κε.Σ.Με.Θ. Αθήνας

    Εκπαίδευση στη Συστημική Ψυχοθεραπεία από το Κε.Σ.Με.Θ. Αθήνας

    Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας: Ένας ευρωπαϊκός χώρος δεδομένων για την υγεία στην υπηρεσία των ανθρώπων και της επιστήμης

    4ετής εκπαίδευση στη Συστημική Ψυχοθεραπεία και Συμβουλευτική

    4ετής εκπαίδευση στη Συστημική Ψυχοθεραπεία και Συμβουλευτική

    Παγκόσμια Ημέρα για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία 2022

    Παγκόσμια Ημέρα για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία 2022

    • Επιστήμη
    • Ψυχολογία
  • Βιβλία
No Result
View All Result
socialpolicy.gr
No Result
View All Result
Home Υγεία Ψυχολογία

Περί της ψυχικής διάστασης των Διαταραχών της Μνήμης

Άρθρο από το 2ο τεύχος του περιοδικού ψυχολογίας "Εντελέχεια"

16 Δεκεμβρίου, 2021
in Υγεία, Ψυχολογία
0
διαταραχές μνήμης

Δρ. Αφροδίτη Παπαϊωάννου-Σπυρούλια,

Ψυχοθεραπεύτρια Ατόμου, Ζεύγους, Ομάδας, Οικογένειας,

Marte Meo Εκπαιδεύτρια,

Καθηγήτρια-Ερευνήτρια Γνωστικής & Κλινικής Ψυχολογίας,

Ειδική Επόπτρια σε Θέματα Συστημικής-Πολυπολιτισμικής Εκπαίδευσης & Επικοινωνίας

 

 

Με τον όρο «μνήμη» αναφερόμαστε στη γνωστική λειτουργία που εξυπηρετεί την εγγραφή, διατήρηση, αναγνώριση και ανάκληση πληροφοριών και γεγονότων. Η μνημονική ικανότητα συνδέεται άμεσα με τη διατήρηση και την εξέλιξη της ζωής, δεδομένου ότι αφορά σε σημαντικές γνωστικές λειτουργίες όπως, για παράδειγμα, τη γλώσσα (μέσω της πρόσληψης και συγκράτησης των εννοιών των λέξεων) ή την αναγνώριση και χρησιμοποίηση των αντικειμένων που μας περιβάλλουν (μέσω της συγκράτησης των ιδιοτήτων τους).

Στο κλινικό πεδίο, η μνήμη μας ενδιαφέρει για την ψυχική της διάσταση, καθώς συνάδει με την ψυχοσύνθεση και τη λειτουργικότητα του ατόμου, ούσες άμεσα συνδεδεμένες με τις λειτουργίες της προσοχής και του συναισθήματος. Ειδικότερα, η κλινική ματιά μας συναντά τις λεγόμενες «Διαταραχές Μνήμης», οι οποίες διακρίνονται σε τέσσερις (4) κατηγορίες φαινομένων ή κλινικών οντοτήτων, που είναι οι κάτωθι:

Αμνησία: Αφορά σε φαινόμενα απουσίας ή απώλειας της μνήμης και διακρίνεται σε: α)πρόδρομη, με κύριο χαρακτηριστικό την αδυναμία καταγραφής και διατήρησης νέων πληροφοριών, β) οπισθόδρομη, όπου συναντάται αδυναμία ανάκλησης παλαιότερων πληροφοριών και γεγονότων, γ) ψυχογενή, που πρόκειται για επιλεκτική αμνησία συνδεόμενη με αδυναμία ανάκλησης κάποιου ψυχοπιεστικού ή τραυματικού γεγονότος και δ) μετατραυματική, που αφορά σε περιπτώσεις κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης.

Υπερμνησία: Aφορά σε φαινόμενα αύξησης ή έντασης της μνημονικής ικανότητας και διακρίνεται σε: α) αύξηση της σημασιολογικής μνήμης, όπως παρατηρείται, ενδεικτικά, στην περίπτωση ατόμων στο φάσμα του αυτισμού που είναι αριθμομνήμονες, β) πανοραμική μνήμη, όπου το άτομο αναβιώνει υπό κίνδυνο και σε διάρκεια δευτερολέπτων «τη ζωή του ωσάν ταινία», γ) flashback, που αφορά σε απροσδόκητη ανάδυση οδυνηρών γεγονότων του παρελθόντος και δ) υπερμνησία παραληρητικού τύπου, που συναντάται σε ζητήματα που άπτονται του παραληρήματος σε ασθενείς με παραληρητική διαταραχή.

Εκμνησία: Πρόκειται για την αίσθηση ότι κάποιο γεγονός που έλαβε χώρα στο παρελθόν εκτυλίσσεται στο εδώ και τώρα και συνήθως συνάδει με οργανικές παθήσεις ή είναι διακριτή σε άτομα που λαμβάνουν ψυχοτρόπες ουσίες.

Παραμνησία: Αφορά σε φαινόμενα ανύπαρκτων μνημών, που αφήνουν την εντύπωση της ψευδούς ανάμνησης, και διακρίνεται σε: α) μυθοπλασίες, όπου ο ασθενής τείνει να καλύπτει μνημονικά κενά με αναληθή γεγονότα, β) μνημονική παραίσθηση ή αλλομνησία, που συνάδει με την τροποποίηση μιας ανάμνησης υπό την επίδραση της τρέχουσας συναισθηματικής κατάστασης του ατόμου, γ) βίωμα deja/jamais vecu, δηλαδή αίσθημα ήδη/μηδέποτα βιωθέντος και δ) μυθομανία, που πρόκειται για την περιγραφή αναληθών γεγονότων ή βιωμάτων, χωρίς να γίνεται άμεσα αντιληπτό ότι το περιεχόμενό τους είναι αναληθές, και με στόχο την προσέλκυση του ενδιαφέροντος τρίτων.

Στο πλαίσιο της γενικότερης εκτίμησης των ψυχικών λειτουργιών ενός ατόμου, συμπτώματα που συνάδουν με διαταραχές μνήμης συναντώνται, κατά κύριο λόγο και σύμφωνα με το DSM-5 (2013), στις λεγόμενες «Διασχιστικές Διαταραχές (Dissociative Disorders)», όπου εντάσσεται η κλινική οντότητα της «Διασχιστικής ή Αποσυνδετικής Αμνησίας», και στις λεγόμενες «Νευρογνωστικές Διαταραχές (Neurocognitive Disorders), όπου εντάσσονται οι «Μείζονες και Ήπιες Νευρογνωστικές Διαταραχές», με διακριτή τη Νόσο Alzheimer ως αντιπροσωπευτική των «Αμνησικών Διαταραχών».

Αναλυτικότερα:

Οι Διασχιστικές Διαταραχές έχουν ως βασικό χαρακτηριστικό κάποια ξαφνική ή βαθμιαία, παροδική ή χρόνια διάσπαση/διάσχιση στις αλληλένδετες λειτουργίες της συνείδησης, της μνήμης, της ταυτότητας ή/και της αντίληψης του περιβάλλοντος.Ήπιες μορφές διάσχισης/αποσύνδεσης είναι δυνατόν να βιώσουμε όλοι κάποια στιγμή στη ζωή μας. Για παράδειγμα, η συνειδητοποίηση φτάνοντας στη δουλειά μας ότι σήμερα επιλέξαμε να ακολουθήσουμε διαφορετικό από το σύνηθες δρομολόγιο. Σε αυτή την περίπτωση, η διάσχιση αποτελεί μια υγιή λειτουργία ως εναλλαγή στην καθημερινότητα. Ένα άλλο παράδειγμα είναι να μπούμε σε μια συνθήκη γνωστικοσυναισθηματικού «μουδιάσματος» ενόσω βιώνουμε ένα αγχογόνο ερέθισμα, όπως μπορεί να συμβεί στη θέαση ενός γεγονότος που μας βρίσκει απροετοίμαστους. Σε αυτή την περίπτωση, η διάσχιση εξυπηρετεί ως ψυχική άμυνα, προκειμένου να διεργαστούμε και να διαχειριστούμε τις προκλήσεις του περιβάλλοντος.

Ωστόσο, οι Διασχιστικές Διαταραχές αφορούν σε δυσλειτουργία, όπου παρατηρείται σοβαρή διάσχιση του ατόμου, με έντονη έλλειψη σύνδεσης ανάμεσα στις λειτουργίες της συνείδησης, της μνήμης και γενικότερα της αντίληψης του εαυτού και του περιβάλλοντος από το άτομο.

Το εν λόγω φαινόμενο ομοιάζει με νοητική απόδραση του ψυχισμού από έναν σωματικό ή/και συναισθηματικό πόνο, που συνδέεται με ένα σοβαρό τραύμα που βίωσε το άτομο, συνήθως στην παιδική του ηλικία, και φαίνεται να το επηρεάζει στην ενήλικη λειτουργικότητά.

Οι Διασχιστικές Διαταραχές, σύμφωνα με το DSM-5 διακρίνονται στις εξής:

  1. Διασχιστική Διαταραχή Ταυτότητας
  2. Διασχιστική ή Αποσυνδετική Αμνησία
  3. Διαταραχή Αποπροσωποποίησης.

Εστιάζοντας στη Διασχιστική Αμνησία που μας ενδιαφέρει στην τρέχουσα θεώρηση, το άτομο βιώνει ένα ή περισσότερα επεισόδια αδυναμίας ανάκλησης προσωπικών πληροφοριών (συνήθως τραυματικής φύσης), τα οποία πηγάζουν από ψυχογενείς παράγοντες και όχι από παθολογικά αίτια.

Η Διασχιστική Αμνησία διακρίνεται σε πέντε (5) υποκατηγορίες:

  1. την περιγεγραμμένη ή εντοπισμένη αμνησία, που είναι η συνηθέστερη μορφή και χαρακτηρίζεται από την αδυναμία του ατόμου να ανακαλέσει με τη σειρά ένα έντονο γεγονός που έλαβε χώρα (π.χ. όντας ο μόνος επιζών της οικογένειάς του από σεισμό να αδυνατεί να ανακαλέσει τι και πώς έλαβε χώρα αυτό το βίωμα, ακόμη και για τις επόμενες ημέρες)
  2. την επιλεκτική αμνησία, όπου το άτομο δύναται να ανακαλέσει μόνο αποσπασματικά γεγονότα που έλαβαν χώρα σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο (π.χ. το άτομο να ανακαλεί τη ζωή του στο Πανεπιστήμιο με ένα κενό αφήγησης για το δεύτερο έτος των σπουδών του)
  3. την γενικευμένη αμνησία, η οποία αφορά σε άτομα που δεν μπορούν να ανακαλέσουν κανένα κομμάτι της ζωής τους την συνεχή αμνησία, όπου το άτομο δεν έχει ανάμνηση από ένα χρονικό σημείο στο παρελθόν έως και τώρα και
  4. την συστηματική αμνησία, που φέρει ως κύριο χαρακτηριστικό το άτομο να αδυνατεί ή να δυσκολεύεται να ανακαλέσει συγκεκριμένες κατηγορίες πληροφοριών (π.χ. για ένα πρόσωπο που βίωσε δύσκολα την απώλειά του).

Σε γενικές γραμμές, η Διασχιστική Αμνησία έχει άγνωστη επιδημιολογία, αφορά στην αδυναμία του ατόμου να ανακαλέσει σημαντικά προσωπικά βιώματα (άνευ ιατρικής αιτίας) και σε πληροφορίες που έχουν χαθεί από τη μνήμη του λόγω ψυχοπιεστικών και τραυματικών εμπειριών, και το άτομο παρουσιάζει διασχιστική φυγή, εγκαταλείποντας το οικείο του περιβάλλον και ξεκινώντας μια ‘περιπλάνηση’ τόσο σε κυριολεκτικό όσο και σε συμβολικό επίπεδο. Τα συμπτώματά της μπορούν να επηρεάσουν σε σημαντικό βαθμό όλες τις πτυχές της ψυχικής λειτουργίας του ατόμου. Η εξέταση των ψυχικών λειτουργιών του ατόμου συμβάλλει σημαντικά στη διάγνωσή της, ωστόσο, μπορεί να γίνει και έμμεσα είτε σε μια ψυχιατρική αξιολόγηση είτε κατά τη διάρκεια της θεραπευτικής διαδικασίας που έχει ήδη ξεκινήσει, όπου στο αφήγημα του ατόμου προκύπτουν αναδρομικά κενά μνήμης ύστερα από τραυματικά ή έντονα στρεσογόνα γεγονότα, όπως είναι, για παράδειγμα, απώλειες σημαντικών προσώπων, σωματική και σεξουαλική κακοποίηση, εκρήξεις βίας, φυσικές καταστροφές. Σε μεγάλο ποσοστό επεισοδίων Διασχιστικής Αμνησίας, τα άτομα ανακτούν τη μνήμη τους αυτόματα, οπότε δεν απαιτείται ειδική φαρμακευτική αγωγή. Ωστόσο, εάν δεν γίνει αυτόματα η όποια ανάνηψη, τότε προτείνεται η ύπνωση ή συνεντεύξεις επικουρούμενες από χορήγηση αμυτάλης, προκειμένου να ενισχυθεί ο ασθενής να ανακαλέσει ωσάν ενοποιημένο το διασχισμένο υλικό. Δεδομένης της διαδρομής για ή/και της ανάκτησης της μνήμης, ενδείκνυται το άτομο να μπει σε ψυχοθεραπεία, προκειμένου να δώσει λόγια στο βίωμά του, να κατανοήσει και να νοηματοδοτήσει δηλαδή τα ψυχοπιεστικά γεγονότα και τις ενδοψυχικές συγκρούσεις που το οδήγησαν στη διασχιστική φυγή.

Οι Νευρογνωστικές Διαταραχές έχουν ως βασικό χαρακτηριστικό την ύπαρξη ενός κλινικά σημαντικού ελλείματος σε κάποια ή κάποιες από τις βασικές γνωστικές λειτουργίες (για παράδειγμα, μνήμη, κρίση, προσανατολισμός) που απο-τελεί και σημαντική αλλαγή από το προηγούμενο επίπεδο λειτουργικότητάς του (Μάνος, 1997). Κάποια έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών, επομένως και αλλαγές στη φυσιολογία της μνήμης, δύναται να λάβει χώρα στην καθημερινότητα του ατόμου, δίχως να είναι επιτακτική η όποια αξιολόγηση, επο-μένως και η όποια παρέμβαση. Για παράδειγμα, ενδέχεται να παρουσιάζει έκπτωση στην αντιληπτική και τη μνημονική του δραστηριότητα, εάν έχει κοιμηθεί ελάχιστα ή/και είναι αρκετά καταπονημένο/στερημένο από βασικά συστατικά στη διατροφή του. Επίσης, αναμένεται να έχουμε όλοι οι άνθρωποι βαθμιαία έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών μας ενόσω μεγαλώνουμε.

Ωστόσο, οι Νευρογνωστικές Διαταραχές πλήττουν σημαντικά τη λειτουργικότητα του ατόμου, καθιστώντας αναγκαία την παρέμβαση ειδικού προς αποκατάσταση της λειτουργικότητας και στήριξή του.

Οι Νευρογνωστικές Διαταραχές, σύμφωνα με το DSM-5 διακρίνονται στις εξής:

  • Οξύ Παραλήρημα ή Delirium ή Οξύ Οργανικό Ψυχοσύνδρομο
  • Μείζονες και Ήπιες Νευρογνωστικές Διαταραχές (βλ. Άνοια).

Εστιάζοντας στη δεύτερη κατηγορία της Νευρογνωστικής (Αμνησικής) Διαταραχής, που μας ενδιαφέρει στην τρέχουσα θεώρηση, η κλινική εικόνα του ατόμου συνάδει με σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών του δίχως, ωστόσο, έκπτωση του επιπέδου της συνείδησής του. Βέβαια, σε προχωρημένα στάδια, η Νευρογνωστική Διαταραχή αλλοιώνει το σύνολο της προσωπικότητας του ασθενούς, με γενικευμένες διαταραχές στη συμπεριφορά του.

Για να μας γίνει πιο καθαρή αυτή η εικόνα, βοηθητικό είναι να φανταστούμε τη βαθμιαία έκπτωση και αλλαγή στη συμπεριφορά ενός ατόμου με νευροεκφυλιστική διάγνωση, όπως είναι η νόσος Alzheimer, που αποτελεί και την πιο συχνή αιτία Νευρογνωστικής (Αμνησικής) Διαταραχής των ατόμων άνω των 65 ετών.

Σε γενικές γραμμές, η (όποια) Νευρογνωστική Διαταραχή, και ειδικότερα οι Αμνησικές Διαταραχές, ταξινομούνται σύμφωνα με την αιτιολογία τους σε:

  • Αμνησική Διαταραχή Οφειλόμενη σε Γενική Ιατρική Κατάσταση
  • Αμνησική Διαταραχή Επίμονη Προκαλούμενη από Ουσίες (ουσία κατάχρησης, φαρμακευτική ή τοξίνη) και
  • Αμνησική Διαταραχή Μη Προσδιοριζόμενη Αλλιώς.

Χρήζει μεγάλης σημασίας η εξειδικευμένη αξιολόγηση (νευροψυχολογική και ψυχιατρική) για να αναγνωριστεί αρχικά το κατά πόσο η Αμνησική Διαταραχή αφορά σε ανοϊκή κατάσταση αναστρέψιμη ή όχι, όπως και εάν ενδείκνυται εστιασμένη φαρμακευτική αγωγή (π.χ. αγχολυτικά, αντικαταθλιπτικά) με βάση την υποκατηγορία στην οποία ανήκει.

Η συστημική παρέμβαση ενδείκνυται, καθότι η ατομική και η οικογενειακή παρέμβαση συνάδει με καλύτερα αποτελέσματα τόσο για το ίδιο το άτομο όσο και για το υποστηρικτικό σύστημα. Να σημειωθεί, βέβαια, ότι στην περίπτωση που το άτομο έχει μεγάλη λειτουργικότητα κρίνεται αναγκαία η ψυχοθεραπεία, προκειμένου να εντοπιστεί και να ‘μιληθεί’ η πηγή της Αμνησικής Διαταραχής.

Ως θεραπευτές, μας ενδιαφέρει η ψυχική διάσταση της μνημονικής δυσλειτουργίας, γεγονός που μας παραπέμπει σε ένα τραύμα που καταγράφηκε στον ψυχισμό του ατόμου πιθανότατα στα πρώτα χρόνια της ζωής του. Επομένως, κρίνεται αναγκαίο να διαμορφώσουμε τις κατάλληλες συνθήκες προκειμένου το ίδιο το άτομο να αφηγηθεί το βίωμά του, ώστε με τη βοήθειά μας να ‘μεταφράσει’ το σύμπτωμά του και να επιλέξει είτε να το αποχαιρετήσει ή να του επιτρέψει να ‘συνυπάρξουν’ με επίγνωση σε ένα δυναμωμένο Εγώ.

 

Πηγή: Περιοδικό Ψυχολογίας “Εντελέχεια”, τεύχος 2ο-Δεκέμβριος 2021 

 


Βιβλιογραφία

American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5th ed.). Arlington, VA: Author.

Drag, L.L. & Bieliauskas, L.A. (2010). Contemporary Review 2009: Cognitive Aging. Journal of Geriatric Psychiatry and Neurology, 23, p. 75-93.

Freud, S. (2010). Μαθήματα Ψυχικής Ανατομίας (3η εκδ.) (μτφρ.45 Χ. Λιαναντωνάκη). Αθήνα: Eκδόσεις Ροές, Σειρά: micromega.

McWilliams, N. (2012). Ψυχαναλυτική Διάγνωση: Η Κατανόηση της Δομής της Προσωπικότητας στα Πλαίσια της Κλινικής Διαδικασίας (αναθ. έκδ.). Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Ινστιτούτου Ψυχολογίας και Υγείας.

Molton, P. (2000). Freud and False Memory Syndrome. UK, Cambridge: Icon Books Ltd, Series: Postmodern Encounters.

Parkin, A. (1999). Memory: A Guide for Professionals. NY: Wiley.

Quinlan, P. & Dyson, B. (2008). Cognitive Psychology. UK: Pearson Education Limited.

Ross, C.A. (1996). History, Phenomenology, and Epidemiology of Dissociation. In: L.K. Michelson & W.J. Ray (Eds), Handbook of Dissociation. NY: Plenum.

Wimo, A. & Prince, M. (2010). The Global Economic Impact of Dementia. Alzheimer’s Disease International Alzheimer Report 2010. Alzheimer Disease International.

Μάνος, Ν. (1997). Βασικά Στοιχεία Κλινικής Ψυχιατρικής (2η εκδ.). Θεσσαλονίκη: University Studio Press.

Παπαϊωάννου-Σπυρούλια, Α. (2014/2021). Εισαγωγή στην Ψυχανάλυση ΙΙ: Βασικά Στοιχεία Ψυχαναλυτικής Διάγνωσης. Κλινικές Σημειώσεις Εκπαιδευτικών Εισηγήσεων. Αθήνα.

Σαμαρτζή, Σ. (1995). Εισαγωγή στις Γνωστικές Λειτουργίες. Αθήνα: Eκδόσεις Παπαζήση.

Σμοκοβίτης, Α. (2000). Η Φυσιολογία της Μνήμης: Ενδογενείς και Εξωγενείς Παράγοντες που Επηρεάζουν τη Μνήμη. Πρακτικές Προτάσεις. Θεσσαλονίκη: University Studio Press.

Χολέβα, Β., Παρλαπάνη, Ε., Μποζίκας, Β.-Π. & Φωκάς, Κ. (2016) (Επιμ.). Εγχειρίδιο Κλινικής Εκπαίδευσης στην Ψυχική Υγεία. Θεσσαλονίκη: University Studio Press.

 

Διαβάστε Επίσης  Διάλεξη του Μπρουνό Ντε Αλέ με θέμα: «Ένα πρωτότυπο θεραπευτικό πλαίσιο για αυτιστικά παιδιά»
Tags: άνοιαάρθρα ψυχολογίαςμνήμηπερί Ψυχήςψυχολογία socialpolicy.gr

Related Posts

Εναλλακτική Επαυξητική Επικοινωνία
Ψυχολογία

Εναλλακτική Επαυξητική Επικοινωνία

by admin
16 Μαΐου, 2022
0

Γράφει η Μαρία Πονηρού, Λογοθεραπεύτρια στο Κέντρο Ημέρας ατόμων με ΔΑΦ - «Στην Αυλή του Κόσμου» του Κέντρου Παιδιού και...

Read more
Ετήσιο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στη Συστημική Συμβουλευτική

Ετήσιο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στη Συστημική Συμβουλευτική

14 Μαΐου, 2022
Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στην Κλινική Συμβουλευτική Ψυχικής Υγείας (online)

Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στην Κλινική Συμβουλευτική Ψυχικής Υγείας (online)

13 Μαΐου, 2022
Εκπαίδευση στη Συστημική Ψυχοθεραπεία από το Κε.Σ.Με.Θ. Θεσσαλονίκης

Εκπαίδευση στη Συστημική Ψυχοθεραπεία από το Κε.Σ.Με.Θ. Θεσσαλονίκης

12 Μαΐου, 2022
Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στη Δικαστική Ψυχολογία και Εγκληματολογία (Online)

Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στη Δικαστική Ψυχολογία και Εγκληματολογία (Online)

12 Μαΐου, 2022
Load More

Αφήστε μια απάντηση Ακύρωση απάντησης

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Πρώτο Ετήσιο Ελληνόφωνο Συνέδριο Εργαστηρίων Επικοινωνίας

Πρώτο Ετήσιο Ελληνόφωνο Συνέδριο Εργαστηρίων Επικοινωνίας

18 Μαΐου, 2022
Ψυχολόγος στην Εταιρεία Ψυχικής Υγείας & Κοινωνικής Αποκατάστασης Ασθενών

Ψυχολόγος στο Δήμο Βοΐου

18 Μαΐου, 2022
Νομική κινητοποίηση για δικαιώματα μειονοτήτων στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη

Νομική κινητοποίηση για δικαιώματα μειονοτήτων στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη

18 Μαΐου, 2022

Όλες οι αναρτήσεις στο e-mail σας

Προστεθείτε στους 5,946 εγγεγραμμένους.

Follow us on Facebook

Follow us on Facebook

newsletter

Subscribe to our mailing list

* indicates required



newsletters socialpolicy.gr


Next Post
Χρειάζονται τολμηρά μέτρα για τους διασυνοριακούς και εποχικούς εργαζόμενους

Η Επιτροπή λαμβάνει μέτρα για τη βελτίωση της διά βίου μάθησης και της απασχολησιμότητας

“Ζώντας στην εποχή της Covid-19: Πρόσφυγες μοιράζονται την εμπειρία τους”

"Ζώντας στην εποχή της Covid-19: Πρόσφυγες μοιράζονται την εμπειρία τους"

Ανάπτυξη Διαδικτυακού Περιβάλλοντος Μάθησης για την Υποστήριξη των Δεξιοτήτων Επιχειρηματολογίας και τη Μείωση των Προκαταλήψεων

Ανάπτυξη Διαδικτυακού Περιβάλλοντος Μάθησης για την Υποστήριξη των Δεξιοτήτων Επιχειρηματολογίας και τη Μείωση των Προκαταλήψεων

socialpolicy.gr

© 2021 socialpolicy.gr

Navigate Site

  • Αρχική
  • Σχετικά με εμάς
  • Επικοινωνία
  • Όροι Χρήσης

Follow Us

No Result
View All Result
  • Αρθρογραφία-Μελέτες
  • Επίκαιρα
    • Διεθνή
    • Σεμινάρια
    • Θέσεις Εργασίας
    • Ημερίδες-Συνέδρια
    • Μεταπτυχιακά
    • Προπτυχιακά
    • Υποτροφίες
  • Κοινωνική Πολιτική
    • Εργασία και Πολιτικές Απασχόλησης
    • Αρθρογραφία
    • Προγράμματα
    • Κοινωνική Προστασία
    • Κοινωνική Συνοχή
    • Φορείς Κοινωνικής Πολιτικής
    • Κοινωνική Στέγαση
    • Σύλλογος Επιστημόνων Κοινωνικής Πολιτικής
  • Κοινωνική Θεωρία
  • Κοινωνική Αλληλεγγύη
  • Απόψεις
  • Βιβλία
  • Υγεία
    • Επιστήμη
    • Ψυχολογία
  • Επιλεγμένα
  • Σχετικά με εμάς
  • Συνεργασίες
  • Επικοινωνία
  • Όροι Χρήσης
  • Blog View
  • ENGLISH edition

© 2021 socialpolicy.gr

error: Content is protected !!