Πάνω από το 60% του παγκόσμιου εργαζόμενου πληθυσμού, 2 δισεκατομμύρια γυναίκες, άνδρες και νέοι άνθρωποι, κερδίζουν τα προς το ζην στην άτυπη οικονομία. Η πανδημία COVID-19 ανέδειξε την ευαλωτότητα των εργαζομένων στην άτυπη οικονομία. Οι άτυποι εργαζόμενοι, οι οποίοι συχνά στερούνται οποιασδήποτε μορφής κοινωνικής προστασίας ή παροχών που σχετίζονται με την απασχόληση, έχουν διπλάσιες πιθανότητες να είναι φτωχοί σε σύγκριση με τους εργαζόμενους στην επίσημη οικονομία. Οι περισσότεροι άνθρωποι εισέρχονται στην άτυπη οικονομία όχι από επιλογή, αλλά λόγω έλλειψης ευκαιριών στην επίσημη οικονομία.
Η προώθηση της μετάβασης στην επίσημη απασχόληση είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη μείωση της φτώχειας και των ανισοτήτων, την προώθηση της αξιοπρεπούς εργασίας, την αύξηση της παραγωγικότητας και τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και τη διεύρυνση του κυβερνητικού πεδίου δράσης, ιδίως σε περιόδους κρίσης. Σύμφωνα με τη Σύσταση του 2015 σχετικά τη Μετάβαση από την Άτυπη στην Επίσημη Οικονομία (αρ. 204), και αναγνωρίζοντας ότι οι οδοί για τη μετάβαση στην επισημοποίηση εξαρτώνται από τις εθνικές συνθήκες, ολοκληρωμένες στρατηγικές που αντιμετωπίζουν πολλαπλούς παράγοντες της άτυπης λειτουργίας της οικονομίας έχουν καλύτερα αποτελέσματα.
Οι αποτελεσματικές στρατηγικές με βάση το φύλο συνδυάζουν παρεμβάσεις για να αυξήσουν την ικανότητα της επίσημης οικονομίας να παρέχει αξιοπρεπείς ευκαιρίες εργασίας, να απορροφά εργαζομένους και οικονομικές μονάδες που λειτουργούν επί του παρόντος στην άτυπη οικονομία και να ενισχύει την ικανότητα των ανθρώπων και των επιχειρήσεων να εισέλθουν στην επίσημη οικονομία. Ο προσδιορισμός των κατάλληλων κινήτρων και η εξάλειψη των εμποδίων στην επισημοποίηση είναι ουσιαστικής σημασίας. Στο πλαίσιο της κρίσης της COVID 19, η αποτροπή της μετατροπής των επίσημων θέσεων εργασίας σε άτυπες μορφές απασχόλησης χρήζει επίσης ιδιαίτερης σημασίας.
Η επισημοποίηση της εργασίας προκύπτει από μια σύνθετη και σταδιακή διαδικασία. Ως μέρος αυτής της διαδικασίας, χρειάζονται αξιόπιστα και συναφή στατιστικά στοιχεία για την καλύτερη κατανόηση των χαρακτηριστικών και των κινήτρων της άτυπης οικονομίας, και για την επισκόπηση της προόδου προς την επισημοποίηση. Πολλές χώρες αξιοποιούν νέες τεχνολογίες για να διευκολύνουν τη μετάβαση από την άτυπη στην επίσημη απασχόληση μέσω ηλεκτρονικών εργαλείων, όπως ηλεκτρονικά συστήματα βάσεων δεδομένων για καλύτερη αναγνώριση της απασχόλησης και ευρύτερη πρόσβαση στις τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνίας και στο ηλεκτρονικό εμπόριο.
Η Ατζέντα του 2030 και η έκθεση του Γενικού Γραμματέα για την Κοινή Ατζέντα αναγνωρίζουν τη μετάβαση στην κατάσταση της επίσημης απασχόλησης ως προτεραιότητα. Η έκθεση ζητά επίσης να καταρτιστούν χάρτες πορείας για την ενσωμάτωση των άτυπων εργαζομένων και επιχειρήσεων σε επίσημες οικονομίες, προκειμένου να επωφεληθούν από την πλήρη συμμετοχή των γυναικών στο εργατικό δυναμικό και να μειωθούν οι ανισότητες ευρύτερα. Μέσω νέας συνεργασίας του ILO και του UNDP, οι δύο οργανισμοί συμφώνησαν να αναλάβουν κοινό πρόγραμμα για τη δημιουργία δρόμων προς την επισημοποίηση της απασχόλησης, συνεργασία η οποία θα υποστηρίξει επίσης τον Παγκόσμιο Επιταχυντή Θέσεων Εργασίας και Κοινωνικής Προστασίας για μια Δίκαιη Μετάβαση (Global Accelerator on Jobs and Social Protection for a Just Transition).
Πηγή: un.org
Απόδοση: Ελένη Τομπέα
Επιμέλεια: Ντούνης Ανδρέας
socialpolicy.gr
