31ο Ενημερωτικό Σημείωμα
Φεβρουάριος 2022
Ατυχήματα και προβλήματα υγείας που συνδέονται με την εργασία
Στο 31ο Ενημερωτικό Σημείωμα του Παρατηρητηρίου της Γενικής Γραμματείας Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων (ΓΓΔΟΠΙΦ) παρουσιάζονται στατιστικά στοιχεία, ανά φύλο, της Ειδικής Έρευνας της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (AD HOC ΕΝΟΤΗΤΑ 2020) που διενεργήθηκε αναφορικά με τα ατυχήματα και τα προβλήματα υγείας που συνδέονται με την εργασία. Η έρευνα διεξήχθη παράλληλα με την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού του Β΄ τριμήνου του 2020.
Ατυχήματα στον χώρο εργασίας, ανά φύλο
✓ Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, εκτιμάται ότι το 1,9% των ατόμων που εργάζονται ή εργάστηκαν τους τελευταίους 12 μήνες, ανέφεραν ότι είχαν τουλάχιστον ένα ατύχημα στο χώρο εργασίας κατά τους τελευταίους 12 μήνες.
✓ Το ποσοστό των ατυχημάτων φαίνεται να είναι υψηλότερο στους άνδρες παρά στις γυναίκες (2,6% και 1,1%), αντίστοιχα, ενώ αυξάνεται στις ηλικίες από 45 ετών και άνω (2,3%).
✓ Επίσης, το 8,4% των ατυχημάτων είναι τροχαία, τα οποία επίσης αφορούν συχνότερα στους άνδρες παρά στις γυναίκες (8,7% και 7,6% αντίστοιχα), ενώ εμφανίζονται περισσότερο στην ηλικιακή ομάδα 15-34 (11,1%).
- Κλάδοι – Ατυχήματα στο χώρο εργασίας
✓ Οι κλάδοι με το υψηλότερο ποσοστό ατυχημάτων στην εργασία αφορούν στην πρωτογενή και τη δευτερογενή παραγωγή.
✓ Το υψηλότερο ποσοστό απαντάται στις κατασκευές (6,0%) ενώ ακολουθούν η γεωργία, δασοκομία και αλιεία (3,8%), και η βιομηχανία και ενέργεια (3,3%).
✓ Οι κλάδοι με τα χαμηλότερα ποσοστά ατυχημάτων είναι η εκπαίδευση (0,2%) και οι χρηματοπιστωτικές και επιχειρηματικές δραστηριότητες (0,5%).
• Επαγγελματικές ομάδες – Ατυχήματα στο χώρο εργασίας
✓ Η επαγγελματική ομάδα με το υψηλότερο ποσοστό ατυχημάτων στην εργασία είναι οι ειδικευμένοι τεχνίτες (5,1%), ακολουθούμενη από τους γεωργούς, κτηνοτρόφους, δασοκόμους και αλιείς (4,0%).
✓ Οι επαγγελματικές ομάδες με τα χαμηλότερα ποσοστά ατυχημάτων είναι οι επαγγελματίες (0,6%) και οι υπάλληλοι γραφείου (0,7%).
Κλάδοι – Προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την εργασία τους τελευταίους 12 μήνες
✓ Οι κλάδοι με το μεγαλύτερο ποσοστό εμφάνισης προβλημάτων υγείας αφορούν στην πρωτογενή και τη δευτερογενή παραγωγή.
✓ Το υψηλότερο ποσοστό συναντάται στις κατασκευές (5,6%) ενώ ακολουθούν η γεωργία, δασοκομία και αλιεία (5,0%), και η βιομηχανία και ενέργεια (4,4%).
✓ Αντίθετα, το χαμηλότερο ποσοστό εμφάνισης προβλημάτων υγείας εμφανίζονται στην εκπαίδευση και τη δημόσια διοίκηση (1,7% και 1,8%, αντίστοιχα).
• Επαγγελματικές ομάδες – Προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την εργασία τους τελευταίους 12 μήνες
✓ Οι επαγγελματικές ομάδες που υποφέρουν περισσότερο από προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την εργασία είναι οι γεωργοί, κτηνοτρόφοι και αλιείς, και οι ανειδίκευτοι εργάτες, χειρώνακτες και μικροεπαγγελματίες (5,2% και 4,2% αντίστοιχα).
✓ Αντιθέτως, το χαμηλότερο ποσοστό εμφάνισης προβλημάτων υγείας εμφανίζεται στους υπαλλήλους γραφείου και στους επαγγελματίες (1,3% και 1,8%, αντίστοιχα).
Παράγοντες στην κύρια εργασία που επηρεάζουν την σωματική υγεία ανά φύλο και ηλικία
• Ως πιο επικίνδυνος παράγοντας για την σωματική υγεία των απασχολουμένων αναφέρονται οι επίπονες στάσεις ή κινήσεις (22,2%), ενώ ως δεύτερος πιο επικίνδυνος αναφέρεται η έντονη οπτική συγκέντρωση (9,4%).
• Οι άνδρες εμφανίζονται περισσότερο εκτεθειμένοι σε βαριά φορτία (7,9% έναντι 2,9% για τις γυναίκες), χημικές ουσίες, σκόνη, αναθυμιάσεις (5,7% έναντι 3,3% για τις γυναίκες) και κίνδυνος από τη χρήση μηχανημάτων ή εργαλείων (6,3% έναντι 1,8% για τις γυναίκες).
• Οι γυναίκες είναι περισσότερο εκτεθειμένες σε επαναλαμβανόμενες κινήσεις των χεριών (8,1% έναντι 4,9% για τους άνδρες) και έντονη οπτική συγκέντρωση (11,2% έναντι 8,1% για τους άνδρες).
• Σημειώνεται, επίσης, ότι, συνολικά, το 65,3% των ατόμων αναφέρουν κάποιον από τους παρακάτω παράγοντες (Πίνακας 2) ως επικίνδυνο για τη σωματική τους υγεία, περισσότερο οι άνδρες (68,5%) παρά οι γυναίκες (60,9%). Τέλος, δεν παρατηρούνται αξιοσημείωτες διαφορές ανάμεσα στις ηλικιακές κατηγορίες.
Παράγοντες στην κύρια εργασία που επηρεάζουν την ψυχική υγεία ανά φύλο και ηλικία
✓ Το 63,0% των απασχολουμένων αναφέρουν ότι εκτίθενται σε παράγοντες που επηρεάζουν την ψυχική υγεία και εξ αυτών, ως ο πιο επικίνδυνος παράγοντας αναφέρεται συχνότερα η εργασιακή ανασφάλεια, 20,9% και η μεγάλη πίεση χρόνου ή φόρτου εργασίας 19,3%.
✓ Αντίθετα, η βία/απειλή και οι παρενοχλήσεις/εκφοβισμοί αναφέρονται με σημαντικά μικρότερη συχνότητα (1,5% και 0,3%, αντίστοιχα).
✓ Τα αποτελέσματα διαφοροποιούνται ελαφρώς κατά φύλο ενώ η μεγαλύτερη διαφορά εντοπίζεται στα προβλήματα με δύσκολους πελάτες, ασθενείς, μαθητές κ.λπ. (12,6% για τους άνδρες και 16,0% για τις γυναίκες).
✓ Όσον αφορά στην ηλικία, η συνολική έκθεση σε παράγοντες που επηρεάζουν την ψυχική υγεία είναι αυξημένη σε μικρότερες ηλικίες με πιο χαρακτηριστική περίπτωση την εργασιακή ανασφάλεια.
Συμπερασματικά, οι παράγοντες που επηρέασαν περισσότερο τη σωματική υγεία των γυναικών στην κύρια εργασίας τους σε σχέση με τους άνδρες συναδέλφους τους, είναι οι επίπονες ή κουραστικές στάσεις ή κινήσεις, οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις των χεριών και η έντονη οπτική συγκέντρωση.
Οι παράγοντες που επηρέασαν περισσότερο την ψυχική υγεία των γυναικών στην κύρια εργασία τους σε σχέση με τους άνδρες συναδέλφους τους, είναι η κακή επικοινωνία ή συνεργασία στον χώρο εργασίας και τα προβλήματα με δύσκολους πελάτες, ασθενείς, μαθητές κ.λπ
Ορισμοί
Η πηγή που χρησιμοποιήθηκε για την άντληση των στοιχείων είναι η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).
