Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δημοσίευσε την τελευταία του ολοκληρωμένη έκθεση με Παγκόσμια στατιστικά στοιχεία για την Υγεία έως το 2020, τον πρώτο χρόνο που ξέσπασε η πανδημία Covid-19 – η οποία, εκείνη την χρονιά, οδήγησε σε περίπου 4,5 εκατομμύρια παραπάνω θανάτους.
Τα στατιστικά δεδομένα αποκαλύπτουν το βαθμό στον οποίο η πανδημία επηρέασε τα συστήματα υγείας παγκοσμίως, και σε ορισμένες περιπτώσεις οδήγησε σε σοβαρό περιορισμό στην πρόσβαση σε ζωτικής σημασίας υπηρεσίες. Αυτές οι διαταραχές λειτουργίας ενδέχεται να επιβραδύνουν την παγκόσμια πρόοδο τόσο στο προσδόκιμο ζωής όσο και στο προσδόκιμο υγιούς ζωής που σημειώθηκε τα πρώτα 20 χρόνια του 21ου αιώνα.
Το παγκόσμιο προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση είχε αυξηθεί από τα 66,8 έτη το 2000, στα 73,3 έτη το 2019 και το προσδόκιμο υγιούς ζωής από τα 58,3 έτη στα 63,7 έτη. Αυτό οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στην βελτίωση της μητρικής και παιδικής υγείας, καθώς και σε σημαντικές επενδύσεις και βελτιώσεις σε προγράμματα για τις μεταδοτικές νόσους, όπως ο ιός HIV, η φυματίωση και η ελονοσία. Ωστόσο, τα δεδομένα του 2020 δείχνουν πώς οι διαταραχές της λειτουργίας των υπηρεσιών συνέβαλαν στην αύξηση των θανάτων από φυματίωση και ελονοσία μεταξύ 2019 και 2020.
Πριν από την πανδημία, υπήρχαν επίσης ενθαρρυντικές τάσεις παγκοσμίως όσον αφορά τη μείωση της στασιμότητας της ανάπτυξης των παιδιών (καχεξία), της κατανάλωσης οινοπνεύματος και της χρήσης καπνού, καθώς και τη βελτιωμένη πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό, εγκαταστάσεις υγιεινής, βασική υγιεινή και καθαρά καύσιμα και τεχνολογίες για το μαγείρεμα.
Οι εν λόγω πρόοδοι ενισχύθηκαν εν μέρει από το διπλασιασμό των παγκόσμιων δαπανών για την υγεία μεταξύ του 2000 και του 2019, φθάνοντας το 9,8% του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Όμως περίπου το 80% των δαπανών αυτών πραγματοποιήθηκαν σε χώρες υψηλού εισοδήματος, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων (περίπου 70%) προήλθε από κρατικούς προϋπολογισμούς. Στις χώρες με χαμηλό εισόδημα, οι άμεσες δαπάνες αποτελούσαν την κύρια πηγή δαπανών για την υγεία (44%), ακολουθούμενες από την εξωτερική βοήθεια (29%).
Ενώ η κάλυψη των υπηρεσιών υγείας έχει βελτιωθεί τα τελευταία 20 χρόνια, οι καταστροφικές δαπάνες για την υγεία έχουν επιδεινωθεί. Με την τρέχουσα παγκόσμια οικονομική ύφεση και τα συστήματα υγείας να αγωνίζονται για την απρόσκοπτη παροχή των υπηρεσιών υγείας, η πανδημία COVID-19 είναι πιθανό να αναχαιτίσει την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην κάλυψη των υπηρεσιών και να επιδεινώσει περαιτέρω την οικονομική προστασία παγκοσμίως. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ορισμένοι άνθρωποι δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε περίθαλψη, επειδή δεν μπορούν να το αντέξουν οικονομικά. Επιπλέον, μεταξύ εκείνων που αναζητούν και λαμβάνουν υπηρεσίες, υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος να αντιμετωπισθούν οικονομικές δυσχέρειες εξαιτίας των άμεσων δαπανών για την υγεία από ό,τι πριν από την πανδημία.
Ταυτόχρονα, μια χρόνια αποτυχία να αναγνωριστεί ο κεντρικός ρόλος της πρωτοβάθμιας υγειονομικής φροντίδας και να χρηματοδοτηθούν επαρκώς βασικά συστατικά, όπως το υγειονομικό προσωπικό, επιβράδυνε την αποτελεσματικότητα της αντιμετώπισης της νόσου COVID-19 και προκάλεσε διαταραχές στη συνήθη περίθαλψη, διαταραχές οι οποίες απειλούν να θέσουν περαιτέρω σε κίνδυνο τις ικανότητες των χωρών να επιτύχουν τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης για την υγεία έως το 2030.
Πηγή: who.int
Απόδοση/Επιμέλεια: Τομπέα Ελένη
socialpolicy.gr
