Η Παγκόσμια Έκθεση του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος (UNODC) για το 2022 σχετικά με την εμπορία ανθρώπων, είναι η έβδομη του είδους της που ανατέθηκε από τη Γενική Συνέλευση μέσω του Παγκόσμιου Σχεδίου Δράσης των Ηνωμένων Εθνών του 2010 για την Καταπολέμηση της Εμπορίας Ανθρώπων. Η συγκεκριμένη έκδοση της Παγκόσμιας Έκθεσης παρέχει μια εικόνα των μοτίβων και των ροών εμπορίας που εντοπίστηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Καλύπτει 141 χώρες και παρέχει μια επισκόπηση της αντιμετώπισης της εμπορίας ανθρώπων σε παγκόσμιο, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, αναλύοντας τις περιπτώσεις εμπορίας που εντοπίστηκαν μεταξύ 2018 και 2021. Η συγκεκριμένη έκδοση της Έκθεσης, επικεντρώνεται στις τάσεις των ανιχνεύσεων και των καταδικών, που καταδεικνύουν σημαντικές αλλαγές σε σύγκριση με τις ιστορικές τάσεις από την στιγμή κατά την οποία το UNODC άρχισε να συλλέγει δεδομένα το 2003.
Ο αριθμός των θυμάτων που εντοπίστηκαν παγκοσμίως μειώθηκε κατά 11% το 2020 σε σχέση με το προηγούμενο έτος, εξαιτίας των λιγότερων ανιχνεύσεων σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Η πανδημία, εκτός από τη μείωση των ευκαιριών για τους διακινητές, ενδέχεται να αποδυνάμωσε, επίσης, και τις ικανότητες επιβολής του νόμου για τον εντοπισμό των θυμάτων.
Λιγότερες περιπτώσεις εμπορίας ανθρώπων για σεξουαλική εκμετάλλευση εντοπίστηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, καθώς οι δημόσιοι χώροι έκλεισαν και οι σχετικοί περιορισμοί μπορεί να ώθησαν αυτή τη μορφή εμπορίας σε πιο κρυφές και ακόμη πιο επισφαλείς τοποθεσίες, καθιστώντας πιο δύσκολο τον εντοπισμό των θυμάτων.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο αριθμός των καταδικαστικών αποφάσεων για αδικήματα εμπορίας ανθρώπων μειώθηκε επίσης κατά 27% το 2020 σε σχέση με το προηγούμενο έτος – με πιο έντονες μειώσεις να καταγράφονται στη Νότια Ασία (56%), την Κεντρική Αμερική και την Καραϊβική (54%) και τη Νότια Αμερική (46%) – επιταχύνοντας μια πιο μακροπρόθεσμη τάση που είχε καταγραφεί από το UNODC από το 2017.
Τα ευρήματα ενημερώνονται και εμπλουτίζονται περαιτέρω μέσω της ανάλυσης συνόψεων 800 δικαστικών υποθέσεων που εκδικάστηκαν μεταξύ του 2012 και 2020, παρέχοντας πληρέστερες πληροφορίες σχετικά με το έγκλημα, τα θύματα και τους δράστες και τον τρόπο με τον οποίο η εμπορία ανθρώπων υποπίπτει στην αντίληψη των αρχών.
Η ανάλυση δικαστικών υποθέσεων δείχνει ακόμη ότι τα θύματα εμπορίας, όταν εντοπίζονται, διαφεύγουν από τους διακινητές μόνα τους και στην πραγματικότητα «αυτο-διασώζονται» – υπάρχουν περισσότερες περιπτώσεις θυμάτων που διαφεύγουν και καταγγέλλουν στις αρχές με δική τους πρωτοβουλία (41%) από τις περιπτώσεις όπου τα θύματα εντοπίστηκαν από τις αρχές επιβολής του νόμου (28%), μέλη της κοινότητας και της κοινωνίας των πολιτών (11%). Αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, δεδομένου ότι πολλά θύματα εμπορίας μπορεί να μην αυτοπροσδιορίζονται ως θύματα ή μπορεί να φοβούνται υπερβολικά τους εκμεταλλευτές τους για να προσπαθήσουν να διαφύγουν.
Η έκθεση περιγράφει επίσης λεπτομερώς τον τρόπο με τον οποίο ο πόλεμος και οι συγκρούσεις προσφέρουν ευκαιρίες εκμετάλλευσης για τους διακινητές. Ο πόλεμος στην Ουκρανία αυξάνει τους κινδύνους εμπορίας για τον εκτοπισμένο πληθυσμό. Τα περισσότερα θύματα που προκύπτουν από συγκρούσεις προέρχονται και διακινούνται σε χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής.
Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, η τρέχουσα έκδοση της Παγκόσμιας Έκθεσης για την Εμπορία Ανθρώπων παρουσιάζει μια συνολική εικόνα των μοτίβων και των ροών της εμπορίας ανθρώπων (Κεφάλαιο 1), μαζί με λεπτομερείς περιφερειακές αναλύσεις (Κεφάλαιο 2) και προφίλ των χωρών (στοιχεία για την Ελλάδα θα βρείτε εδώ: Western and Southern Europe).
Αναλύοντας τις στατιστικές για την εμπορία ανθρώπων ανά περιοχή, η έκθεση δείχνει υψηλότερα επίπεδα ατιμωρησίας στην υποσαχάρια Αφρική και τη Νότια Ασία. Οι χώρες σε αυτές τις περιοχές καταδικάζουν λιγότερους διακινητές και εντοπίζουν λιγότερα θύματα από τον υπόλοιπο κόσμο. Ταυτόχρονα, τα θύματα που προέρχονται από τις συγκεκριμένες περιοχές εντοπίζονται σε ένα ευρύτερο φάσμα χωρών προορισμού σε σχέση με τα θύματα από άλλες περιοχές.
Για πρώτη φορά, αυτή η έκδοση της Έκθεσης παρουσιάζει συνεισφορές από ερευνητές/ερευνήτριες πρώιμης σταδιοδρομίας και νέους/νέες ακαδημαϊκούς, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας Generation 30 του UNODC, με στόχο τη δημιουργία νέων συνδέσεων μεταξύ του ΟΗΕ και της ακαδημαϊκής κοινότητας, διευρύνοντας παράλληλα ευκαιρίες έρευνας για νέους και νέες. Οι συνεισφορές που παρουσιάζονται στην έκθεση, οι οποίες υποβλήθηκαν ως απάντηση σε πρόσκληση υποβολής προτάσεων που δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο του UNODC το 2021, εξετάζουν την εμπορία ανδρών και τον πιθανό αντίκτυπο των διεθνών προτύπων στον εντοπισμό των θυμάτων εμπορίας.
Η Παγκόσμια Έκθεση του 2022 για την Εμπορία Ανθρώπων εξετάζει επίσης δικαστικές υποθέσεις που δείχνουν ότι οι γυναίκες-θύματα υπόκεινται σε σωματική ή ακραία βία από τους διακινητές σε ποσοστό τρεις φορές υψηλότερο από τους άνδρες και τα παιδιά σχεδόν δύο φορές συχνότερα σε σχέση με τους ενήλικες.
Ταυτόχρονα, οι γυναίκες που διερευνώνται για εμπορία ανθρώπων είναι επίσης πολύ πιο πιθανό να καταδικαστούν από ό,τι οι άνδρες. Αυτό υποδηλώνει ότι το δικαστικό σύστημα μπορεί να προβαίνει σε διακρίσεις εις βάρος των γυναικών ή/και ότι ο ρόλος των γυναικών στα δίκτυα εμπορίας ανθρώπων μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα καταδίκης τους για το έγκλημα.
Επιπλέον, τα δεδομένα που συλλέχθηκαν από το UNODC από την πρώτη έκδοση της Παγκόσμιας Έκθεσης το 2009, το μεγαλύτερο υφιστάμενο σύνολο δεδομένων σχετικά με την εμπορία ανθρώπων, με πληροφορίες για περισσότερα από 450.000 θύματα και 300.000 (ύποπτους) παραβάτες που εντοπίστηκαν παγκοσμίως μεταξύ 2003 και 2021, είναι τώρα διαθέσιμα στην πύλη δεδομένων του UNODC.
GLOBAL REPORT ON TRAFFICKING IN PERSONS 2022
Πηγή: unodc.org
Απόδοση/Επιμέλεια: Τομπέα Ελένη
socialpolicy.gr