κοινωνική θεωρία

Ως “στερεότυπα”, ορίζονται οι ευρέως διαδεδομένες, υπεραπλουστευμένες, προκατασκευασμένες εικόνες ή ιδέες αναφορικά με τα χαρακτηριστικά μιας συγκεκριμένης κατηγορίας ανθρώπων ή αντικειμένων (Ufkes, 2010, οπ.αναφ. Ασημακοπούλου, 2018). Σύμφωνα με τον Tajfel (1969), τα στερεότυπα αποσκοπούν στην απόδοση των εικόνων που υιοθετούν οι άνθρωποι για τον κόσμο, προκειμένου να διευκολυνθεί η καθημερινότητά τους (Ασημακοπούλου, 2018).

Ποιοι ιστορικοθεσμικοί μηχανισμοί επιτελούν μια φαινομενικά αντιφατική συμμετρία μεταξύ ενός ειδικοπροληπτικού και επιβεβλημένου σκοπού καθεστώτος επιστημονικής γνώσης, με την έννοια της σωτηρίας, όπως η τελευταία διανοίγονταν στις νεωτερικές πειθαρχικές κοινωνίες του χθες;

Κάποιοι ισχυρίζονται ότι η εμφάνιση της παγκοσμιοποίησης αποτελεί απόδειξη της αποτυχίας του Μαρξισμού. Βασίζουν την άποψη τους στο γεγονός πως όχι μόνο δεν προέκυψε η προβλεπόμενη επανάσταση του Μαρξ αλλά και στην υπόθεση ότι ο καπιταλισμός εδραιώθηκε παγκοσμίως και είναι πλέον αδύνατο να καταλυθεί. Γι’ αυτό, σύμφωνα με τους επικριτές του Μαρξ, η θεωρία του απέτυχε. Ωστόσο, αυτό δεν είναι αλήθεια. Ο Βλαντιμίρ Λένιν εξήγησε πώς ο ιμπεριαλισμός κατάφερε να παρατείνει την κυριαρχία του καπιταλισμού.

Η επιστήμη της ψυχολογίας, μολονότι έχει αποκτήσει έναν διαμορφωτικό ρόλο στη φυσιογνωμία των σύγχρονων κοινωνιών, έχει ακόμα πολύ δρόμο να διανύσει προς το άνοιγμά της σε μια διαπολιτισμική κατανόηση και την αναγνώριση της πολλαπλότητας των τρόπων οργάνωσης της ανθρώπινης ψυχικής εμπειρίας σε διαφορετικές κοινωνίες και πολιτισμούς, αλλά και εντός τους.

Σχεδόν όλοι οι ερευνητές, συμφωνούν στο ότι τα αίτια που προκαλούν τις σύγχρονες μετακινήσεις, είναι κατά κύριο λόγο οικονομικά. Ωστόσο, υπάρχουν θεμελιώδεις διαφορές όσον αφορά το εάν η μετανάστευση προκαλείται από εξωγενείς παράγοντες ή εάν αυτή αποτελεί μία ατομική επιλογή.

Ο Ζίμελ αναφέρει πως ο άνθρωπος βρίσκεται σε έναν συνεχή πόλεμο. Παλεύει να διατηρήσει την ανεξαρτησία του και την προσωπική του ταυτότητα ενάντια στις πολύ ισχυρές κοινωνικές δυνάμεις που μπορούν να τον αλλοιώσουν. Πώς θα ήταν εφικτό, λοιπόν, ο άνθρωπος να αντιμετωπίσει τα εμπόδια της ζωής στην μητρόπολη;

Ο Άνταμ Σμιθ ενώ τασσόταν υπέρ της ελεύθερης αγοράς και του ανταγωνισμού, δεν ήταν υπέρμαχος ενός απόλυτου laissez-faire. Ήταν υπέρ των ίσων ευκαιριών και εναντίον της δημιουργίας μονοπωλίων. Πίστευε πως σε μερικές περιπτώσεις είναι αναγκαίο το κράτος να παρεμβαίνει στην αγορά ώστε να διατηρείται αυτή η ισότητα και να αποτρέπεται η δημιουργία μονοπωλίων.

Ο Ζαν-Ζακ Ρουσσώ είναι ένας από τους πιο ένθερμους επικριτές της θεωρίας των κοινωνικών συμβολαίων. Είναι επίσης ένας από τους πιο παθιασμένους υποστηρικτές της. Εν αντιθέσει με όσα πιστεύουν πολύ, αυτό δεν είναι καθόλου αντιφατικό καθότι ασκεί κριτική στις θεωρίες των προκατόχων του (Χομπς, Λοκ), αλλά προτείνει το δικό του κοινωνικό συμβόλαιο το οποίο κατά την άποψη του μπορεί να βοηθήσει τον άνθρωπο να απελευθερωθεί από την υποδούλωση που δημιουργεί η κοινωνία.

Διεθνείς Σχέσεις | Ρεαλισμός, Φιλελευθερισμός, Νεορεαλισμός, Νεοφιλελευθερισμός, Ταξικές Συγκρούσεις

Ο Καρλ Μαρξ όχι μόνο δεν αγνοούσε την σημασία των ιδεών και των αντιλήψεων, αλλά τις ενέταξε στην θεωρία του και πίστευε πως η κατάλυση διαιρετικών ιδεολογιών όπως είναι η πατριαρχία και ο ρατσισμός είναι απαραίτητη για την επίτευξη πραγματικής ισότητας.

Ο ρεαλισμός και ο φιλελευθερισμός είναι οι δυο κυρίαρχες θεωρίες των διεθνών σχέσεων. Καθότι και οι δύο χαρακτηρίζονται έντονα από αρρενωπά χαρακτηριστικά, το ίδιο συμβαίνει και για τις διεθνείς σχέσεις. Η Αν Τίκνερ ισχυρίζεται πως ο ρεαλισμός τρέφει λανθασμένα στερεότυπα σχετικά με τους ανθρώπους και το κοινωνικό φύλο.

Στόχος του κειμένου αυτού είναι να παρουσιάσει τη διαδικασία συγκρότησης της υποκειμενικής πραγματικότητας μέσα από την ανάλυση της ιστορίας των αλλεπάλληλων ρήξεων που επιβάλλει στην ψυχή το άνοιγμά της σε έναν κόσμο κοινό ή, με άλλα λόγια, η κοινωνική θέσμιση του ατόμου.

Το βιβλίο “Μεταφράσεις του κράτους σε συριακό έδαφος: Συλλογή κειμένων για τη Rojava και το Ισλαμικό Κράτος”, εκδόθηκε σε 500 αντίτυπα στην Αθήνα τον Απρίλιο του 2017 και διανέμεται χωρίς αντίτιμο.

Marina Grzinic | Θα ήθελα να αναπτύξω δύο θέσεις πάνω σε αυτό που προτάθηκε από τη Ρόζα Ράϊτσαμερ ως  θέμα της διατριβής μου – επισφαλειοποίηση και χρηματικοποίηση – προκειμένου να δούμε τις επιπτώσεις τους στον τρόπο που ενεργούμε, εργαζόμαστε και, προπάντων, ζούμε.

Η πρώτη εμφάνιση της λέξης “Ανθρωπισμός-Ουμανισμός” έγινε το 1808 από τον Γερμανό παιδαγωγό, F. J. Niethammer. Ο όρος “Κοσμικισμός” χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον George Holyoake το 1896.

Παρά την κοινή τους πολιτική αφετηρία και την αταλάντευτη δημοκρατική ευαισθησία, ο Κορνήλιος Καστοριάδης και ο Κλοντ Λεφόρ έρχονται σε βαθιά ρήξη γύρω από ένα κεντρικό ερώτημα, τί είναι και τι πρέπει να είναι η δημοκρατία, ένα δίλημμα που τίθεται σε διάφορες μορφές: συλλογική αυτοθέσμιση ή εκκένωση του χώρου της εξουσίας, εξουσία όλων ή εξουσία κανενός, άμεση δημοκρατία ή άγρια δημοκρατία, κι ακόμη, η δημοκρατία ως πρόταγμα ή η σημερινή, υπαρκτή δημοκρατία; 

Τα τελευταία χρόνια έχει δοθεί ιδιαίτερη σημασία στην έννοια της παρώθησης, που αποτελεί τον τίτλο ενός βιβλίου δύο Αμερικάνων πανεπιστημιακών, του οικονομολόγου Richard Thaler και του νομικού Cass Sunstein. Οι επιστήμονες επιδοκιμάζουν τις τεχνικές που χρησιμοποιούν πλαγίως οι επιχειρήσεις για να παρασύρουν τους πελάτες τους ώστε να κάνουν αγορές χωρίς να συνειδητοποιούν τι κάνουν, και προτείνουν τρόπους με τους οποίους οι κυβερνήσεις και άλλοι θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τις ίδιες τεχνικές.