Η Πρόκληση της Υγιούς Γήρανσης στην Ευρώπη

Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη είναι η μεταβολή των δημογραφικών δεδομένων του πληθυσμού. Το προσδόκιμο επιβίωσης των ανθρώπων έχει αυξηθεί. Ο αριθμός των Ευρωπαίων ηλικίας άνω των 65 ετών θα διπλασιαστεί μέσα στα επόμενα πενήντα χρόνια και ο αριθμός των ατόμων ηλικίας άνω των 80 σχεδόν θα τριπλασιαστεί. Αυτό σημαίνει ότι οι πολιτικές υγειονομικής φροντίδας θα πρέπει να προσαρμοσθούν ώστε να συμπλέουν με τον ολοένα και γηρασκόμενο πληθυσμό, και να μπορούν να αντιμετωπίσουν την αυξημένη ζήτηση για υγειονομικές υπηρεσίες.

Με στόχο να δοθεί η απαραίτητη προσοχή στο ζήτημα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όρισε το έτος 2012 ως το Ευρωπαϊκό Έτος Ενεργούς Γήρανσης και η Ευρωπαϊκή Καινοτομία Συνεργασίας σχετικά με την Ενεργή και Υγιή Γήρανση έχει επιλεχθεί ως η πιλοτική δραστηριότητα για την αντιμετώπιση της πρόκλησης ενός γηρασκόμενου πληθυσμού.

Ο πληθυσμός που θα βρίσκεται σε εργασιακή ηλικία αναμένεται να συρρικνωθεί – η μεγαλύτερη δημογραφική πίεση αναμένεται κατά την περίοδο μεταξύ 2015-2035 όταν και η επονομαζόμενη γενιά του baby-boom θα εισέλθει στην συνταξιοδοτική φάση. Η κύρια πρόκληση είναι η προώθηση της υγιούς και ενεργής γήρανσης, με κυριότερους στόχους την πρόληψη των χρόνιων παθήσεων και την αναβολή της αναπηρίας και εξάρτησης.

Παρόλο που το προσδόκιμο επιβίωσης συνεχίζει να αυξάνεται, τα χρόνια ζωής με κακό επίπεδο υγείας καταλαμβάνουν περίπου το 20% της ζωής των ανθρώπων.

Με άλλα λόγια, αυτό που είναι πολύ σημαντικό είναι η ποιότητα των ετών ζωής. Εάν ένας άνθρωπος ζήσει μέχρι την ηλικία των 90 ετών με άριστη κατάσταση υγείας τότε μπορούμε να πούμε ότι έχει ζήσει 90 υγιή έτη ζωής – όμως εάν ένας άνθρωπος ζήσει μέχρι την ηλικία των 90 αλλά τα τελευταία 20 χρόνια της ζωής του βιώνει σοβαρά προβλήματα υγείας τότε θα έχει ζήσει περίπου 70 έτη ζωής με καλό επίπεδο υγείας.

Καθώς αυξάνεται το προσδόκιμο επιβίωσης, είναι πολύ σημαντικό ο αριθμός των ετών ζωής να είναι με άριστο ή καλό επίπεδο υγείας και όχι με κακή υγεία.

Βεβαίως, απαιτείται περισσότερη έρευνα για την καλύτερη κατανόηση της διαδικασίας γήρανσης. Ο προσεκτικός σχεδιασμός για υψηλής ποιότητας και θετικού προσήμου κόστους-αποτελεσματικότητας υγειονομική φροντίδα είναι επίσης ένα προαπαιτούμενο.

Η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση για παθήσεις όπως η κατάθλιψη και η άνοια πρέπει να αυξηθούν. Η Ενεργή γήρανση περιλαμβάνει την δημιουργία περισσότερων ευκαιριών για τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας ώστε να συνεχίσουν να εργάζονται, να παραμένουν σε καλό επίπεδο υγείας για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και να συνεχίζουν να συνεισφέρουν στο κοινωνικό σύνολο.

“Δέκα βήματα πρός μία υγιή γήρανση”

Τα δέκα βήματα που ακολουθούν είναι πολύ σημαντικά για την επίτευξη ενός καλού επιπέδου υγείας σε ολόκληρο το φάσμα των ηλικιών, αν και εφαρμόζονται κατά κύριο λόγο στα άτομα που βρίσκονται στο στάδιο της τρίτης ηλικίας ή ακόμη και λίγο πριν από αυτό:

1. Ο έλεγχος της συστολικής αρτηριακής πίεσης σε επίπεδο μικρότερο (<) των 140 mmHg
2. Η διακοπή του καπνίσματος
3. Η συμμετοχή σε διαγνωστικούς ελέγχους για πιθανή αναγνώριση καρκινικού ευρήματος
4. Οι συχνοί εμβολιασμοί (εμβολιασμοί ή ανοσοποίηση ενηλίκων)
5. Η ρύθμιση της γλυκόζης αίματος σε επίπεδο μικρότερο των 110 mg/dL
6. H μείωση της κακής χοληστερόλης LDLc σε επίπεδο <110mg/dL
7. Η φυσική δραστηριότητα: Είναι εξόχως σημαντική για τη διατήρηση ενός καλού επιπέδου υγείας. Θα πρέπει να είμαστε φυσικά δραστήριοι τουλάχιστον για 2,5 ώρες την εβδομάδα.
8. (Για τους ηλικιωμένους) Η πρόληψη της απώλειας της οστικής μάζας και της μυϊκής αδυναμίας
9. (Για τους ηλικιωμένους-κυρίως) Η διατήρηση κοινωνικών επαφών τουλάχιστον για μία φορά την εβδομάδα

10.Η καταπολέμηση της κατάθλιψης και των καταθλιπτικών συμπτωμάτων (CES-D σκορ <16 – Κλίμακα της Κατάθλιψης του Κέντρου Επιδημιολογικών Μελετών)

Πηγές: i) The ’10 Keys’’ to Healthy Aging: 24-Μοnth Follow-Up Results From an Innovative Community-Based Prevention Program            http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21652780

ii) Για περισσότερες πληροφορίες http://europa.eu/ey2012/ey2012main.jsp?catId=971&langId=el