Το 1983, ο Αμερικανός αναπτυξιακός ψυχολόγος Howard Gardner, περιέγραψε εννέα τύπους νοημοσύνης με το βιβλίο του “Frames of Mind: Η θεωρία των πολλαπλών τύπων νοημοσύνης”.
Αυτά που άλλοι επιστήμονες θεωρούσαν ως κοινωνικές δεξιότητες, όπως διαπροσωπικές δεξιότητες, ο Gardner διαπίστωσε πως επρόκειτο για τύπους νοημοσύνης.
Οι 9 τύποι νοημοσύνης
| Νατουραλιστική νοημοσύνη | Η Νατουραλιστική Νοημοσύνη ορίζει την ανθρώπινη ικανότητα να ξεχωρίζουμε ζωντανούς οργανισμούς (φυτά, ζώα) καθώς και την ευαισθησία σε άλλα χαρακτηριστικά του φυσικού κόσμου (σύννεφα, σχηματισμούς πετρωμάτων). Αυτή η ικανότητα είχε προφανώς αξία στο εξελικτικό παρελθόν μας ως κυνηγοί, τροφοσυλλέκτες και αγρότες, και συνεχίζει να αποτελεί σημαντική ικανότητα σε ρόλους όπως βοτανολόγος ή σεφ. Εικάζεται επίσης, ότι η καταναλωτική κοινωνία εκμεταλλεύεται τη νατουραλιστική νοημοσύνη, η οποία μπορεί να κινητοποιηθεί στη διάκριση αντικειμένων. |
| Μουσική Νοημοσύνη | Μουσική Νοημοσύνη είναι η ικανότητα να διακρίνεις τόνους, ρυθμούς, χροιές και ήχους. Αυτή η ικανότητα σε καθιστά ικανό/ή να αναγνωρίζεις, να δημιουργείς, να αναπαράγεις μουσική, όπως επιδεικνύεται από συνθέτες, μαέστρους, μουσικούς, τραγουδιστές και ευαίσθητους ακροατές. Υπάρχει συχνά μια στενή σχέση μεταξύ της μουσικής και των συναισθημάτων, και η μαθηματική και η μουσική νοημοσύνη μπορεί να μοιράζονται κοινές συλλογιστικές διαδικασίες. |
| Λογική / Μαθηματική Νοημοσύνη | Η λογικομαθηματική νοημοσύνη είναι η ικανότητα να υπολογίζεις, να ποσοτικοποιείς, να σκέφτεσαι υποθέσεις, και να ολοκληρώνεις μαθηματικές πράξεις. Μας επιτρέπει να αντιλαμβανόμαστε σχέσεις και δεσμούς και να χρησιμοποιούμε αφηρημένες και συμβολικές σκέψεις, να έχουμε ακολουθιακή συλλογιστική δεξιότητα και επαγωγικά και παραγωγικά συλλογιστικά μοτίβα. Η λογική νοημοσύνη είναι συχνά πολύ αναπτυγμένη στους μαθηματικούς, επιστήμονες και ερευνητές. |
| Υπαρξιακή Νοημοσύνη | Ευαισθησία και ικανότητα για διερεύνηση βαθυστόχαστων ερωτημάτων σχετικά με την ανθρώπινη ύπαρξη, όπως το νόημα της ζωής, γιατί πεθαίνουμε, και πως βρεθήκαμε στη ζωή. |
| Διαπροσωπική νοημοσύνη | Διαπροσωπική Νοημοσύνη είναι η ικανότητα να καταλαβαίνεις και να αλληλεπιδράς σωστά με τους άλλους. Περιλαμβάνει την αποτελεσματική λεκτική και μη λεκτική επικοινωνία, την ικανότητα διάκρισης διαχωρισμών μεταξύ άλλων προσώπων, ευαισθησία στις διαθέσεις και την ιδιοσυγκρασία των άλλων, και την ικανότητα να συμφιλιώνεις πολλαπλές προοπτικές. Δάσκαλοι, κοινωνικοί λειτουργοί, ηθοποιοί και πολιτικοί όλοι παρουσιάζουν διαπροσωπική νοημοσύνη. |
| Κιναισθητική νοημοσύνη | Η κιναισθητική νοημοσύνη είναι η ικανότητα να χειρίζεσαι αντικείμενα και να κάνεις χρήση πολλών σωματικών δεξιοτήτων. Αυτή η νοημοσύνη περιλαμβάνει επίσης την αίσθηση της κατάλληλης χρονικής στιγμής και την τελειοποίηση των δεξιοτήτων μέσω της ενοποίησης μυαλού και σώματος. Αθλητές, χορευτές, χειρουργοί και χειροτέχνες παρουσιάζουν καλά αναπτυγμένη κιναισθητική νοημοσύνη. |
| Γλωσσική νοημοσύνη | Η γλωσσική νοημοσύνη είναι η ικανότητα να σκέφτεσαι με λέξεις και να χρησιμοποιείς τη γλώσσα για να εκφράσεις και να κατανοήσεις σύνθετα νοήματα. Η γλωσσική νοημοσύνη μας επιτρέπει να κατανοούμε τη σειρά και τη σημασία των λέξεων και να εφαρμόζουμε μετά-γλωσσικές δεξιότητες ώστε να μπορούμε να συλλογιζόμαστε για τη χρήση της γλώσσας. Η γλωσσική νοημοσύνη είναι η πιο ευρέως κοινή ανθρώπινη ικανότητα και είναι εμφανής στους ποιητές, συγγραφείς, δημοσιογράφους, και ικανούς δημόσιους ομιλητές. |
| Ενδοπροσωπική Νοημοσύνη | Ενδοπροσωπική Νοημοσύνη είναι η ικανότητα να καταλαβαίνεις τον εαυτό σου, τις σκέψεις σου και τα συναισθήματα σου, και να χρησιμοποιείς τη γνώση για να οργανώνεις και να καθοδηγείς τη ζωή σου. Η ενδοπροσωπική νοημοσύνη περιλαμβάνει όχι μόνο μια εκτίμηση του εαυτού, αλλά επίσης της ανθρώπινης κατάστασης. Είναι εμφανής στους ψυχολόγους, στους πνευματικούς ηγέτες και στους φιλοσόφους. |
| Χωροταξική Νοημοσύνη | Χωροταξική νοημοσύνη είναι η ικανότητα να σκέφτεσαι σε τρεις διαστάσεις. Στις κυριότερες ικανότητες περιλαμβάνονται η διανοητική ικανότητα απεικόνισης, ο χωρικός συλλογισμός, ο χειρισμός εικόνων, γραφικές και καλλιτεχνικές δεξιότητες, και ζωηρή φαντασία. Ναυτικοί, πιλότοι, γλύπτες, ζωγράφοι και αρχιτέκτονες, όλοι παρουσιάζουν χωροταξική νοημοσύνη. |
20 χρόνια μετά την κυκλοφορία του βιβλίου του Gardner, υπάρχει ακόμα συζήτηση για το εάν άλλα ταλέντα εκτός από τα μαθηματικά και τη γλώσσα είναι όντως τύποι νοημοσύνης ή απλά δεξιότητες. Το “Frames of Mind: The Theory of Multiple Intelligences” παραμένει αμφιλεγόμενο. Αμφισβητεί αυτό που θεωρούμε καλή εκπαίδευση, αυτό που θεωρούμε ταλέντο και πόσο έλεγχο ασκεί κανείς για να τα αποκτήσει.
Πηγή: fundersandfounders.com
Επιμέλεια Άρθρου: Ελένη Τομπέα
socialpolicy.gr
