Νέοι κανόνες λειτουργίας και εποπτείας για τις δομές κοινωνικής φροντίδας

Με νομοθετική ρύθμιση του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων που περιλαμβάνεται σε τροπολογία του Υπουργείου Υγείας, εισάγεται σύστημα διοίκησης και εσωτερικού ελέγχου των Μονάδων Παιδικής Προστασίας, ενώ συμπληρώνεται και επικαιροποιείται το σύστημα εποπτείας και επιβολής κυρώσεων στους φορείς που παρέχουν οργανωμένες κοινωνικές υπηρεσίες. Με τις προτεινόμενες διατάξεις εξασφαλίζεται επίσης ότι η οικονομική ενίσχυση που λαμβάνουν αυτοί οι φορείς, είτε από την Πολιτεία είτε από ιδιώτες δωρητές χρησιμοποιείται πράγματι για τον σκοπό για τον οποίο δίνεται.

Πιο συγκεκριμένα, με τη ρύθμιση θεσπίζονται κανόνες που αφορούν στη διοίκηση και την οικονομική διαχείριση των Μονάδων Παιδικής Προστασίας, ώστε να διασφαλιστεί η σύννομη και διαφανής λειτουργία τους.

Μεταξύ άλλων:

1. Ορίζεται ότι οι εν λόγω μονάδες θα πρέπει να διοικούνται από πολυμελές όργανο, τα μέλη του οποίου κατά πλειοψηφία θα είναι ανεξάρτητα από τον φορέα. Θα πρέπει επίσης να διαθέτουν και να συγκροτούν δύο νέα εσωτερικά όργανα, την Επιτροπή Ελέγχου και τη Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου για να υπάρχει εσωτερική λογοδοσία.

2. Προβλέπεται ότι το εκτελεστικό όργανο διοίκησης της μονάδας παιδικής προστασίας υποχρεούται κάθε χρόνο να συντάσσει έκθεση διαχείρισης, που υποβάλλεται στη συνέλευση μελών στην περίπτωση των σωματείων και στους εταίρους στην περίπτωση των Αστικών Μη Κερδοσκοπικών Εταιρειών.

3. Προβλέπεται ότι οι μονάδες παιδικής προστασίας θα πρέπει να τηρούν τους κανόνες δημόσιου λογιστικού και να συντάσσουν ετήσιες οικονομικές καταστάσεις στη βάση των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων, που θα ελέγχονται από ορκωτό λογιστή.

4. Θεσπίζεται υποχρέωση δημοσίευσης της έκθεσης αξιολόγησης των Κοινωνικών Συμβούλων, της έκθεσης ελέγχου, της έκθεσης διαχείρισης και των εγκεκριμένων οικονομικών καταστάσεων.

5. Ορίζεται ότι η διοίκηση λογοδοτεί στον φορέα και στον εποπτικό μηχανισμό και τα μέλη της καθίστανται ατομικώς υπεύθυνα για τις ενέργειές τους και για έχουν ατομικές συνέπειες.

6. Προβλέπεται για όλες τις δομές κοινωνικής φροντίδας ότι στις ακραίες και επείγουσες περιπτώσεις, όπου δεν εξασφαλίζεται ανεκτό επίπεδο περίθαλψης και μεταχείρισης των ωφελούμενων και τίθενται σε άμεσο κίνδυνο η σωματική ή η ψυχική υγεία τους, πέραν των προστίμων, η Πολιτεία και η Δικαιοσύνη μπορούν να παρέμβουν και να αντικαταστήσουν προσωρινά τη Διοίκηση του φορέα. Προβλέπεται ειδικότερα το αρμόδιο Δικαστήριο να μπορεί επιπλέον να αφαιρέσει την επιμέλεια των παιδιών από τον φορέα, αλλά και να κλείσει εντελώς τον φορέα.  Επιδιώκεται έτσι να δίνεται θεσμική και καθαρή λύση στις περιπτώσεις που φορείς ακραία ακατάλληλοι και επικίνδυνοι για τη ζωή των παιδιών, των αναπήρων και των ηλικιωμένων συνεχίζουν να λειτουργούν, παρά τα πρόστιμα και τις σφραγίσεις που γίνονται.

Διευκρινίζεται τέλος ότι τα Κέντρα Φιλοξενίας για Ασυνόδευτους Ανηλίκους, που εποπτεύονται από το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των προτεινόμενων ρυθμίσεων.

Τέλος, με άλλο άρθρο της τροπολογίας διασφαλίζεται ότι οι δομές των Δήμων για την ενίσχυση κοινωνικής ένταξης ευάλωτων ομάδων πληθυσμού, όπως τα Κέντρα Κοινότητας, Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων, Στέγη Υποστηριζόμενης Διαβίωσης για άτομα με αναπηρία, Κοινωνικά Παντοπωλεία, φαρμακεία κ.λπ., που συγχρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκούς πόρους, θα συνεχίσουν να λειτουργούν και να χρηματοδοτούνται και στη νέα προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ 2021-2027 και μάλιστα με το ίδιο προσωπικό που είχαν.