Κατώτερη των προσδοκιών η Οδηγία για την εξισορρόπηση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής

Η εισήγηση της Κ. Κούνεβα στη δεύτερη μέρα του  συνεδρίου GUE/NGL – TUNE  (27-28/9), στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 

Η «εξισορρόπηση οικογενειακής  και επαγγελματικής  ζωής» ήταν το θέμα της   δεύτερης μέρα του συνεδρίου της GUE/NGL και  του TUNE  (Δίκτυο  Ευρωπαίων  Συνδικαλιστών) στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (27 και 28/9) στο οποίο εισηγήτρια ήταν η Κωνσταντίνα Κούνεβα. Το θέμα αφορά την  πρώτη νομοθετική πρωτοβουλία  της Κομισιόν με την οποία  υποτίθεται ότι προωθεί την εφαρμογή  των 20 βασικών αρχών του «Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων». Η πρόταση οδηγίας που παρουσίασε η Κομισιόν δέχεται ήδη κριτική από τα ευρωπαϊκά συνδικάτα, κυρίως διότι χρησιμοποιεί τη διευκόλυνση των εργαζόμενων γονέων και όσων έχουν τη φροντίδα ασθενών, παιδιών, αναπήρων ή  ηλικιωμένων στην  οικογένειά τους ως πρόσχημα για την εδραίωση ευέλικτων και επισφαλών σχέσεων  εργασίας. Πέραν της κριτικής αυτής, η Κ. Κούνεβα στην  ομιλία  της παρουσίασε και ζήτησε  τη στήριξη των  συνδικαλιστών στην πρόταση της ελληνικής και άλλων έξι κυβερνήσεων να εξαιρούνται οι δαπάνες για την  καταπολέμησητης ανεργίας  από τον υπολογισμό χρέους και ελλείμματος.

 Ακολουθεί ολόκληρη η εισήγηση της Κ. Κούνεβα στο συνέδριο GUE/NGL – TUNE.

«Χαίρομαι που σας ξαναβλέπω. Χθες μιλήσαμε για τον Κοινωνικό Πυλώνα, και σήμερα θα εστιάσουμε σε μια από τις περιβόητες «κοινωνικές» πρωτοβουλίες που αναπτύσσονται στο πλαίσιό του – την πρόταση οδηγίας για την εξισορρόπηση μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Για το θέμα αυτό δουλέψαμε πέρυσι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο πλαίσιο της σύνταξης της έκθεσης πρωτοβουλίας που υιοθετήθηκε, αλλά μάλλον δεν εισακούστηκε από την Επιτροπή, αν κρίνω από το περιεχόμενο της οδηγίας.

Με λύπη μου διαπίστωσα πως η πολύ διαφημιζόμενη νέα πρόταση οδηγίας, η οποία θα ερχόταν να καλύψει την απόσυρση της νέας οδηγίας για την άδεια μητρότητας, είναι δυστυχώς κατώτερη των προσδοκιών. Το χειρότερο όμως είναι πως αντί να ρυθμίζει τις αντιφατικές πολιτικές της Ένωσης και να καλύπτει τα κενά σε ότι αφορά τα εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα των πολιτών της, μας καλεί να λύσουμε κάτι σαν τον κύβο του Ρούμπικ. Εκεί που πάμε να δούμε πως θα διασφαλίσουμε ένα ευέλικτο κατ’ επιλογή και σταθερό ωράριο εργασίας, νά σου! προβάλλει μπρος μας η αποτυχημένη πολιτική του flexicurity και στρίβει από τα δεξιά η επισφάλεια.

Ξέρετε, οι επισφαλείς συνθήκες εργασίας δεν είναι φαινόμενο σύγχρονο. Για τις γυναίκες, οι συνθήκες εργασίας ήταν πάντα “επισφαλείς”, πληρωνόντουσαν λιγότερο, ήταν οι πρώτες που απολύονταν. Πιο επισφαλείς ήταν οι δουλειές εκείνες που θεωρούνταν πως ήταν “επέκταση της γυναικείας τους φύσης”, όπως για παράδειγμα οι θέσεις στον τομέα του καθαρισμού ή της φροντίδας. Γυναίκες εργαζόμενες, αόρατες, προσωρινές, όχι μόνο για την εργοδοσία, αλλά και για τη νομοθεσία που σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες δεν τις προστάτευε στο παρελθόν και ακόμα και σήμερα δεν τις προστατεύει.

Ένα από τα σημαντικά ζητήματα που καλούμαστε να διαχειριστούμε τόσο εμείς, οι ευρωβουλευτές της Αριστεράς, όσο κι οι συνδικαλιστές και οι υπόλοιποι κοινωνικοί εταίροι, είναι η περίφημη  «ευελιξία» σε ό,τι αφορά την εργασία κυρίως των γυναικών-γονέων. Εγώ μπορώ όμως να σας πω ότι η οδηγία θέτει για άλλη μια φορά τη λάθος βάση. Απορώ, δεν έχουμε δει την αποτυχία της πολιτικής “flexicurity”, ειδικά για την Ελλάδα;  Η λεγόμενη “ευελιξία με ασφάλεια” ουσιαστικά δεν εφαρμόστηκε στην Ελλάδα, εξαιτίας των δανειακών συμβάσεων που -κατόπιν συγκεκριμένων υποδείξεων από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης-  απορρύθμισαν παντελώς τις εργασιακές συνθήκες.

Διαμορφώθηκε λοιπόν στη χώρα μου – και σε άλλες βεβαίως ευρωπαϊκές χώρες- ένας φθηνός εργατικός πληθυσμός, με περιορισμένες δυνατότητες αντίστασης εξαιτίας του φόβου της απόλυσης και της ανεργίας. Και πολύ φοβάμαι πως το ίδιο θα γίνει σε όλη την Ευρώπη, αν δεν μπουν δικλείδες ασφαλείας για το πως, σε ποιες περιπτώσεις και με ποιους όρους θα εφαρμοστεί η ευελιξία.

Δυστυχώς, με τις μέχρι τώρα πληροφορίες που είχα μέσα και από το Ίντεργκρουπ για τα Συνδικάτα το οποίο διοργάνωσε δυο σχετικές ενημερωτικές συζητήσεις, δεν μπορώ να είμαι αισιόδοξη. Πολλές είναι οι αντιδράσεις για την εφαρμογή ευέλικτου ωραρίου από ομοσπονδίες επιχειρηματικών κλάδων. Ποιο μήνυμα δηλαδή μας στέλνει η αγορά; Πως συμφωνεί φυσικά να καταδυναστεύει το εργατικό δυναμικό με συμβόλαια ευέλικτης εργασίας, αλλά η ευελιξία αυτή είναι καλή μόνο όταν την αποφασίζει όπως θέλει η εργοδοσία, όχι φυσικά ο εργαζόμενος. Δεν σας κρύβω λοιπόν πως φοβάμαι ότι μπροστά μας θα έχουμε μια Οδηγία- τέρας όμοιο με εκείνο του Φρανκενστάιν.

Εκτός του θέματος για την ευελιξία, για το οποίο περιμένω ειλικρινώς να ακούσω τις τοποθετήσεις σας, θα ήθελα να σταθώ και σε ένα ακόμα, το οποίο επηρεάζει ακόμα και την ισότητα μεταξύ των γονέων. Την άδεια για φροντίδα εξαρτημένων ατόμων της οικογένειας. Μέσα από το κείμενο της Επιτροπής διαπίστωσα πως μάλλον έχει κανείς δικαίωμα να αρρωσταίνει μόνο 5 μέρες το χρόνο -αυστηρά! Τόσο μας επιτρέπει η Κομισιόν. Γιατί τόσες μέρες θα μπορεί να δικαιούται κανείς άδεια σε ένα χρόνο για να φροντίσει ένα εξαρτημένο μέλος της οικογένειας. Γιατί όμως αυτή η πρόταση αφορά θέματα ισότητας; Γιατί στη βάση της αναπαράγει το κλασικό στερεότυπο της γυναίκας-φροντιστή. Μην κρυβόμαστε, οι περισσότεροι θεωρούμε πως οι μητέρες, οι αδερφές, οι γυναίκες μας είναι αυτόματα και οι φροντιστές αν κάτι πάθουμε. Άρα από αυτές θα περιμένουμε να μας αναλάβουν αν έχουμε μια μακροχρόνια αρρώστια, κάποια αναπηρία ή αν αρρωστήσουμε πάνω από 6 ημέρες το χρόνο η όταν γεράσουμε .

Καταλαβαίνετε λοιπόν από τα παραπάνω πως η πολυδιαφημιζόμενη νέα Οδηγία αντί να φέρνει ισορροπία ανάμεσα στην προσωπική και επαγγελματική ζωή μάλλον αυξάνει την ανισορροπία.

Στα συνεχή κύματα αμφισβήτησης των ευρωπαϊκών αξιών, το Κοινοβούλιο οφείλει να αντιπαραθέσει την πρόταση του για ένα αληθινά κοινωνικό πρόσωπο της Ευρώπης. Γι’ αυτό περιμένω να ακούσω τις σημερινές σας τοποθετήσεις έτσι ώστε να τις μετουσιώσω σε προτάσεις εν όψει της έναρξης  των εργασιών του συγκεκριμένου φακέλου στις αρμόδιες Επιτροπές που συμμετέχω.

Η ελληνική πρόταση για την ανεργία

Και τώρα θα ήθελα να σας μεταφέρω μια πρόταση που προωθούν δύο από τους Υπουργούς Απασχόλησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο κύριος Νίκολας Σμιτ, από το Λουξεμβούργο και η κ. Ράνια Αντωνοπούλου, αναπληρώτρια Υπουργός Απασχόλησης στην Ελλάδα. Η πρόταση αυτή όμως στηρίζεται σιγά-σιγά και από άλλες χώρες, τη Γαλλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία. Πρόκειται για μια πρόταση για την τόνωση της απασχόλησης στις χώρες που έχουν ανεργία πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Οι δυο Υπουργοί προτείνουν δυο μέτρα:

Πρώτον: από το περίφημο  «πακέτο Γιούνκερ» από το «Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων» δηλαδή, να δοθεί τουλάχιστον το 5% τον πόρων για προγράμματα απασχόλησης ειδικά όσον αφορά τους νέους και τους μακρόχρονα άνεργους. Τα προγράμματα αυτά θα πρέπει να μπορούν να χρηματοδοτούνται με πάνω από 50% από τους ευρωπαϊκούς πόρους λόγω της δύσκολης οικονομικής κατάστασης των χωρών στις οποίες απευθύνονται.

Δεύτερον: οι δαπάνες που προορίζονται για προγράμματα απασχόλησης, ασχέτως αν προέρχονται από ευρωπαϊκούς ή άλλους πόρους, να εξαιρούνται από τον υπολογισμό των κριτηρίων του Συμφώνου Σταθερότητας.

Τα μέτρα αυτά θα δώσουν πραγματική ανάσα στα εκατομμύρια ανέργων στις χώρες με ιδιαίτερα οικονομικά προβλήματα και θα δείξουν πραγματική αλληλεγγύη στους πολίτες σε μια στιγμή που αμφισβητούμε την Ευρώπη γιατί πιστεύουμε πως δεν την ενδιαφέρουν τα προβλήματα των πολιτών και των εργαζομένων αλλά μόνο το κέρδος και ο ανταγωνισμός.

Θα σας παρακαλούσα για την στήριξή σας την οποία θα συνεχίσουμε να ζητούμε και μετά το τέλος αυτής της ημερίδας».

kkuneva.eu