• Αρχική
  • Φορείς Κοινωνικής Πολιτικής
  • Αρθρογραφία-Μελέτες
  • Blog View
  • Συνεργασίες
  • ENGLISH edition
Πέμπτη, 30 Ιουνίου, 2022
socialpolicy.gr
  • Επίκαιρα
    • All
    • Διεθνή
    • Ημερίδες-Συνέδρια
    • Θέσεις Εργασίας
    • Μεταπτυχιακά
    • Προπτυχιακά
    • Σεμινάρια
    • Υποτροφίες

    Ακαδημαϊκοί Υπότροφοι στο Διεθνές Πανεπιστήμιο

    Οι νέες θέσεις στον Π.Ο.Υ.

    Θέσεις εργασίας στο Κοινωνικό ΕΚΑΒ

    Νομικός Σύμβουλος στο Κοινωνικό ΕΚΑΒ

    ΠΜΣ «Πολιτικό Σύστημα και Δημόσιες Πολιτικές»

    ΠΜΣ «Πολιτικό Σύστημα και Δημόσιες Πολιτικές»

    Διδακτικό έργο στην ΑΣΠΑΙΤΕ για το Πρόγραμμα ΠΕΣΥΠ

    Περίληψη της Έκθεσης του ΟΟΣΑ για την Εκπαίδευση στην Ελλάδα (2018)

    Παροχή διδακτικού έργου στο Πάντειο

    Μάστερ στην Ιστορία και Θεωρία της Τέχνης

    Μάστερ στην Ιστορία και Θεωρία της Τέχνης

    Συμβάσεις μίσθωσης διδακτικού έργου στην ΑΣΠΑΙΤΕ

    Protection Assistant @ ΙΟΜ Athens / Greece

    Κοινωνικοί Λειτουργοί στις δομές του ΚΥΑΔΑ

    Υπάλληλος Παρακολούθησης Προγραμμάτων στην Zeuxis

    Κοινωνικός/ή Λειτουργός (Πλήρους Απασχόλησης) | Zeuxis

    • Διεθνή
    • Θέσεις Εργασίας
    • Ημερίδες-Συνέδρια
    • Σεμινάρια
    • Προπτυχιακά
    • Μεταπτυχιακά
    • Υποτροφίες
  • Κοινωνική Πολιτική
    • All
    • Αρθρογραφία
    • Εργασία και Πολιτικές Απασχόλησης
    • Κοινωνική Προστασία
    • Κοινωνική Στέγαση
    • Κοινωνική Συνοχή
    • Προγράμματα
    • Σύλλογος Επιστημόνων Κοινωνικής Πολιτικής
    Πρόγραμμα Ανάδοχης Φροντίδας Ασυνόδευτων Ανηλίκων

    Η Αναδοχή των παιδιών των ιδρυμάτων χωρίς ευκαιρίες “Ηλεκτρονικής Διασύνδεσης” μέσω του συστήματος anynet.gr

    Ισότητα των φύλων και οι κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της κρίσης Covid-19

    Ισότητα των φύλων και συμπερίληψη της διάστασης του φύλου στην ανάκαμψη από την COVID-19

    Δικαίωμα στην υγεία – Δικαίωμα στη ζωή

    Δικαίωμα στην υγεία – Δικαίωμα στη ζωή

    Ευρωπαϊκό Έργο “LIFE TWO” | Spring School/Città di Castello – Ιταλία

    Ευρωπαϊκό Έργο “LIFE TWO” | Spring School/Città di Castello – Ιταλία

    Παιδιά-μετανάστες: τα δικαιώματά τους σε περίθαλψη και εκπαίδευση

    Σε διαβούλευση το νομοσχέδιο του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου

    Το ΤΕΠΑΚ συμμετείχε στην υλοποίηση του έργου «Κέντρα Εξυπηρέτησης Μεταναστών»

    Το ΤΕΠΑΚ συμμετείχε στην υλοποίηση του έργου «Κέντρα Εξυπηρέτησης Μεταναστών»

    Η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τη βιοποικιλότητα και ο πρόσφατος νόμος του Υπουργείου Περιβάλλοντος

    Κλιματική αλλαγή, ενεργειακή ανεξαρτησία, ενεργειακή φτώχεια: ταχύτερη δράση ζητά το ΕΚ

    ΓΣΕΕ: Με το σχέδιο νόμου για την ιδιωτική εκπαίδευση θίγεται το δημόσιο αγαθό της εκπαίδευσης που παρέχεται στα ιδιωτικά σχολεία και τίθεται ζήτημα νομιμότητας της έκδοσης ισότιμων τίτλων σπουδών

    Το Συμβούλιο συνιστά ευρωπαϊκή προσέγγιση για τα μικροδιαπιστευτήρια

    433 Θέσεις Πρακτικής Άσκησης Schuman στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

    Η Επιτροπή χαιρετίζει τους στόχους των κρατών μελών για μια πιο κοινωνική Ευρώπη έως το 2030

    16o τεύχος – Κοινωνική Πολιτική

    16o τεύχος – Κοινωνική Πολιτική

    • Προγράμματα
    • Αρθρογραφία
    • Εργασία και Πολιτικές Απασχόλησης
    • Κοινωνική Προστασία
    • Κοινωνική Συνοχή
    • Κοινωνική Στέγαση
    • Σύλλογος Επιστημόνων Κοινωνικής Πολιτικής
  • Κοινωνική Θεωρία
  • Κοινωνική Αλληλεγγύη
  • Απόψεις
  • Υγεία
    • All
    • Επιστήμη
    • Ψυχολογία
    Η Κατάσταση των Ναρκωτικών και των Οινοπνευματωδών στην Ελλάδα 2022

    Η Κατάσταση των Ναρκωτικών και των Οινοπνευματωδών στην Ελλάδα 2022

    Η Ευρωπαϊκή Έκθεση για τα Ναρκωτικά 2022

    Η Ευρωπαϊκή Έκθεση για τα Ναρκωτικά 2022

    Τετραετές Πρόγραμμα Εκπαίδευσης στη Συστημική Ψυχοθεραπεία 2022-2023

    Τετραετές Πρόγραμμα Εκπαίδευσης στη Συστημική Ψυχοθεραπεία 2022-2023

    Online Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στη Συμβουλευτική LGBTQIA2+Ατόμων

    Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στη Συμβουλευτική LGBTQIA2+ Ατόμων (Online)

    Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντή Αιμοδότη 2022

    Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντή Αιμοδότη 2022

    «e-Σχολείο Μακροχρόνιας Φροντίδας»

    «e-Σχολείο Μακροχρόνιας Φροντίδας»

    Ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου

    Ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου: Η Επιτροπή ξεκινάει διαδικασία σε επίπεδο ΕΕ για το «δικαίωμα στη λήθη»

    Οι σοβαρές επιπτώσεις της καπνοβιομηχανίας στο περιβάλλον

    Οι σοβαρές επιπτώσεις της καπνοβιομηχανίας στο περιβάλλον

    «Σύγχρονες προκλήσεις στην Κοινοτική Ψυχιατρική» |  Διαδικτυακή διάλεξη του καθ. Benedetto Saraceno

    «Σύγχρονες προκλήσεις στην Κοινοτική Ψυχιατρική» | Διαδικτυακή διάλεξη του καθ. Benedetto Saraceno

    Παγκόσμια Στατιστικά για την Υγεία | Έκθεση 2022

    Παγκόσμια Στατιστικά για την Υγεία | Έκθεση 2022

    • Επιστήμη
    • Ψυχολογία
  • Βιβλία
No Result
View All Result
  • Επίκαιρα
    • All
    • Διεθνή
    • Ημερίδες-Συνέδρια
    • Θέσεις Εργασίας
    • Μεταπτυχιακά
    • Προπτυχιακά
    • Σεμινάρια
    • Υποτροφίες

    Ακαδημαϊκοί Υπότροφοι στο Διεθνές Πανεπιστήμιο

    Οι νέες θέσεις στον Π.Ο.Υ.

    Θέσεις εργασίας στο Κοινωνικό ΕΚΑΒ

    Νομικός Σύμβουλος στο Κοινωνικό ΕΚΑΒ

    ΠΜΣ «Πολιτικό Σύστημα και Δημόσιες Πολιτικές»

    ΠΜΣ «Πολιτικό Σύστημα και Δημόσιες Πολιτικές»

    Διδακτικό έργο στην ΑΣΠΑΙΤΕ για το Πρόγραμμα ΠΕΣΥΠ

    Περίληψη της Έκθεσης του ΟΟΣΑ για την Εκπαίδευση στην Ελλάδα (2018)

    Παροχή διδακτικού έργου στο Πάντειο

    Μάστερ στην Ιστορία και Θεωρία της Τέχνης

    Μάστερ στην Ιστορία και Θεωρία της Τέχνης

    Συμβάσεις μίσθωσης διδακτικού έργου στην ΑΣΠΑΙΤΕ

    Protection Assistant @ ΙΟΜ Athens / Greece

    Κοινωνικοί Λειτουργοί στις δομές του ΚΥΑΔΑ

    Υπάλληλος Παρακολούθησης Προγραμμάτων στην Zeuxis

    Κοινωνικός/ή Λειτουργός (Πλήρους Απασχόλησης) | Zeuxis

    • Διεθνή
    • Θέσεις Εργασίας
    • Ημερίδες-Συνέδρια
    • Σεμινάρια
    • Προπτυχιακά
    • Μεταπτυχιακά
    • Υποτροφίες
  • Κοινωνική Πολιτική
    • All
    • Αρθρογραφία
    • Εργασία και Πολιτικές Απασχόλησης
    • Κοινωνική Προστασία
    • Κοινωνική Στέγαση
    • Κοινωνική Συνοχή
    • Προγράμματα
    • Σύλλογος Επιστημόνων Κοινωνικής Πολιτικής
    Πρόγραμμα Ανάδοχης Φροντίδας Ασυνόδευτων Ανηλίκων

    Η Αναδοχή των παιδιών των ιδρυμάτων χωρίς ευκαιρίες “Ηλεκτρονικής Διασύνδεσης” μέσω του συστήματος anynet.gr

    Ισότητα των φύλων και οι κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της κρίσης Covid-19

    Ισότητα των φύλων και συμπερίληψη της διάστασης του φύλου στην ανάκαμψη από την COVID-19

    Δικαίωμα στην υγεία – Δικαίωμα στη ζωή

    Δικαίωμα στην υγεία – Δικαίωμα στη ζωή

    Ευρωπαϊκό Έργο “LIFE TWO” | Spring School/Città di Castello – Ιταλία

    Ευρωπαϊκό Έργο “LIFE TWO” | Spring School/Città di Castello – Ιταλία

    Παιδιά-μετανάστες: τα δικαιώματά τους σε περίθαλψη και εκπαίδευση

    Σε διαβούλευση το νομοσχέδιο του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου

    Το ΤΕΠΑΚ συμμετείχε στην υλοποίηση του έργου «Κέντρα Εξυπηρέτησης Μεταναστών»

    Το ΤΕΠΑΚ συμμετείχε στην υλοποίηση του έργου «Κέντρα Εξυπηρέτησης Μεταναστών»

    Η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τη βιοποικιλότητα και ο πρόσφατος νόμος του Υπουργείου Περιβάλλοντος

    Κλιματική αλλαγή, ενεργειακή ανεξαρτησία, ενεργειακή φτώχεια: ταχύτερη δράση ζητά το ΕΚ

    ΓΣΕΕ: Με το σχέδιο νόμου για την ιδιωτική εκπαίδευση θίγεται το δημόσιο αγαθό της εκπαίδευσης που παρέχεται στα ιδιωτικά σχολεία και τίθεται ζήτημα νομιμότητας της έκδοσης ισότιμων τίτλων σπουδών

    Το Συμβούλιο συνιστά ευρωπαϊκή προσέγγιση για τα μικροδιαπιστευτήρια

    433 Θέσεις Πρακτικής Άσκησης Schuman στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

    Η Επιτροπή χαιρετίζει τους στόχους των κρατών μελών για μια πιο κοινωνική Ευρώπη έως το 2030

    16o τεύχος – Κοινωνική Πολιτική

    16o τεύχος – Κοινωνική Πολιτική

    • Προγράμματα
    • Αρθρογραφία
    • Εργασία και Πολιτικές Απασχόλησης
    • Κοινωνική Προστασία
    • Κοινωνική Συνοχή
    • Κοινωνική Στέγαση
    • Σύλλογος Επιστημόνων Κοινωνικής Πολιτικής
  • Κοινωνική Θεωρία
  • Κοινωνική Αλληλεγγύη
  • Απόψεις
  • Υγεία
    • All
    • Επιστήμη
    • Ψυχολογία
    Η Κατάσταση των Ναρκωτικών και των Οινοπνευματωδών στην Ελλάδα 2022

    Η Κατάσταση των Ναρκωτικών και των Οινοπνευματωδών στην Ελλάδα 2022

    Η Ευρωπαϊκή Έκθεση για τα Ναρκωτικά 2022

    Η Ευρωπαϊκή Έκθεση για τα Ναρκωτικά 2022

    Τετραετές Πρόγραμμα Εκπαίδευσης στη Συστημική Ψυχοθεραπεία 2022-2023

    Τετραετές Πρόγραμμα Εκπαίδευσης στη Συστημική Ψυχοθεραπεία 2022-2023

    Online Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στη Συμβουλευτική LGBTQIA2+Ατόμων

    Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα στη Συμβουλευτική LGBTQIA2+ Ατόμων (Online)

    Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντή Αιμοδότη 2022

    Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντή Αιμοδότη 2022

    «e-Σχολείο Μακροχρόνιας Φροντίδας»

    «e-Σχολείο Μακροχρόνιας Φροντίδας»

    Ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου

    Ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου: Η Επιτροπή ξεκινάει διαδικασία σε επίπεδο ΕΕ για το «δικαίωμα στη λήθη»

    Οι σοβαρές επιπτώσεις της καπνοβιομηχανίας στο περιβάλλον

    Οι σοβαρές επιπτώσεις της καπνοβιομηχανίας στο περιβάλλον

    «Σύγχρονες προκλήσεις στην Κοινοτική Ψυχιατρική» |  Διαδικτυακή διάλεξη του καθ. Benedetto Saraceno

    «Σύγχρονες προκλήσεις στην Κοινοτική Ψυχιατρική» | Διαδικτυακή διάλεξη του καθ. Benedetto Saraceno

    Παγκόσμια Στατιστικά για την Υγεία | Έκθεση 2022

    Παγκόσμια Στατιστικά για την Υγεία | Έκθεση 2022

    • Επιστήμη
    • Ψυχολογία
  • Βιβλία
No Result
View All Result
socialpolicy.gr
No Result
View All Result
Home Επίκαιρα

Προφορική ιστορία: η ιστορία «από τα κάτω»

7 Φεβρουαρίου, 2020
in Επίκαιρα, Ημερίδες-Συνέδρια
0
Μέλη της προφορικής ιστορίας Αθήνας διαβάζουν την ομιλία της Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν, που εξαιτίας προβλήματος υγείας δεν κατάφερε να παρευρεθεί στην εκδήλωση, φωτογραφία Pressenza Athens.
Μέλη της προφορικής ιστορίας Αθήνας διαβάζουν την ομιλία της Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν, που εξαιτίας προβλήματος υγείας δεν κατάφερε να παρευρεθεί στην εκδήλωση, φωτογραφία Pressenza Athens.

Προχτές το απόγευμα η Ομάδα Προφορικής Ιστορίας Αθήνας (ΟΠΙΑ) διοργάνωσε μια πολύ ενδιαφέρουσα εκδήλωση σε αίθουσα του Δήμου Γαλατσίου. Κάλεσε εκπαιδευτικούς με σκοπό να τους δώσει στοιχεία για το τι είναι και πώς μπορεί να φανεί χρήσιμη ως εκπαιδευτικό εργαλείο η προφορική ιστορία.

Η Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν, κοινωνική ανθρωπολόγος, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, μιλώντας για την προφορική ιστορία είπε: «Ένας απλός ορισμός της προφορικής ιστορίας, θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχει σκοπό την ηχογραφημένη ή βιντεοσκοπημένη καταγραφή βιωμένων εμπειριών με τη μορφή εκτεταμένων αφηγήσεων ζωής η διηγήσεων για ιστορικά γεγονότα από αυτόπτες μάρτυρες. Οι αφηγήσεις αυτές μπορεί να επικεντρώνονται είτε σε γεγονότα (π.χ. μια μεγάλη απεργία, μαζικά αντίποινα, μια φυσική καταστροφή) είτε σε εμπειρίες (ο εργασιακός βίος, η εμπειρία της γήρανσης, η ζωή στα ναζιστικά στρατόπεδα) ή να συνδυάζονται οι διαστάσεις αυτές.» Εξήγησε ότι η προφορική ιστορία είναι διαφορετική από την προφορική παράδοση, καθώς αφορά τη ζωντανή μνήμη ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα από πρώτο χέρι και τα ερμήνευσαν με το δικό τους τρόπο. Και προχώρησε σε μια σειρά παραθέσεων για τι δεν είναι προφορική ιστορία.

Τη σκυτάλη πήρε η Βασιλική Σακκά, Συντονίστρια Εκπαιδευτικού Έργου 3ου ΠΕΚΕΣ Αττικής και Πρόεδρος Ομίλου για την Ιστορική Εκπαίδευση στην Ελλάδα, παρουσιάζοντας μια σημαντικότατη πρωτοβουλία των ομάδων προφορικής ιστορίας: Το διήμερο μαθητικό συνέδριο προφορικής ιστορίας, που έγινε τον Μάιο του 2019. Μαθήτριες και μαθητές από όλη την Ελλάδα και όλες τις σχολικές βαθμίδες χρησιμοποίησαν προφορικές ιστορίες για να συγκεντρώσουν ερευνητικό υλικό και συμπεράσματα για θέματα όπως:

  • Τραυματικές μνήμες από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
  • Ιστορίες της πόλης
  • Ιστορίες της γειτονιάς
  • Βιωμένες εμπειρίες σε ένα ραγδαία μεταβαλλόμενο κοινωνικό γίγνεσθαι
  • Ιστορίες Αντίστασης από τη δεκαετία του 1940 και τη Χούντα (1967-1974)
  • Ιστορίες από και για την εκπαίδευση
  • Ιστορίες της μετανάστευσης και της προσφυγιάς
Η Βασιλική Σακκά παρουσίασε το πρώτο Μαθητικό Συνέδριο Προφορικής Ιστορίας που έγινε τον Μάιο του 2019, φωτογραφία Pressenza Athens.

 

Η ομάδα προφορικής ιστορίας Αθήνας εξήγησε στο ακροατήριο, που αποτελούσαν κυρίως εκπαιδευτικοί, ότι έχει στη διάθεσή της αρχείο με προφορικές ιστορίες και κάλεσε όσους και όσες ενδιαφέρονται να έρθουν σε επικοινωνία μαζί της για να το αξιοποιήσουν. Εξήγησε επίσης ότι για να γίνει κάποια/ος μέλος μιας ομάδας προφορικής ιστορίας δεν χρειάζεται να έχει ειδικές ιστορικές γνώσεις, απλά να έχει μεράκι και διάθεση να ασχοληθεί με το θέμα.

 

Παραθέτουμε όλη την ομιλία της Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν η οποία εξηγεί τι είναι και τι δεν είναι προφορική ιστορία:

Ευχαριστώ θερμά την ΟΠΙΑ για την πρόσκληση να μιλήσω στην ημερίδα σας. Η προφορική ιστορία είναι εξαιρετικό εργαλείο για την άσκηση των μαθητών στην κριτική σκέψη και για τη μύησή τους στην έρευνα – αντίδοτα στην παπαγαλία που κυριαρχεί στο ελληνικό σχολείο και στην στερεοτυπική σκέψη που κυριαρχεί στην κοινωνία. Όλα μαζί μια τεράστια ελπίδα για το μέλλον. Δυστυχώς ένα πρόβλημα υγείας δεν μου επιτρέπει να ταξιδέψω και έτσι παρακάλεσα τους διοργανωτές να διαβάσουν το παρόν κείμενο.

Ο τίτλος της ομιλίας μου είναι «Τι είναι η προφορική ιστορία;». Όμως θα ξεκινήσω διευκρινίζοντας τι ΔΕΝ είναι προφορική ιστορία. Και αυτό γιατί σήμερα η προφορική μαρτυρία είναι παντού και η ίδια η δημοφιλία της προφορικής ιστορίας έχει δημιουργήσει πολλαπλές συγχύσεις. Επιπλέον η κουλτούρα της εξομολόγησης και ο ακραίος ατομικισμός που βρίσκονται στην καρδιά του νεοφιλελευθερισμού οδήγησαν σε μια διάχυτη κατάσταση, όπου πολλοί θέλουν να συγκεντρώσουν και να αξιοποιήσουν προφορικές μαρτυρίες και λίγοι ξέρουν πως μπορεί να γίνει αυτό προς όφελος της ιστορικής γνώσης και της κοινωνίας και με σεβασμό των δικαιωμάτων αυτών που μας παρέχουν τις μαρτυρίες.

Τι δεν είναι η προφορική ιστορία

Προφορική ιστορία λοιπόν δεν είναι απλώς να ρωτήσεις τον παππού ή τη γιαγιά σου, ούτε ταυτίζεται με την τοπική ιστορία. Συγκεντρώνουμε προφορικές μαρτυρίες γιατί έχουμε κάποια ιστορικά ερωτήματα που μπορούν να απαντηθούν μόνο μέσα από τις εμπειρίες των ανθρώπων που τα έζησαν αλλά δεν είχαν τα μέσα να διασωθούν οι μνήμες τους για το μέλλον. Οι αναμνήσεις αυτές μπορούν να ξεκινήσουν από ένα τοπικό πλαίσιο, αλλά μέσα από αυτές θίγονται πάντα ευρύτερα ζητήματα. Δηλαδή, όπως λένε και οι ανθρωπολόγοι «μικροί τόποι, μεγάλα ζητήματα».

Η προφορική ιστορία είναι διαφορετική από την προφορική παράδοση. Αφορά τη ζωντανή μνήμη ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα από πρώτο χέρι και τα ερμήνευσαν με το δικό τους τρόπο. Η προφορική παράδοση αντίθετα είναι η μνήμη που μεταδίδεται προφορικά από γενιά σε γενιά. Αυτή η μεταβίβαση ήταν ή είναι ακόμα πολύ δυνατή σε κάποιες κοινωνίες που επικοινωνούν κυρίως με τον προφορικό λόγο, την εποχή του Ομήρου π.χ. ή σε κάποιες αφρικανικές κοινωνίες. Όμως σε πολλές κοινωνίες που έζησαν τα τραυματικά γεγονότα του 20ου αιώνα (Γενοκτονία των Αρμενίων, Ολοκαύτωμα, Μικρασιατική Καταστροφή, ελληνικός Εμφύλιος) η ενδοοικογενειακή μεταβίβαση της μνήμης είτε δεν υπάρχει, είτε είναι αποσπασματική. Επομένως τίθεται ένα βασανιστικό ερώτημα που το αντιμετωπίζουμε συχνά στην έρευνα: από τη στιγμή που λείπουν πια οι μάρτυρες, αξίζει τον κόπο να ρωτήσουμε τους απογόνους τους; Η απάντηση που δίνω συνήθως σε αυτό το ερώτημα είναι το εξής. Ναι, αξίζει, αλλά δεν είναι προφορική ιστορία. Ναι, αξίζει, αλλά αυτό που μπορούμε να μελετήσουμε μέσα από τις μαρτυρίες αυτές δεν είναι η βιωμένη εμπειρία των προηγούμενων γενιών, αλλά η διαδικασία μεταβίβασης της μνήμης. Στην περίπτωση της τραυματικής μνήμης που μεταβιβάζεται σαν θραύσματα στην επόμενη γενιά, μιλάμε, σύμφωνα με τον ορισμό της Marianne Hirsch, για «μετα-μνήμη».

Συνεχίζω λοιπόν με το τι δεν είναι η προφορική ιστορία. Η προφορική ιστορία δεν είναι αυτοβιοΓΡΑΦΙΑ, σαν γραπτό κείμενο. Ο αφηγητής της προφορικής ιστορίας αφηγείται τη ζωή του σε μια διαλογική σχέση με αυτόν που του παίρνει συνέντευξη, η ιστορία του κατασκευάζεται τη στιγμή της αφήγησης, ενώ ο συγγραφέας μιας αυτοβιογραφίας δρα μόνος του και επανέρχεται στο τελικό κείμενο όσες φορές θέλει. Με τον ίδιο τρόπο δεν είναι προφορική ιστορία το γραπτό μήνυμα του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Μπορεί να σας φαίνεται περίεργο, αλλά στα συνέδρια προφορικής ιστορίας που οργανώνει η ΕΠΙ κάθε 2 χρόνια, έρχονται πάντα κάποιες προτάσεις που αναφέρονται σε αυτό το είδος επικοινωνίας. Χωρίς δια ζώσης επαφής και χωρίς προφορικότητα δεν υπάρχει προφορική ιστορία.

Τέλος υπάρχουν και κάποιες διαφορές της συνέντευξης προφορικής ιστορίας με τη δημοσιογραφική συνέντευξη, αλλά και με την εθνογραφική συνέντευξη που μπορεί να κάνει ο ανθρωπολόγος στο πεδίο.

Υπάρχει όμως και το ζήτημα της ερμηνείας, ίσως και το πιο δύσκολο, μετά τη διεξαγωγή της συνέντευξης. Προφορική ιστορία δεν είναι απλώς η παράθεση αποσπασμάτων ή και ολόκληρων συνεντεύξεων. Αυτές οι αποδόσεις του προφορικού λόγου των αφηγητών μας έχουν βεβαίως μια δικιά τους αξία, και όχι μικρή. Όμως εμείς σαν ιστορικοί – ή οι μαθητές σας σαν μαθητευόμενοι μάγοι – θα πρέπει πρώτον να διασταυρώσουν και να ελέγξουν την εγκυρότητα των πληροφοριών και στη συνέχεια να αποδείξουν γιατί αυτή η αφήγηση είναι σημαντική, γιατί ενδεχομένως αλλάζει την οπτική μας για ένα ιστορικό φαινόμενο. Μόνο έτσι η προφορική ιστορία μπορεί να ανοίξει καινούργιους δρόμους.

Εικόνα από τη γεμάτη αίθουσα στο Δήμο Γαλατσίου, φωτογραφία Pressenza Athens.

 

Ίσως όμως θα είναι καλύτερο να στραφούμε τώρα στο τι ΕΙΝΑΙ η προφορική ιστορία

Όταν μιλάμε για προφορική ιστορία, εννοούμε συνήθως ταυτόχρονα τρία διαφορετικά πράγματα. Είναι καταρχήν μια ερευνητική πρακτική, μια διαδικασία, μια μέθοδος που έχει στο επίκεντρο τη συνέντευξη. Κατά δεύτερον λόγο εννοούμε το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας, μια μεμονωμένη συνέντευξη σαν ηχητικό τεκμήριο ή σαν απομαγνητοφωνημένο κείμενο, ή ένα ολόκληρο βιβλίο που να στηρίζεται σε προφορικές μαρτυρίες. Τρίτον, εννοούμε και μια θεωρία που προέκυψε από αυτή την πρακτική – και κυρίως από τη δυσκολία να ερμηνεύσουμε τα δαιδαλώδη μονοπάτια που παίρνουν συχνά οι αναμνήσεις των αφηγητών μας. Ένας χρήσιμος οδηγός σε αυτή τη θεωρία είναι το βιβλίο της Lynn Abrams, Θεωρία Προφορικής Ιστορίας (Πλέθρον 2016).

Εάν θέλετε τώρα ένας απλός ορισμός της προφορικής ιστορίας, θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχει σκοπό την ηχογραφημένη ή βιντεοσκοπημένη καταγραφή βιωμένων εμπειριών με τη μορφή εκτεταμένων αφηγήσεων ζωής η διηγήσεων για ιστορικά γεγονότα από αυτόπτες μάρτυρες. Οι αφηγήσεις αυτές μπορεί να επικεντρώνονται είτε σε γεγονότα (π.χ. μια μεγάλη απεργία, μαζικά αντίποινα, μια φυσική καταστροφή) είτε σε εμπειρίες (ο εργασιακός βίος, η εμπειρία της γήρανσης, η ζωή στα ναζιστικά στρατόπεδα) ή να συνδυάζονται οι διαστάσεις αυτές.

Αυτό είναι το γενικό πλαίσιο ενασχόλησης με την προφορική ιστορία. Από εκεί και πέρα, όσον αφορά το περιεχόμενο των συνεντεύξεων και την ερμηνεία τους, αξίζει να αναφέρουμε ότι από τη δεκαετία του 1980 και μετά παρατηρούμε μια σημαντική στροφή. Ενώ μέχρι τότε οι ερευνητές χρησιμοποιούσαν τις προφορικές μαρτυρίες κυρίως για να αναπληρώσουν τα κενά που άφησε η γραπτή ιστορία και να δώσουν φωνή στα ξεχασμένα υποκείμενα, τώρα επικεντρώνονται περισσότερο στη μελέτη της ίδιας της προφορικής μνήμης και των νοημάτων της. Δηλαδή, με τα λόγια του γνωστού Ιταλού ερευνητή της προφορικής ιστορίας Sandro Portelli, δεν μας ενδιαφέρει πλέον μόνο ΤΙ μας λένε, αλλά και ΠΩΣ μας το λένε, ΓΙΑΤΙ μας το λένε έτσι και τι ΔΕΝ μας λένε.

Μια σημαντική διαφορά της προφορικής ιστορίας από τις μεθόδους άλλων κοινωνικών επιστημών που χρησιμοποιούν τη συνέντευξη, είναι ο σκοπός της μελλοντικής χρήσης του υλικού μας από άλλους ερευνητές ή από τις κοινότητες με τις οποίες συνεργαζόμαστε. Άρα δεν κρατάμε τις συνεντεύξεις μας στα συρτάρια ενός γραφείου αλλά αποσκοπούμε στην αρχειοθέτηση του υλικού σε ένα φορέα που μπορεί να το διαχειρίζεται υπεύθυνα και να διευκολύνει την πρόσβαση. Για να γίνω σαφής, για την αρχειοθέτηση δεν αρκεί μόνο η ανάρτηση σε μια ηλεκτρονική πλατφόρμα. Προκειμένου να εξυπηρετήσουμε αυτό το σκοπό της αρχειοθέτησης θα πρέπει να φροντίσουμε την ποιότητα του ήχου και της εικόνας (μια μαρτυρία που δεν ακούγεται είναι άχρηστη!) και να προσθέσουμε και το απαραίτητο πρόσθετο υλικό, προκειμένου οι επόμενοι χρήστες να μπορούν να κατανοήσουν το όλο πλαίσιο της συνέντευξης. Τέτοια τεκμήρια, όπως διδάσκουμε και στα σεμινάριά μας, είναι το δελτίο πληροφορητή, το ημερολόγιο της συνέντευξης, η περίληψη και η απομαγνητοφώνηση.

Ένα επίσης σημαντικό στοιχείο της προφορικής ιστορίας είναι η προσοχή που δίνουμε στα δεοντολογικά ζητήματα. Έχοντας επίγνωση ότι το μυστικό για μια επιτυχημένη συνέντευξη είναι η ανάπτυξη μιας σχέσης εμπιστοσύνης ανάμεσα στον αφηγητή και τον πληροφορητή, αφιερώνουμε πολύ χρόνο στην εξήγηση των σκοπών της έρευνας, της ενδεχόμενης χρήσης του υλικού και των δικαιωμάτων των ίδιων των αφηγητών επί των θεμάτων αυτών. Τα αποτελέσματα αυτής της συζήτησης κατοχυρώνονται στα παραχωρητήρια που ζητάμε να υπογράψει ο αφηγητής και στα οποία δίνει την ενημερωμένη συγκατάθεσή του για τη διεξαγωγή της συνέντευξης, την παραχώρησή της στο φορέα και για τη χρήση της που θα συμφωνηθεί από κοινού.

Υπάρχουν πολλά ακόμα σημεία που διακρίνουν την προφορική ιστορία, και τα οποία δεν έχουμε καιρό να συζητήσουμε εδώ. Θα ήθελα όμως να τελειώσω με μια ιδιαίτερη πτυχή που είναι χαρακτηριστικό δείγμα του στόχου του εκδημοκρατισμού της ιστορίας που συμμερίζονται οι ερευνητές της προφορικής ιστορίας. Είναι η λεγόμενη «επιστροφή στην κοινότητα». Σε παλιότερες εποχές – αλλά και σήμερα σε πολλούς κλάδους της κοινωνικής έρευνας – ο ερευνητής έπαιρνε τα στοιχεία που ήθελε από τις κοινότητες που μελετούσε και έγραφε τη μελέτη του όπως ήθελε χωρίς να ενημερώσει ποτέ τους πληροφορητές του για το τελικό αποτέλεσμα. Στην προφορική ιστορία όμως επιδιώκουμε τη συνεργατικότητα σε όλα τα στάδια της έρευνας : στη συνέντευξη, στην ερμηνεία και στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων. Δεν είναι πάντα εφικτό ή εύκολο να επιτευχθεί αυτός ο σκοπός, ιδίως όταν τα πορίσματα της έρευνας αποκλίνουν από την εικόνα που έχει διαμορφώσει η κοινότητα για τον εαυτό της. Όμως είναι ένας στόχος που εμπνέει και τις ομάδες προφορικής ιστορίας. Και σε ορισμένες περιπτώσεις η επιστροφή της ιστορίας στην κοινότητα σε δημόσιες εκδηλώσεις οργανωμένες από τις ομάδες είχαν και θεαματική επιτυχία. Σε σχολεία πιστεύω ότι το εγχείρημα αυτό θα είναι λίγο πιο δύσκολο. Κι αυτό γιατί οι προφορικές μαρτυρίες πολύ συχνά ανατρέπουν ή αμφισβητούν τη θεσμική μνήμη των γεγονότων, ενώ το σχολείο είναι ο ιμάντας μεταφοράς αυτής της θεσμικής μνήμης. Είναι ωστόσο μια σημαντική πρόκληση που αξίζει να τη δοκιμάζουμε και είμαι σίγουρη ότι θα τη συζητήσετε και στη συνέχεια.

 

pressenza.com

 

Διαβάστε Επίσης  Το νέο σύστημα εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση για το σχολικό έτος 2015 -2016

Tags: εκπαίδευσηημερίδες socialpolicy.grιστορίαΚοινωνική Ανθρωπολογία

Related Posts

1η Διεθνής Επιστημονική Ημερίδα fact-checking στην Ελλάδα
Ημερίδες-Συνέδρια

1η Διεθνής Επιστημονική Ημερίδα fact-checking στην Ελλάδα

by admin
28 Ιουνίου, 2022
0

Το ΕΚΚΕ διοργανώνει διεθνή επιστημονική ημερίδα με θέμα "Αντιμετωπίζοντας την παραπληροφόρηση: Η συμβολή πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων".

Read more
Peter Jarvis “Εκπαίδευση Ενηλίκων και Διά Βίου Μάθηση: Θεωρία και πράξη”

Peter Jarvis “Εκπαίδευση Ενηλίκων και Διά Βίου Μάθηση: Θεωρία και πράξη”

27 Ιουνίου, 2022
Ευρωπαϊκό Έργο “LIFE TWO” | Spring School/Città di Castello – Ιταλία

Ευρωπαϊκό Έργο “LIFE TWO” | Spring School/Città di Castello – Ιταλία

24 Ιουνίου, 2022
Θερινό Σχολείο του ΕΑΠ «Φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές και τεχνικά έργα»

Θερινό Σχολείο του ΕΑΠ «Φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές και τεχνικά έργα»

23 Ιουνίου, 2022
Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Θεωρία και Πράξη στην Προσχολική Εκπαίδευση» 2017-2018

ΠΜΣ «Επιστήμες της Αγωγής: Θεωρία και Εφαρμογές» 2022-2023

20 Ιουνίου, 2022
Load More

Αφήστε μια απάντηση Ακύρωση απάντησης

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ

Ακαδημαϊκοί Υπότροφοι στο Διεθνές Πανεπιστήμιο

30 Ιουνίου, 2022

Οι νέες θέσεις στον Π.Ο.Υ.

30 Ιουνίου, 2022
Πρόγραμμα Ανάδοχης Φροντίδας Ασυνόδευτων Ανηλίκων

Η Αναδοχή των παιδιών των ιδρυμάτων χωρίς ευκαιρίες “Ηλεκτρονικής Διασύνδεσης” μέσω του συστήματος anynet.gr

29 Ιουνίου, 2022

Όλες οι αναρτήσεις στο e-mail σας

Προστεθείτε στους 5.956 εγγεγραμμένους.

Follow us on Facebook

Follow us on Facebook

newsletter

Subscribe to our mailing list

* indicates required



newsletters socialpolicy.gr


Next Post
ΠΜΣ στην «Οικονομική Θεωρία και Πολιτική» ακαδ. έτος 2020-2021 | Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης

ΠΜΣ στην «Οικονομική Θεωρία και Πολιτική» ακαδ. έτος 2020-2021 | Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης

10 Υποτροφίες Μεταπτυχιακών Σπουδών Προδιδακτορικου Επιπέδου Προκηρύσσει η ΣΥΝ-ΕΝΩΣΙΣ

«Σχεδία»: Πωλητές για μία ώρα

«Σχεδία»: Πωλητές για μία ώρα

socialpolicy.gr

© 2021 socialpolicy.gr

Navigate Site

  • Αρχική
  • Σχετικά με εμάς
  • Επικοινωνία
  • Όροι Χρήσης

Follow Us

No Result
View All Result
  • Αρθρογραφία-Μελέτες
  • Επίκαιρα
    • Διεθνή
    • Σεμινάρια
    • Θέσεις Εργασίας
    • Ημερίδες-Συνέδρια
    • Μεταπτυχιακά
    • Προπτυχιακά
    • Υποτροφίες
  • Κοινωνική Πολιτική
    • Εργασία και Πολιτικές Απασχόλησης
    • Αρθρογραφία
    • Προγράμματα
    • Κοινωνική Προστασία
    • Κοινωνική Συνοχή
    • Φορείς Κοινωνικής Πολιτικής
    • Κοινωνική Στέγαση
    • Σύλλογος Επιστημόνων Κοινωνικής Πολιτικής
  • Κοινωνική Θεωρία
  • Κοινωνική Αλληλεγγύη
  • Απόψεις
  • Βιβλία
  • Υγεία
    • Επιστήμη
    • Ψυχολογία
  • Επιλεγμένα
  • Σχετικά με εμάς
  • Συνεργασίες
  • Επικοινωνία
  • Όροι Χρήσης
  • Blog View
  • ENGLISH edition

© 2021 socialpolicy.gr

error: Content is protected !!