Ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανθρωπιστική βοήθεια

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Κοινή δήλωση σχετικά με τους στόχους και τις αρχές της ανθρωπιστικής βοήθειας της ΕΕ

ΣΥΝΟΨΗ

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Η ΚΟΙΝΗ ΔΗΛΩΣΗ;

• Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι χώρες της αναλαμβάνουν να συντονίσουν τις δράσεις τους όσον αφορά τις παρεμβάσεις τους στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας στη βάση κοινών στόχων και αρχών.
• Η ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανθρωπιστική βοήθεια δημιουργεί στρατηγικό πλαίσιο, το οποίο καθοδηγεί τις δράσεις της ΕΕ και των χωρών της, προκειμένου να παρέχουν αποτελεσματική, ποιοτική και συντονισμένη ανθρωπιστική βοήθεια.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Στόχοι ανθρωπιστικής βοήθειας

Στόχος της ανθρωπιστικής βοήθειας της ΕΕ είναι να παρέχεται μια βάσει αναγκών αντίδραση σε έκτακτες καταστάσεις, η οποία θα αποβλέπει στη διάσωση ζωών και στην πρόληψη και ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου σε καταστάσεις κρίσης που οφείλονται σε ανθρωπογενείς και φυσικές καταστροφές.

Σύμφωνα με την κοινή αντίληψη, η ανθρωπιστική βοήθεια της ΕΕ παρέχεται από εκτελεστικούς εταίρους όπως το σύστημα των Ηνωμένων Εθνών (ΗΕ), το κίνημα του Ερυθρού Σταυρού / της Ερυθράς Ημισελήνου και μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ).

Ως σύνολο, η ΕΕ και οι χώρες της αποτελούν τον μεγαλύτερο χορηγό ανθρωπιστικής βοήθειας παγκοσμίως. Οι δράσεις της ΕΕ αλληλοσυμπληρώνονται και αλληλοενισχύονται με τις δράσεις των χωρών της ΕΕ και υλοποιούνται σε στενό συντονισμό με διεθνείς και τοπικούς φορείς.

Αρχές ανθρωπιστικής βοήθειας

Η ανθρωπιστική βοήθεια βασίζεται στις θεμελιώδεις ανθρωπιστικές αρχές του ανθρωπισμού*, της ουδετερότητας*, της αμεροληψίας* και της ανεξαρτησίας*.

Η ΕΕ έχει επίσης δεσμευτεί να συμμορφώνεται με τις αρχές του διεθνούς δικαίου και ειδικότερα τη διεθνή ανθρωπιστική νομοθεσία, τη νομοθεσία περί ανθρώπινων δικαιωμάτων και τη νομοθεσία περί προσφύγων.

Η εφαρμογή ενδέχεται να διαφοροποιείται μεταξύ των χωρών της ΕΕ, ωστόσο οι χορηγοί της ΕΕ στοχεύουν στη βελτίωση των πρακτικών χορηγίας και οφείλουν να συμμορφώνονται με τις αρχές και ορθές πρακτικές της ανθρωπιστικής βοήθειας. Αυτό ισχύει ιδιαιτέρως στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Χρηστή Ανθρωπιστική Χορηγία», ενός άτυπου διεθνούς φόρουμ και δικτύου χορηγίας.

Η ανθρωπιστική βοήθεια της ΕΕ πρέπει επίσης να συνάδει με άλλες πολιτικές, προκειμένου να διασφαλίζεται η ομαλή μετάβαση μετά από μια κρίση και να λαμβάνονται υπόψη θέματα φύλου και οι διάφορες ανάγκες των τοπικών πληθυσμών.

Συντονισμός και συνοχή της βοήθειας της ΕΕ

Η ΕΕ υποστηρίζει τον συντονιστικό ρόλο των ΗΕ και τη βελτίωση της παγκόσμιας ικανότητας αντιμετώπισης ανθρωπιστικών κρίσεων.

Οι επιχειρήσεις παροχής βοήθειας της ΕΕ οφείλουν να βασίζονται στα εξής:

• συντονισμό, συνοχή και συμπληρωματικότητα μεταξύ των ενεχομένων, ανταλλαγή πληροφοριών, βέλτιστων πρακτικών και εμπειρογνωμοσύνης και βελτίωση των ανταλλαγών σε επίπεδο πολιτικής, μεταξύ άλλων σε διεθνές επίπεδο υπό τον συντονισμό των ΗΕ·
• αρχές της ποιότητας, της αποτελεσματικότητας και της υπευθυνότητας·
• διάφορες εταιρικές σχέσεις για την ευρεία αντιμετώπιση των κρίσεων.

Η ανθρωπιστική βοήθεια της ΕΕ πρέπει να χορηγείται με διαφάνεια και βάσει διαπιστωμένων αναγκών και συνθηκών που καθιστούν τους ανθρώπους ευάλωτους.

Η κοινή αντίληψη καθορίζει τη χρονική στιγμή και τον τρόπο με τον οποίο δύνανται να χρησιμοποιηθούν η πολιτική προστασία και κατ ‘εξαίρεση, ως έσχατη λύση, οι στρατιωτικοί πόροι και οι ικανότητες σε μια ανθρωπιστική αντίδραση.

Διεθνής δράση

Η ΕΕ, αναγνωρίζοντας ότι η ανθρωπιστική δράση αποτελεί συλλογική ευθύνη σε διεθνές επίπεδο, συμβάλλει στην ανάπτυξη της συλλογικής και παγκόσμιας ικανότητας αντιμετώπισης κρίσεων, στηρίζοντας τις μεταρρυθμίσεις των ΗΕ στο ανθρωπιστικό σύστημα, σε συνεργασία με άλλους φορείς και χορηγούς ανθρωπιστικής βοήθειας.

Επιπλέον, λόγω της εντεινόμενης ανάγκης για παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, είναι απαραίτητο να ενισχυθεί και να διαφοροποιηθεί η χρηματοδότηση καθώς και να ενισχυθεί η δυνατότητα πρόγνωσης, η ευελιξία και ο στρατηγικός συντονισμός.

Διασυνδέσεις σχετικά με τον περιορισμό των κινδύνων καταστροφής και την ανάπτυξη

Παράλληλα με τις επιχειρήσεις έκτακτης ανάγκης που αναλαμβάνονται όταν επέρχεται κρίση, η ΕΕ αναλαμβάνει να εργαστεί για τον περιορισμό των κινδύνων και της έκθεσης σε αυτούς καθώς και για την ετοιμότητα των ανθρώπων σε φυσικές καταστροφές, σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο με βάση το πλαίσιο δράσης του Hyogo (το οποίο αντικαταστάθηκε τον Μάρτιο του 2015 από το πλαίσιο Sendai 2015-2030 για τον περιορισμό του κινδύνου καταστροφών).

Παρέχει επίσης στήριξη για τη μετάβαση, την έγκαιρη ανάκαμψη και την ανάπτυξη, ιδίως μέσω της καλύτερης διασύνδεσης μεταξύ της αρωγής, της αποκατάστασης και της ανάπτυξης (LRRD).

Ανθρωπιστική δράση σε επίπεδο ΕΕ

Η κοινή αντίληψη επιβεβαιώνει ότι η ΕΕ έχει συγκριτικό πλεονέκτημα και πρόσθετη αξία στην ενίσχυση της συμπληρωματικότητας μεταξύ των χορηγών ανθρωπιστικής βοήθειας της ΕΕ και των διεθνών χορηγών. Αυτό συμβαίνει χάρη στο παγκόσμιο δίκτυο εμπειρογνωμόνων της ΕΕ· στον ρόλο που διαδραματίζει στη διασφάλιση της συνοχής των πολιτικών και στην προώθηση ορθών ανθρωπιστικών πρακτικών· στην ευελιξία της να παρεμβαίνει σε πολιτικά ακανθώδεις καταστάσεις· και στην ικανότητά της όσον αφορά την πλαισίωση του συντονισμού. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δεσμευτεί να εφαρμόζει τις αρχές και βέλτιστες πρακτικές χρηστής χορηγίας στις πολιτικές και τις επιχειρήσεις της.

Η ΕΕ ενέκρινε ένα σχέδιο δράσης για την περίοδο 2008-2013 το οποίο παρείχε κατευθυντήριες γραμμές για τη συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής και των χωρών της ΕΕ που βασίζονται στην προσέγγιση της παροχής ποιοτικής βοήθειας. Η εφαρμογή αναθεωρήθηκε το 2010 μέσα από μια ενδιάμεση αναθεώρηση και αξιολογήθηκε το 2014 στο πλαίσιο μιας ανεξάρτητης αξιολόγησης. Η αξιολόγηση επιβεβαίωσε την εγκυρότητα της κοινής αντίληψης και συνέστησε την εφαρμογή σε ένα νέο πλαίσιο. Το σχέδιο εφαρμογής που εγκρίθηκε τον Νοέμβριο του 2015 θα χρησιμεύσει ως τέτοιο για 18 μήνες, με επίκεντρο τις δράσεις σχετικά με τις αρχές ανθρωπιστικής δράση και την αποτελεσματικότητα.

ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

• Ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανθρωπιστική βοήθεια στον δικτυακό τόπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής·
• Παγκόσμια ανθρωπιστική σύνοδος κορυφής στον δικτυακό τόπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

*Ανθρωπισμός: ο ανθρώπινος πόνος πρέπει να αντιμετωπίζεται όπου διαπιστώνεται, με ιδιαίτερη προσοχή στα πιο ευάλωτα μέλη του πληθυσμού.

*Ουδετερότητα: η ανθρωπιστική βοήθεια δεν πρέπει να τάσσεται με το πλευρό κανενός σε ένοπλες συρράξεις ή διαμάχες.

*Αμεροληψία: η ανθρωπιστική βοήθεια πρέπει να παρέχεται αποκλειστικά και μόνο βάσει των αναγκών, δίχως προτιμήσεις μεταξύ πληθυσμών που πλήττονται ή μεταξύ ομάδων του ιδίου πληθυσμού.

*Ανεξαρτησία: η αυτονομία των ανθρωπιστικών στόχων από πολιτικούς, οικονομικούς, στρατιωτικούς ή άλλους στόχους, με μόνο σκοπό την ανακούφιση και την πρόληψη του πόνου των θυμάτων ανθρωπιστικών κρίσεων.

ΠΡΑΞΗ

Κοινή δήλωση του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνερχομένων στα πλαίσια του Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΕ C 25 της 30.1.2008, σ. 1-12)

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής: Σχέδιο εφαρμογής της ευρωπαϊκής κοινής αντίληψης για την ανθρωπιστική βοήθεια [SWD (2015) 269 final της 27.11.2015]

τελευταία ενημέρωση 31.03.2016

Πηγή: eur-lex.europa.eu