Η πρώτη ημερίδα του socialpolicy.gr : “Η διάσταση του φύλου στην κοινωνική πολιτική και κοινωνιολογία”

Ρεπορτάζ: Χρύσα Τζώρτζη – Μεταπτυχιακή Φοιτήτρια ΠΜΣ Μέθοδοι και Εφαρμογές στην Κοινωνική Πολιτική / Πάντειο Πανεπιστήμιο

Η πρώτη ημερίδα του socialpolicy.gr, με τίτλο «Η διάσταση του φύλου στην κοινωνική πολιτική και κοινωνιολογία», πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 9 Οκτωβρίου σε συνεργασία και συνδιοργάνωση με το κέντρο Πόλις , και στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία.

Την συζήτηση γύρω από τα ζητήματα του φύλου, της ισότητας και της καταπολέμησης των έμφυλων διακρίσεων εμπλούτισαν με την παρουσία τους και τις γνώσεις τους εισηγήτριες και εισηγητές που προσέγγισαν το θέμα από διαφορετικές αλλά εξίσου ενδιαφέρουσες οπτικές. Η ημερίδα είχε τρεις θεματικές, η πρώτη αφορούσε το φύλο σε συνάρτηση με την ανεργία και την απασχόληση, η δεύτερη το φύλο, την υγεία και την ψυχική υγεία και τέλος η τρίτη την κοινωνιολογία του φύλου.

Την ημερίδα άνοιξαν, καλωσορίζοντας τους παρευρισκόμενους, ο κος Σταυρόπουλος Νικόλαος (Διδάκτωρ Τμήματος Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας – Σχολή Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου – ΠΟΛΙΣ) και ο κος Ντούνης Ανδρέας (Ιδρυτής/ Αρχισυντάκτης socialpolicy.gr – ΜΔΕ Κοινωνικής Πολιτικής/ Πάντειο Πανεπιστήμιο). Την  συζήτηση κατά την διάρκεια της ημερίδας συντόνισε η κα Τομπέα Ελένη (Editor και υπεύθυνη marketing του socialpolicy.gr).

Το πρώτο μέρος ξεκίνησε με την εισήγηση της κας Μάρη Ειρήνης (Ψυχολόγος, εμπειρογνώμων σε θέματα Ισότητας, Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας) με θέμα την έμφυλη συμβουλευτική ως εργαλείο για τις γυναίκες στην εποχή της κρίσης. Η έμφυλη συμβουλευτική, αφορά και τα δυο φύλα, όμως οι γυναίκες έχουν περισσότερο ανάγκη, ειδικά σήμερα σε μια εποχή οικονομικής κρίσης που δέχονται διακρίσεις και βιώνουν την ανεργία. Έτσι οι αθέατες και άρρητες διακρίσεις που υφίστανται οι γυναίκες τις ωθούν συχνά σε κοινωνική απομόνωση και περιθωριοποίηση. Σημαντικό ρόλο σε αυτό παίζει το περιβάλλον, τα έμφυλα στερεότυπα, η κριτική που δέχονται και η αυτοϋποβάθμιση. Η έμφυλη συμβουλευτική δεν μπορεί όμως να παρέμβει στην κοινωνική δομή, τα ίδια τα άτομα πρέπει να λάβουν δράση.

Στην συνέχεια η κα Θηραίου Δέσποινα (Σύλλογος Επιστημόνων Κοινωνικής Πολιτικής) αναφέρθηκε στις ευάλωτες ομάδες γυναικών που είναι αντιμέτωπες με την εποχή της ευελιξίας. Ειδικότερα σε ένα περιβάλλον όπου η αβεβαιότητα κυριαρχεί, οι ανισότητες αμβλύνονται καθώς το εργασιακό πρότυπο αλλάζει και η ανεργία γίνεται ένα σημαντικό κοινωνικό πρόβλημα. Έτσι πολλές γυναίκες οδηγούνται στην μετανάστευση και την ενασχόληση με τα οικιακά, την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας και φροντίδας, όπου εκεί πολλές φορές βιώνουν διακρίσεις, επισφάλεια και υποβάθμιση. Επίσης η τεχνολογία δημιούργησε νέες εργασιακές σχέσεις με την εργασία από το σπίτι. Τέλος η ενίσχυση του κράτους πρόνοιας θα βοηθούσε στην εναρμόνιση των δύο φύλων.

Έπειτα την σκυτάλη έλαβε ο κος Πατσέλης Νίκος (Σύμβουλος Απασχόλησης και Ιδρυτής/ Επιστημονικός Υπεύθυνος της Career In Progress) που αναφέρθηκε στην πρόσβαση ανδρών και γυναικών στην αγορά εργασίας και για τις τάσεις και τους αποκλεισμούς στον εργασιακό χώρο. Για την γυναίκα λοιπόν η μητρότητα μπορεί να δημιουργήσει αποκλεισμούς από την αγορά εργασίας, ακόμα το νομοθετικό σύστημα, το μισθολογικό χάσμα και η απουσία υπηρεσιών οικογενειακής στήριξης καθιστούν δύσκολη την εργασία των γυναικών. Επιπρόσθετα οι ραγδαίες αλλαγές είναι βασικό στοιχείο στον εργασιακό χώρο, όπου η καλή πληροφόρηση και το φιλτράρισμα των πληροφοριών είναι απολύτως απαραίτητα.

Για την ταυτότητα του φύλου και την πρόσβαση στην αγορά εργασίας μίλησε ο κος Θεοφιλόπουλος Θανάσης (Κοινωνιολόγος, Υπεύθυνος Έργου “Πες το σ’εμάς” της Colour Youth, σύμβουλος απασχόλησης ΙΝΕ/ΓΣΕΕ). Το κοινωνικό φύλο και η έκφραση του μπορεί ή και όχι να αντιστοιχεί στο βιολογικό φύλο του κάθε ατόμου. Οι διακρίσεις που δέχονται στον εργασιακό τομέα τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ είναι πολλές και οι περισσότερες μη καταγεγραμμένες. Για παράδειγμα η εκδήλωση ρατσιστικής βίας, η τρανσφοβία, η κακομεταχείριση, τα σχόλια προσβολής στον εργασιακό τους χώρο, η επίπονη νομική αλλαγή κοινωνικού φύλου, είναι μερικά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στην βιβλιοθήκη της ιστοσελίδας Colour youth (http://colouryouth.gr/library/).

Την πρώτη ενότητα έκλεισε η κα Μούχου Βασιλική (Βοηθός Επικοινωνίας και Διοίκησης του PRAKSIS Business Coaching Center) μιλώντας για τις γυναίκες και την επιχείρηση: την περίπτωση του PRAKSIS Business Coaching Center. Τονίζοντας το έργο της PRAKSIS σε όλους τους τομείς, εστίασε στο πρόγραμμα BCC όπου παρέχεται δωρεάν επαγγελματική συμβουλευτική, επαγγελματική εκπαίδευση καθώς και Business coaching. Η συμμετοχή στο πρόγραμμα αυτό είναι σε μεγάλο ποσοστό γυναικών όπου έκαναν τις ιδέες τους πράξη.

Το δεύτερο μέρος της ημερίδας άνοιξε ο κος Ντούνης Ανδρέας (Ιδρυτής/ Αρχισυντάκτης socialpolicy.gr – ΜΔΕ Κοινωνικής Πολιτικής/ Πάντειο Πανεπιστήμιο) όπου αναφέρθηκε στις έμφυλες ανισότητες στην κατάσταση υγείας. Αρχικά επισημάνθηκε η σημαντικότητα διεξαγωγής ερευνών υγείας με άξονα το κοινωνικό φύλο. Όπως επίσης ότι οι έμφυλες ανισότητες στην υγεία αποτελούν μια σημαντική διάσταση για την μελέτη της διαπλοκής του φύλου με τα σύγχρονα ζητήματα της μελέτης και εφαρμογής της κοινωνικής πολιτικής και ειδικότερα των πολιτικών υγείας. Μερικά από τα θέματα που αναλύθηκαν ήταν η έμφυλη διαστρωμάτωση, η διάκριση βιολογικού και κοινωνικού φύλου, οι διαστάσεις έμφυλων ανισορροπιών στο πλαίσιο των ερευνών υγείας και η βάση για ένα ενταξιακό ερευνητικό προσανατολισμό.

Στην συνέχεια η κα Κοκκίνη Εβελίνα (Ψυχολόγος, Επιστημονική Συνεργάτιδα της Career In Progress) μίλησε για την κατάθλιψη και το φύλο: Οι διαφορές στην ανδρική και γυναικεία κατάθλιψη. Διαχωρίζοντας την κατάθλιψη από την θλίψη, αναφέρθηκε πως βιώνει το κάθε φύλο την κατάθλιψη. Από την μια πλευρά οι άνδρες δεν λένε εύκολα ότι υποφέρουν από αισθήματα θλίψης και ο ρόλος τους σε κοινωνικό επίπεδο δεν τους βοηθάει στην αντιμετώπισή τους. Από την άλλη πλευρά η αναλογία της κατάθλιψης στις γυναίκες είναι διπλάσια από τους άνδρες, όπου και οι γυναίκες κρύβουν τα αισθήματά τους, που συνήθως είναι αισθήματα ενοχής και απόρριψης.

Στην τελευταία ενότητα ο κος Πατσαντάρας Νικόλαος (Αναπληρωτής Καθηγητής, Αθλητική Κοινωνιολογία – Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τ.Ε.Φ.Α.Α.) αναφέρθηκε στην ισονομία των φύλων στον αθλητισμό και την εμπορική αξία των αθλητικών επιδόσεων. Ο διαχωρισμός του γυναικείου και του ανδρικού σώματος είναι απαραίτητος στον αθλητισμό για ισόνομη μεταχείριση μέσα στο στάδιο. Επίσης η εμπορευματοποίηση του αθλητισμού βοήθησε στην ενσωμάτωση της γυναίκας στον αθλητισμό, με διαφορετική εμπορική προσέγγιση στα δυο φύλα και αύξηση των κερδών των αθλητικών εταιριών. Αν και μέσα στο στάδιο την ισονομία την εξασφαλίζει η ηθική, έξω από το στάδιο τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά.

Η κα Καμπερίδου Ειρήνη (Επίκουρη Καθηγήτρια Κοινωνιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών/ Σ.Ε.Φ.Α.Α., εμπειρογνώμων για θέματα φύλου και ισότητας, εκτελεστική επιτροπή του European Center for Women and Technology (ECWT) έκλεισε την τρίτη ενότητα μιλώντας για τις  αφηγήσεις των Δυτικών περιηγητριών του 18ου, 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα. Έτσι, οι γυναίκες περιηγήτριες εκείνης της εποχής είναι μια σημαντική πηγή πληροφόρησης, από τις οποίες μαθαίνουμε τις δύσκολες συνθήκες που επικρατούσαν μέσα στα χαρέμια, όπου δεν ήταν κάτι το εξωτικό όπως θεωρούσαν οι Δυτικοί αλλά μια μικρογραφία της τότε κοινωνίας.

Η ημερίδα ολοκληρώθηκε με τον κ. Ντούνη να ευχαριστεί όσους βρέθηκαν εκεί, τόσο τις εισηγήτριες/ εισηγητές, όσο και τους συμμετέχοντες, αλλά και όσους στηρίζουν το socialpolicy.gr όλο αυτό τον καιρό.

Θα ήθελα και εγώ να ευχαριστήσω τον κ. Ντούνη και την κ. Τομπέα για την πρόσκληση στην ημερίδα και να ευχηθώ μια ανοδική και δημιουργική πορεία στο εξής.

Κράτα το