Ανασκόπηση εξελίξεων στην απασχόληση και τις κοινωνικές υποθέσεις στην Ευρώπη: κοινωνική δικαιοσύνη και αλληλεγγύη

Οι υπηρεσίες της Επιτροπής δημοσίευσαν την ανασκόπηση για την απασχόληση και τις κοινωνικές εξελίξεις στην Ευρώπη (ESDE) για το 2020· η παρούσα έκδοση είναι αφιερωμένη στην κοινωνική δικαιοσύνη και την αλληλεγγύη. Η ανασκόπηση περιέχει μία τεκμηριωμένη ανάλυση σχετικά με το πώς μπορεί να προωθηθεί η δικαιοσύνη σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο κρίσεων όπως η πανδημία της COVID-19, καθώς και στο πλαίσιο των διαρθρωτικών αλλαγών λόγω της γήρανσης του πληθυσμού και της οικολογικής και ψηφιακής μετάβασης.

Ο κ. Nicolas Schmit, Επίτροπος αρμόδιος για την απασχόληση και τα κοινωνικά δικαιώματα δήλωσε σχετικά: «Η ανασκόπηση ESDE δείχνει ότι η ενίσχυση της κοινωνικής δικαιοσύνης είναι απαραίτητη για να ξεπεράσουμε την κρίση. Αυτό απαιτεί να τεθούν οι άνθρωποι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Για να διασφαλιστεί η ανθεκτικότητα, η αλληλεγγύη και η συνοχή, η απάντηση της ΕΕ πρέπει να δίνει προτεραιότητα στην απασχόληση, να μειώνει τις ανισότητες και να εγγυάται την ισότητα των ευκαιριών. Η αποτελεσματική εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων μπορεί να αποτελέσει την πυξίδα μας.».

Σύμφωνα με την ανασκόπηση, η πανδημία της COVID-19 έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία, την οικονομία, την απασχόληση και την κοινωνία και απειλεί να ακυρώσει μεγάλο μέρος της έως τώρα επιτευχθείσας κοινωνικής προόδου της ΕΕ.

Όλα τα κράτη-μέλη είναι αντιμέτωπα με ένα μεγαλύτερο οικονομικό κλονισμό από αυτόν του 2008-2009. Η παραγωγικότητα έχει μειωθεί απότομα και η ανεργία αυξάνεται. Οι πιο ευάλωτοι άνθρωποι, περιλαμβανομένων των νέων της Ευρώπης, έχουν πληγεί ιδιαιτέρως έντονα.

Σε αυτό το πλαίσιο, η έκθεση ESDE επισημαίνει τα ακόλουθα ευρήματα:

• Οι επαρκείς κατώτατοι μισθοί και το ελάχιστο εισόδημα μπορεί να έχουν ευεργετική επίδραση στην κοινωνική κινητικότητα των Ευρωπαίων.
• Η ενδυνάμωση της κοινωνικής δικαιοσύνης, συμπεριλαμβανομένης της επένδυσης σε ανθρώπινο κεφάλαιο, αποδίδει. Η γεφύρωση των χασμάτων που σχετίζονται με το φύλο οδηγεί σε ιδιαίτερα υψηλές αποδόσεις, ενώ παράλληλα η επέκταση του εργασιακού βίου και η αύξηση του επιπέδου τυπικής εκπαίδευσης οδηγούν επίσης σε θετικά αποτελέσματα.
• Οι διαρθρωτικές αλλαγές, όπως η πράσινη μετάβαση, θα πρέπει να συνοδεύονται από κοινωνικά μέτρα ώστε να είναι επιτυχημένες. Θα πρέπει να σημειωθεί πώς, η μετάβαση αυτή απαιτεί κοινωνικές επενδύσεις με την μορφή προγραμμάτων επανακατάρτισης ή επιδομάτων ανεργίας. Σύμφωνα με την ανασκόπηση ESDE, η συγκεκριμένη κοινωνική επένδυση θα μπορούσε να ανέλθει σε €20 δις έως το 2030.
• Τα προγράμματα μειωμένου χρόνου εργασίας προστατεύουν αποτελεσματικά τις θέσεις εργασίας. Η ΕΕ βοηθά τα κράτη-μέλη να παρέχουν αντίστοιχη υποστήριξη μέσω μηχανισμών αλληλεγγύης όπως το εργαλείο προσωρινής Στήριξης για την άμβλυνση των Κινδύνων Ανεργίας σε Κατάσταση Ανάγκης (SURE).
• Ο κοινωνικός διάλογος και οι συλλογικές διαπραγματεύσεις επιδρούν στην δικαιοσύνη και στην εμπέδωσή της στους χώρους εργασίας μέσω της προώθησης περισσότερο ισότιμων μισθών, καλύτερων συνθηκών εργασίας και πιο ενταξιακών αγορών εργασίας.

Για να αποκατασταθούν οι ζημίες που προκλήθηκαν από την COVID-19 και να προετοιμαστεί η οικονομία και η κοινωνία για ένα μέλλον που θα χαρακτηρίζεται από ταχύτερες διαρθρωτικές αλλαγές, η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη θα πρέπει να αξιοποιήσουν πλήρως τις ευκαιρίες που προσφέρει η μετάβαση σε μια πιο πράσινη και ψηφιακή οικονομία και να ενσωματώσουν τη συμμετοχικότητα, την αλληλεγγύη και την ανθεκτικότητα στον σχεδιασμό όλων των πολιτικών. Η διασφάλιση ευρείας ανάκαμψης αποτελεί βασικό στρατηγικό στόχο της δράσης της Ένωσης, που θα συμβάλει μακροπρόθεσμα στην ενίσχυση της κοινωνικής ανθεκτικότητας.

Για περισσότερες πληροφορίες

Employment and Social Developments in Europe (ESDE) review

Employment and Social Analysis section on the EMPL website

Πηγή: ec.europa.eu