Προσβασιμότητα και ισότιμη συμμετοχή για χιλιάδες φοιτητές/τριες με αναπηρία στα τρία Πανεπιστήμια της Θεσσαλονίκης

Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για να ενισχύσει τα Πανεπιστήμια και να βελτιώσει την προσβασιμότητα των φοιτητών/τριων με αναπηρία, διαθέτει για παρεμβάσεις συνολικά περίπου 7,5 εκ. ευρώ από ευρωπαϊκούς πόρους.

Οι παρεμβάσεις που χρηματοδοτούνται στα τρία Πανεπιστήμια είναι οι εξής:

ΑΠΘ

Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης αριθμεί κατά την ακαδημαϊκή χρονιά 2023 – 2024 περί τους χίλιους φοιτητές/τριες με αναπηρίες, που αντιπροσωπεύουν το 5% του συνόλου των φοιτητών/τριων. Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας χρηματοδοτεί παρεμβάσεις στο πλαίσιο των πολιτικών για την ενίσχυση της ισότιμης συμμετοχής των φοιτητών/τριων με αναπηρία και φοιτητών/τριων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, την εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς στην ανώτατη εκπαίδευση και την υποστήριξη των Μονάδων Ισότιμης Πρόσβασης ατόμων με αναπηρία και ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.

Στο πλαίσιο αυτό θα απασχοληθούν 39 στελέχη, σύμφωνα με το ΑΠΘ.

Οι παρεμβάσεις που θα υλοποιηθούν είναι:

–Υποστήριξη Τμήματος Ισότιμης Πρόσβασης: Ενίσχυση της Μονάδας Ισότιμης Πρόσβασης και Κοσμητειών του ΑΠΘ.

-Ψηφιακή Προσβασιμότητα: Παροχή ολοκληρωμένης και εξατομικευμένης τεχνολογικής υποστήριξης για φοιτητές και φοιτήτριες με αναπηρία στο ΑΠΘ. Μέσω της στελέχωσης ανά Σχολή, της ενσωμάτωσης εξοπλισμού προσβασιμότητας, της ανάπτυξης ψηφιακών εφαρμογών και της συμμόρφωσης με τα πρότυπα προσβασιμότητας ιστοχώρων, με στόχο στη βελτίωση της ισότιμης πρόσβασης και συμμετοχής των φοιτητών/τριων με αναπηρία στην ακαδημαϊκή κοινότητα.

-Κατάρτιση και Υποστήριξη Προσωπικού και φοιτητών/τριων με αναπηρία: Κατάρτιση και υποστήριξη προσωπικού (ακαδημαϊκού, διοικητικού, βιβλιοθηκονόμων) και εθελοντών φοιτητών/τριων ως προς την υποστήριξη των φοιτητών/τριων με αναπηρία και ειδικές ανάγκες κατά τη διάρκεια των μαθημάτων, εργαστηρίων και κλινικών, τους ενδεδειγμένους τρόπους συμμετοχή τους στις γραπτές και προφορικές δοκιμασίες, την κατάρτιση των με τύφλωση φοιτητών/τριων στην κινητικότητα και τον προσανατολισμό στην πανεπιστημιούπολη και στις πανεπιστημιακές εκδηλώσεις.

–Διερμηνεία/Τηλεδιερμηνεία: Η παρακολούθηση και συμμετοχή των φοιτητών/τριων με προβλήματα ακοής (κώφωση ή βαρηκοΐα) στα μαθήματα, στις εξετάσεις, στις συναλλαγές με τις διοικητικές υπηρεσίες αλλά και τις εκδηλώσεις ή άλλες δραστηριότητες του Πανεπιστημίου θα υποστηρίζεται διαρκώς από τη διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα.

-Μετακίνηση ΑΜΕΑ: Μεταφορά από και προς το Πανεπιστήμιο με τη βοήθεια ειδικού οχήματος για όλους τους φοιτητές/τριες με αναπηρία καθώς και η συνοδεία τους στις αίθουσες των μαθημάτων, εκδηλώσεων ή άλλων πανεπιστημιακών δραστηριοτήτων και οποιασδήποτε εντός της πανεπιστημιούπολης μετακίνησης.

-Παραγωγή Προσβάσιμων Συγγραμμάτων: Υποστήριξη φοιτητών/τριων με αναπηρία στη Βιβλιοθήκη Κέντρο Πληροφόρησης ΑΠΘ για την εφαρμογή πρακτικών συμπερίληψης παρέχοντας στους φοιτητές/τριες με εντυποαναπηρία, προσβασιμότητα σε εκπαιδευτικό υλικό και υποστηρικτική τεχνολογία σε προσβάσιμο διαμορφωμένο χώρο.

Πανεπιστήμιο Μακεδονίας

Δημιουργία και υποστήριξη Μονάδας Ισότιμης Πρόσβασης φοιτητών/τριων με αναπηρία και με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Η Μονάδα έχει ως στόχο τη διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης των φοιτητών/τριων με διαφορετικές ικανότητες και απαιτήσεις στις ακαδημαϊκές σπουδές και την ισότιμη και χωρίς περιορισμούς συμμετοχή τους στη “ζωή” της πανεπιστημιακής κοινότητας και στις επιμέρους δράσεις που λαμβάνουν χώρα στα πλαίσια της φοίτησής τους.

Για την επίτευξη του στόχου θα πραγματοποιηθούν ταυτόχρονα οι ακόλουθες παρεμβάσεις με τις ενέργειες και τις εργασίες τους:

–Γενική υποστήριξη Μονάδας Ισότιμης Πρόσβασης: Δημιουργία και τήρηση ηλεκτρονικού αρχείου των συγκεκριμένων φοιτητών/τριων, τήρηση πρωτοκόλλου εγγράφων, διαχείριση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, διαχείριση παραπόνων – υποδείξεων προσβασιμότητας, εξαγωγή στατιστικών στοιχείων, συντονισμός εργασιών, προγραμματισμός συναντήσεων και τηλεδιασκέψεων κ.ά.

-Γενική υποστήριξη: Συνεχής καταγραφή και χαρτογράφηση των αναγκών των φοιτητών/τριων με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες μέσω κατάλληλων μορφών ποιοτικής έρευνας και ανάπτυξης εργαλείων καταγραφής των αναγκών τους, παροχή υπηρεσίας συνοδείας τους στους χώρους του Πανεπιστημίου, υποστήριξη εναλλακτικών μεθόδων εξέτασης , δημιουργία ομάδας εθελοντών και εκπαίδευσή τους στην παροχή υποστήριξης στους φοιτητές/τριες με αναπηρία, υποστήριξη της πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία σε συνέδρια και ημερίδες, συνεδριάσεις οργάνων, φοιτητικές συνελεύσεις και καλλιτεχνικά και αθλητικά δρώμενα, υποστήριξή τους στη συμμετοχή τους στην έρευνα, σε έργα/προγράμματα κ.ά.

-Φυσική προσβασιμότητα: Καταγραφή, παρακολούθηση και προτάσεις βελτίωσης της προσβασιμότητας χώρων του Πανεπιστημίου, διασφάλιση και διευκόλυνση της φυσικής πρόσβασης, παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών αναφορικά με τον έλεγχο και την εξασφάλιση των προδιαγραφών, προτάσεις για παρεμβάσεις στα υφιστάμενα κτίρια ώστε να τηρούν τις προδιαγραφές προσβασιμότητας, συνεχής έλεγχος και διασφάλιση της προσβασιμότητας των διοικητικών υπηρεσιών και υπηρεσιών εξυπηρέτησης κοινού κ.ά.

-Ηλεκτρονική προσβασιμότητα: Διασφάλιση της καθολικής προσβασιμότητας στην εκπαιδευτική διαδικασία εξασφαλίζοντας την προσβασιμότητα σε κάθε μορφή εκπαιδευτικού υλικού, βελτίωση της προσβασιμότητας των διαλέξεων/μαθημάτων, διασφάλιση της προσβασιμότητας της κεντρικής ιστοσελίδας του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και των επιμέρους ιστοσελίδων, αξιολόγηση ικανοτήτων φοιτητών με αναπηρία και παροχή/κατάρτιση στη χρήση ατομικής υποστηρικτικής τεχνολογίας, έρευνα για την κατασκευή/εφαρμογή εξειδικευμένων εργαλείων, εφαρμογών και βοηθημάτων που να επιλύουν προβλήματα προσβασιμότητας του χώρου κ.ά.

-Κατάρτιση και υποστήριξη προσωπικού (ακαδημαϊκού, διοικητικού) και εθελοντών φοιτητών/τριων: Συνεχής επιμόρφωση και υποστήριξη των Καθηγητών-Συμβούλων με σκοπό τη δημιουργία κατάλληλης και επιτυχούς επικοινωνίας μεταξύ των φοιτητών/τριων με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και του εκπαιδευτικού προσωπικού, συνεχής συνεργασία με τους ακαδημαϊκούς συμβούλους σπουδών, των Διοικητικών Υπαλλήλων-Συμβούλων για την ενημέρωση/υποστήριξη των συγκεκριμένων φοιτητών/τριων κ.ά.

–Παραγωγή προσβάσιμου εκπαιδευτικού υλικού: Επεξεργασία και παραγωγή σε κατάλληλους μορφότυπους (όπως προσβάσιμο MSword, PDF, epub3, DAISY2, braille, μεθυσμένη μορφή, έντυπη και ψηφιακή μορφή ανάγλυφων σχημάτων και εικόνων κ.ά.) για ΦμεΑ και ΕΕΑ (όπως φοιτητές/τριες με κινητική αναπηρία στα άνω άκρα, τύφλωση, μειωμένη όραση, δυσλεξία κ.ά.) και για φοιτητές/τριες με κώφωση ή βαρηκοΐα (π.χ. προσθήκη λεζάντων/υπότιτλων σε εικόνες ή βίντεο).

-Διερμηνεία/τηλεδιερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα & Μεταγραφή (ομιλίας σε κείμενο) για την υποστήριξη των φοιτητών με κώφωση ή βαρηκοΐα.

-Μετακίνηση φοιτητών με αναπηρία: Κυρίως χρηστών αναπηρικών αμαξιδίων αλλά και άλλων κατηγοριών αναπηρίας από και προς το Πανεπιστήμιο, διαχείριση αιτήσεων μετακίνησης, δημιουργία και επικαιροποίηση του προγράμματος μετακινήσεων, διαχείριση έκτακτων περιστατικών, κ.α.

ΔΙΠΑΕ

Μέσω της χρηματοδότησης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, θα υλοποιηθούν στο Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδας (ΔΙΠΑΕ) έξι βασικές παρεμβάσεις που περιλαμβάνουν τη διοικητική και τεχνική υποστήριξη της Μονάδας Ισότιμης Πρόσβασης, την εκπαίδευση του προσωπικού που θα προσληφθεί, την ψηφιακή προσβασιμότητα, τις υπηρεσίες διερμηνείας και τη μεταφορά των φοιτητών/τριων με αναπηρίες, καθώς και την παραγωγή προσβάσιμων ακαδημαϊκών συγγραμμάτων.

Επιπλέον θα υλοποιηθούν από τη Μονάδα Ισότιμης Πρόσβασης δράσεις επικοινωνίας και διάχυσης των αποτελεσμάτων της πρωτοβουλίας, ημερίδες και σεμινάρια ευαισθητοποίησης καθώς και εκπαιδευτικές δράσεις για τη συμπεριληπτικότητα στο ακαδημαϊκό περιβάλλον.

Βασικά τεχνικά, λειτουργικά και λοιπά χαρακτηριστικά:

-Υποστήριξη Μονάδας Ισότιμης Πρόσβασης: Χρηματοδότηση της λειτουργίας και διοικητικής υποστήριξης της Μονάδας Ισότιμης Πρόσβασης, με στόχο την καταγραφή αναγκών των φοιτητών/τριων με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και τη διαχείριση των υπηρεσιών υποστήριξής τους.

-Ψηφιακή Προσβασιμότητα: Ανάπτυξη υποδομών ψηφιακής προσβασιμότητας μέσω της βελτίωσης των πανεπιστημιακών ιστοτόπων, της δημιουργίας προσβάσιμων ψηφιακών μαθημάτων και της εγκατάστασης υποστηρικτικών τεχνολογιών σε σταθμούς εργασίας.

-Κατάρτιση και Υποστήριξη Προσωπικού και Εθελοντών: Παροχή προγραμμάτων εκπαίδευσης και σεμιναρίων για το διδακτικό και διοικητικό προσωπικό, καθώς και για εθελοντές συμφοιτητές, με σκοπό την υποστήριξη των φοιτητών με αναπηρία στην ακαδημαϊκή τους πορεία.

-Διερμηνεία/Τηλεδιερμηνεία: Παροχή υπηρεσιών διερμηνείας και τηλεδιερμηνείας στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα για φοιτητές/τριες με κώφωση ή βαρηκοΐα, καθώς και υπηρεσίες μεταγραφής ομιλίας σε κείμενο για διαλέξεις και εξετάσεις.

-Μεταφορά και Συνοδεία φοιτητών/τριων με αναπηρία: Υπηρεσίες για τη μεταφορά φοιτητών/τριων με αναπηρίες από και προς το πανεπιστήμιο μέσω εξειδικευμένων οχημάτων, με στόχο τη διευκόλυνση της πρόσβασής τους στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες.

-Παραγωγή Προσβάσιμων Συγγραμμάτων: Παραγωγή ακαδημαϊκών συγγραμμάτων σε προσβάσιμες μορφές, όπως EPUB3, PDF, DAISY, για φοιτητές με οπτικές ή άλλες αναπηρίες, διασφαλίζοντας την ισότιμη πρόσβαση στο εκπαιδευτικό υλικό.