Διεθνές Μαρξιστικό Συνέδριο Historical Materialism 2025

Το Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου είναι για τρίτη φορά συνδιοργανωτής στο Διεθνές Μαρξιστικό Συνέδριο Historical Materialism 2025.

Διεθνές Μαρξιστικό Συνέδριο

HISTORICAL MATERIALISM ATHENS 2025

Organising in the Capitalocene:

Labour and the Struggle against Disaster and Genocide

Πάντειο Πανεπιστήμιο 24-27 Απριλίου

Το μεγαλύτερο μαρξιστικό συνέδριο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη πραγματοποιείται από τις 24 έως τις 27 Απριλίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

Πάνω από 400 εισηγήσεις θα αναμετρηθούν με όλα τα ανοιχτά ερωτήματα που αφορούν το πώς όχι μόνο θα κατανοήσουμε τον σύγχρονο κόσμο αλλά και θα μπορέσουμε να τον αλλάξουμε: από την κλιματική αλλαγή και τις προκλήσεις που φέρνει η τεχνητή νοημοσύνη έως τη συνενοχή του ιμπεριαλισμού σε πρακτικές γενοκτονίας και την άνοδο των ακροδεξιών πολιτικών ρευμάτων.

Κεντρική πρόκληση αποτελεί το πώς θα μπορέσει ο κόσμος της ζωντανής εργασίας να οργανωθεί και να απαντήσει σε αυτή τη συνθήκη, ανοίγοντας νέους δρόμους μετασχηματισμού και χειραφέτησης, ενώ κοινή παραδοχή συνιστά ότι η κριτική μαρξιστική παράδοση εξακολουθεί να αποτελεί αναντικατάστατη θεωρητική αφετηρία για κάθε πολιτική της ρήξης και του μετασχηματισμού.

Το συνέδριο Historical Materialism Athens διοργανώνεται στην Αθήνα σε συνεργασία με το Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου και με την υποστήριξη των εκδόσεων Εκτός Γραμμής.

Πραγματοποιείται δε για τρίτη φορά, έπειτα από δύο πολύ επιτυχημένες προηγούμενες διοργανώσεις, το 2019 και το 2023. Το συνέδριο αποτελεί τμήμα του διεθνούς δικτύου των συνεδρίων Historical Materialism που διοργανώνονται υπό την αιγίδα του διεθνούς μαρξιστικού περιοδικού Historical Materialism. Research in Critical Marxist Theory. Ανάλογα συνέδρια διοργανώνονται στο Λονδίνο, τη Βαρκελώνη, την Κωνσταντινούπολη, το Μόντρεαλ, το Παρίσι, την Κλουζ κ.α.

Στο συνέδριο, πέραν των 400 και πλέον εισηγήσεων, θα πραγματοποιηθούν και τέσσερις ολομελειακές συζητήσεις, plenaries:

Πέμπτη 24 Απριλίου, 7μ.μ., Αμφ. Καράγιωργα ΙΙ

Technology, Artificial Intelligence and Work / Τεχνολογία, Τεχνητή Νοημοσύνη και Εργασία

Gavin Mueller, «AI and the automation of everything»

Matteo Pasquinelli, «Knowledge automation from the perspective of value form and labour form»

Ευγενία Σιαπέρα, Χάρης Παπαευαγγέλου, «State, platform capitalism and infrastructural power: Μicrosoft’s data centres in Greece 2.0»

Συντονισμός: Αλέξανδρος Μινωτάκης

Παρασκευή 25 Απριλίου, 7μ.μ., Αμφ. Καράγιωργα ΙΙ

Migration at the Core. Working-Class Politics, the Far Right, and Strategies for Resistance / Η μετανάστευση στον πυρήνα: Η πολιτική της εργατικής τάξης, η άκρα δεξιά και οι στρατηγικές για την αντίσταση

Manuela Bojadžijev, «Contestations over migration»

Bernd Kasparek, «A territorial union? Europe after the summer of migration»

Giorgio Grappi, «Organising in transnational disorder: Coming to terms with the Third World War we are in»

Γιώργος Μανιάτης, «Migration struggles for justice and the authoritarian backlash»

Συντονισμός: Όλγα Λαφαζάνη

Σάββατο 26 Απριλίου, 7μ.μ., Αμφ. Καράγιωργα ΙΙ

Combating the Far Right: Struggles and Theory / Αντιπαλεύοντας την άκρα δεξιά: Αγώνες και θεωρία

Houria Bouteldja, «To combat fascism, we must more than everything combat those responsible for fascisation»

Στάθης Κουβελάκης, «Can the Left take back the popular classes from the Far Right?»

Nantina Vgontzas, «From disincorporation to degrowth: Working-class politics in the protectionist turn»

Δέσποινα Παρασκευά-Βελουδογιάννη «Gender and/in the nation: Converging and diverging discourses»

Συντονισμός: Παναγιώτης Σωτήρης

Κυριακή 27 Απριλίου, 5μ.μ., Αμφ. Καράγιωργα ΙΙ

Palestine, Internationalism, and the Left / Η Παλαιστίνη, ο διεθνισμός και η αριστερά

Adam Hanieh, «Disrupting the fossil order: Palestine and imperialism at a time of collapse»

Robert Knox, «Liberatory legality? Capitalism, racism and legal form in Palestine»

Rafeef Ziadah, «From Gaza to the shop floor: Building worker solidarity and rank-and-file organising for Palestine»

Riya Al’Sanah, «Palestine, settler colonialism, and the struggle for justice»

Συντονισμός: Άλκηστη Πρέπη

Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί σε χώρους του Παντείου Πανεπιστημίου. Υπάρχει η δυνατότητα εγγραφής είτε ηλεκτρονικά είτε στην είσοδο του συνεδρίου.

Η γλώσσα του συνεδρίου θα είναι τα αγγλικά, εκτός από τις ολομελειακές συνεδρίες, όπου θα υπάρξει η δυνατότητα παράλληλης μετάφρασης (υπό την προϋπόθεση κατοχής κινητού τηλεφώνου με πρόσβαση στο διαδίκτυο και ακουστικών).

Αναλυτικά το πρόγραμμα του συνεδρίου μπορείτε να το δείτε εδώ.

Για πληροφορίες και εγγραφές, επισκεφτείτε την ιστοσελίδα, καθώς και τη σελίδα και το event του συνεδρίου στο facebook.

Ακολουθεί το κάλεσμα του συνεδρίου μεταφρασμένο στα ελληνικά:

Οργάνωση μέσα στην Καπιταλόκαινο: H εργασία και ο αγώνας ενάντια στην καταστροφή και τη γενοκτονία

Ζούμε σε έναν κόσμο γενοκτονίας και καταστροφής. Το γεγονός ότι βλέπουμε την ισραηλινή πολεμική μηχανή να καταστρέφει τη Γάζα και να επιτίθεται στον Λίβανο, ενώ η Γη περνάει το ένα κατώφλι «κλιματικής αλλαγής» μετά το άλλο, υποδηλώνει ότι η καταστροφή γίνεται η νέα κανονικότητα του σύγχρονου καπιταλισμού.

Από την ενορχήστρωση ενός γενοκτονικού σχεδίου μέχρι την κλιμάκωση του ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού και τη στρατιωτικοποίηση των κοινωνιών, από την κυνική άρνηση δράσης ενάντια στις χειρότερες πτυχές μιας περιβαλλοντικής κατάρρευσης (όχι πλέον επικείμενης αλλά πραγματικής) μέχρι τη μεταχείριση της συντριπτικής πλειονότητας του παγκόσμιου πληθυσμού ως αναλώσιμου παραγωγικού συντελεστή και την ανοιχτή υποστήριξη κάθε είδους πατριαρχικών και ρατσιστικών θέσεων, η πραγματικότητα του σύγχρονου καπιταλισμού είναι αφόρητη. Κάνει τη ριζοσπαστική κοινωνική αλλαγή από τα κάτω πιο επείγουσα από ποτέ.

Αν η Καπιταλόκαινος –όρος ο οποίος προσδιορίζει την κατάσταση που βιώνουμε– παραπέμπει στη μετάβαση σε μια ιστορική περίοδο όπου το κεφάλαιο μετατρέπεται σε μια δύναμη αποκλειστικά καταστροφική, χωρίς καμία αξίωση για κάποιο «θετικό» ηγεμονικό σχέδιο, τότε η συλλογική αντίσταση είναι το μοναδικό εμπόδιο στον αφανισμό. Το ερώτημα είναι πώς να οργανώσουμε αυτή την αντίσταση, πώς να την κάνουμε ικανή να αντιστρέψει τις διαδικασίες καταστροφής που τώρα φαίνονται σχεδόν ασταμάτητες. Μια τέτοια προσπάθεια είναι ακόμα πιο δύσκολη στην τρέχουσα πολιτική συγκυρία. Μετά από μια δεκαετία λαϊκών εξεγέρσεων και πολιτικών σχεδίων κατά της λιτότητας που κάποιες στιγμές διεκδίκησαν την κυβερνητική εξουσία, η παρατεταμένη κρίση στρατηγικής της αριστεράς έχει πλέον μετατραπεί σε ένα συνολικό στρατηγικό αδιέξοδο που επιτρέπει σε ολοένα και νεότερες εκδοχές ακροδεξιών και υπερφιλελεύθερων σχεδίων να παρουσιάζονται ως αξιόπιστες απαντήσεις στις ανησυχίες των λαϊκών μαζών.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στο επίκεντρο αυτού του σύνθετου συνόλου ανταγωνισμών και συγκρούσεων, που μετατρέπουν την Καπιταλόκαινο σε μια παγκόσμια ζώνη καταστροφής, παραμένει η εργασία, η εργατική τάξη και η εκμετάλλευση. Ενάντια στις προσπάθειες να παρουσιαστεί η καπιταλιστική οικονομία ως μια ατέλειωτη ροή εμπορευμάτων και περιουσιακών στοιχείων, ως μια διαδικασία αυτοαξιοποιούμενης (και σε περιόδους κρίσης αυτοκαταστρεφόμενης) αξίας, ο καπιταλισμός πρέπει να ιδωθεί ως αυτό που είναι: Ένα σύστημα εκμετάλλευσης της ζωντανής εργασίας. Στη δίνη των νέων κερδοσκοπικών τεχνολογιών και της περαιτέρω επισφάλειας και εντατικοποίησης της εργασίας, καθώς νέα κύματα αγώνα συναντούν νέα κύματα καταστολής, η πραγματικότητα της εργασίας τείνει να παραμεριστεί. Κι όμως, μόνο η επιδίωξη του κεφαλαίου προς την πλήρη εκμετάλλευση της εργασίας, σε όλες τις πτυχές της, μπορεί να εξηγήσει τόσο την ασταμάτητη εξάντληση οποιουδήποτε στοιχείου χαρακτηρίζεται ως «πόρος» όσο και την εξαπόλυση όλων των μορφών βίας κατά των κοινωνιών και της φύσης.

Από την άποψη της εκμετάλλευσης, από την άποψη του αγώνα και της οργάνωσης, η εργασία παρέχει το κόκκινο νήμα που εξηγεί τη δυναμική του σύγχρονου καπιταλισμού και του ιμπεριαλισμού, ενώ παράλληλα δείχνει πώς μπορούμε να ενώσουμε τις κοινωνικές δυνάμεις, τα κινήματα και τις αντιστάσεις σε ένα κοινό σχέδιο επιβίωσης και χειραφέτησης. Είναι η αντίσταση και ο αγώνας της εργασίας που κάνει πραγματικά τη διαφορά σε κρίσιμες στιγμές: από την άρνηση να φορτώσει όπλα για την ισραηλινή πολεμική μηχανή μέχρι την αποκάλυψη των καταστροφικών επιπτώσεων του ορυκτού καπιταλισμού, από τη δημιουργία χώρων αλληλεγγύης για τους υποτελείς μέχρι τη δημιουργία κινημάτων που μάχονται την εισβολή του κεφαλαίου στην καθημερινή ζωή, από τις πόλεις μέχρι την ύπαιθρο.

Λέγοντας αυτά, δεν ξεχνάμε τον πολύπλοκο και πολυεπίπεδο χαρακτήρα της σύγχρονης συνθήκης των υποτελών, τη διαπλοκή της παραγωγής και της κοινωνικής αναπαραγωγής, καθώς και τις πολλές διασταυρώσεις μεταξύ εργασίας, φύλου, φυλής, εθνικότητας, ικανότητας και φύσης, ούτε αρνούμαστε τη σχετική αυτονομία των διαφορετικών αγώνων στην κατάλληλη συγκυριακή τους μοναδικότητα. Βλέπουμε την ανάγκη για ένα ενιαίο μέτωπο αγώνων που δεν μπορεί να περιοριστεί στην εργασία και την επείγουσα ανάγκη για έναν νέο διεθνισμό ενάντια στον κυνισμό του σύγχρονου ιμπεριαλισμού και του εποικιστικού-αποικιοκρατικού συστήματος. Όλα τα παραπάνω παραμένουν συνδεδεμένα με ουσιαστικές πτυχές μιας πολιτικής της εργασίας, μιας πολιτικής που βλέπει τον κοινωνικό μετασχηματισμό από τα κάτω ως εργασία-αγώνα αλληλεγγύης και φροντίδας. Η οργάνωση είναι, ακριβώς, αυτή η εργασία του αγώνα, της αλληλεγγύης και της φροντίδας. Οργανώνοντας, αγωνιζόμαστε για την ενότητα και ενάντια στις επανεμφανιζόμενες τάσεις διάσπασης, κατακερματισμού και απελπισίας. Η οργάνωση είναι η απάντηση στην ικανότητα του κεφαλαίου να δρα στρατηγικά και να συντονίζει την καταστροφή μέσω του κράτους. Η οργάνωση είναι ο τρόπος για να δημιουργήσουμε εργαστήρια νέων μορφών μαχητικής διανοητικότητας και στρατηγικής, χώρους κοινωνικής προαπεικόνισης και πεδία πειραματισμού για νέες μορφές κοινωνικής οργάνωσης

Η κριτική μαρξιστική παράδοση παρέχει το πλαίσιο για μια τέτοια συζήτηση και για την επανεξέταση των στρατηγικών προκλήσεων που παραμένουν ανοιχτά ερωτήματα, μέσω της ανανέωσης της συλλογικής και μαχητικής σκέψης. Το συνέδριο Historical Materialism Athens προσφέρει έναν τόπο συνάντησης για την ανταλλαγή απόψεων σχετικά με την οργάνωση ενάντια στις καταστροφές που συσσωρεύει το κεφάλαιο, ενάντια στην υποταγή της εργασίας και ενάντια στη γενοκτονία που υφίσταται ο παλαιστινιακός λαός. Καλλιεργώντας ένα ισότιμο ήθος μεταξύ των συνέδρων και απορρίπτοντας τον δογματισμό, το Historical Materialism Athens καλωσορίζει τον συντροφικό διάλογο και τη συζήτηση για να καλλιεργήσει θεωρητικές προόδους αλλά και συλλογικά σχέδια.