Οι άνθρωποι, ειδικά σε σύγκριση με τα ζώα όπως τα σκυλιά, έχουν μια εξαιρετικά αδύναμη αίσθηση της όσφρησης. Έχει αναφερθεί επανειλημμένως ότι ο άνθρωπος μπορεί να διακρίνει μεταξύ περίπου 10.000 διαφορετικών οσμών, ένας μεγάλος αριθμός που επισκιάζεται από την ικανότητα των σκύλων καθώς εκτιμάται ότι η αίσθηση της όσφρησης τους είναι 1.000 έως και 10.000 φορές πιο ευαίσθητη από τη δική μας.
Είναι αναμφισβήτητο ότι τα σκυλιά έχουν ανώτερη αίσθηση της όσφρησης, αλλά μια νέα έρευνα αποδεικνύει πως ο αριθμός των “10.000 διαφορετικών οσμών”, που εκτιμήθηκε στη δεκαετία του 1920, δεν ήταν παρά μόνο μια θεωρητική εκτίμηση, που δεν βασίζεται σε κανένα ουσιαστικό δεδομένο.
Όταν μια ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο Rockefeller προσπάθησε να υπολογίζει επακριβώς για πρώτη φορά πόσα αρώματα μπορούμε να διακρίνουμε, απέδειξε ότι η εκτίμηση της δεκαετίας του 1920 υποτίμησε δραματικά την ικανότητα της ανθρώπινης αίσθησης. Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στις 20 Μαρτίου 2014 στο επιστημονικό περιοδικό Science, η επιστημονική ομάδα του Πανεπιστημίου Rockfeller καταδεικνύει -τουλάχιστον μεταξύ των 26 συμμετεχόντων στη μελέτη τους — ότι η ανθρώπινη μύτη είναι πραγματικά ικανή να διακρίνει περίπου 1 τρισεκατομμύριο διαφορετικές μυρωδιές.
Σημαντικό ρόλο για το γεγονός πως υπήρξε τόσο μεγάλη καθυστέρηση στην ακριβή μέτρηση της ευαισθησίας μας στις μυρωδιές, έπαιξε η δυσκολία της μέτρησης της ικανότητας της ανθρώπινης όσφρησης, σε σχέση με το εύρος των μηκών κύματος του φωτός που μπορεί το ανθρώπινο μάτι να αντιληφθεί ή το φάσμα των ηχητικών κυμάτων που το ανθρώπινο αυτί μπορεί να ακούσει. Οι ερευνητές “γνώριζαν” πως ο πραγματικός αριθμός είναι πολύ μεγαλύτερος από 10.000 μυρωδιές, επειδή είχε ήδη τεκμηριωθεί πως οι άνθρωποι έχουν πάνω από 400 διαφορετικούς υποδοχείς οσμής. Για σύγκριση, οι τρείς δέκτες φωτός στο ανθρώπινο μάτι, μας επιτρέπουν να δούμε περίπου 10 εκατομμύρια χρώματα.
Σημειώνοντας ότι η συντριπτική πλειονότητα των φυσικών οσμών είναι το αποτέλεσμα ανάμειξης πολλών μορίων — η μυρωδιά από ένα τριαντάφυλλο, για παράδειγμα, είναι το αποτέλεσμα 275 μοναδικών μορίων σε συνδυασμό — οι ερευνητές ανέπτυξαν μια συγκεκριμένη μέθοδο. Εργάστηκαν με ένα ποικίλο σύνολο 128 διαφορετικών μορίων που ενεργούν ως οσμές, αναμιγνύοντας τα σε μοναδικούς συνδυασμούς. Αν και πολλά γνωστά αρώματα — όπως το πορτοκάλι, ο γλυκάνισος και ο δυόσμος – είναι αποτελέσματα μορίων που χρησιμοποιήθηκαν στη μελέτη, οι οσμές αυτές αναμίχτηκαν σκόπιμα ώστε να παράγουν άγνωστες μυρωδιές (συνδυασμοί που ήταν συχνά, σύμφωνα με τους ερευνητές, “άσχημοι και παράξενοι”).
Συνδυάζοντας 10, 20 ή 30 διαφορετικούς τύπους μορίων σε ποικίλες συγκεντρώσεις, οι ερευνητές θα μπορούσαν θεωρητικά να δημιουργήσουν τρισεκατομμύρια διαφορετικές μυρωδιές για να δοκιμάσουν στους συμμετέχοντες της έρευνας. Φυσικά, λόγω του πρακτικού ζητήματος και μιας και δεν μπορούσαν να ζητήσουν από τους ανθρώπους να μυρίσουν τρισεκατομμύρια φιαλίδια με οσμές, οι ερευνητές έπρεπε να καταλήξουν σε μια πιο ταχεία μέθοδο.
Για κάθε δοκιμή, δόθηκαν στον εθελοντή τρία φιαλίδια — δύο με ίδιες ουσίες, και ένα με διαφορετικό μείγμα — ζητώντας του να προσδιορίσει την μυρωδιά εκείνη που ξεχώριζε. Κάθε συμμετέχων εκτέθηκε σε περίπου 500 διαφορετικούς συνδυασμούς οσμών, και συνολικά, οσφράνθηκαν μερικές χιλιάδες μυρωδιές.
Η ανάλυση των αποτελεσμάτων έδειξε πως 2 φιαλίδια μπορούσαν να είχαν ταυτόσημες μυρωδιές κατά 51% και οι συμμετέχοντας ήταν σε θέση να τις ξεχωρίσουν. Μεταξύ των 128 διαφορετικών μορίων που χρησιμοποιήθηκαν στο πείραμα, τα αποτελέσματα έδειξαν πως οι συμμετέχοντες ήταν σε θέση να διακρίνουν μεταξύ τουλάχιστον 1 τρισεκατομμυρίου διαφορετικών συνδυασμών αρωμάτων. Το πραγματικό σύνολο πιθανότατα να είναι πολύ υψηλότερο, αναφέρουν οι ερευνητές, μιας και τα μόρια που υπάρχουν στον φυσικό κόσμο είναι πολλά περισσότερα.
smithsonianmag.com
Discover more from socialpolicy.gr
Subscribe to get the latest posts sent to your email.
